Το παγωμένο βλέμμα (με μία υποψία χαμόγελου) του πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου και το σφιγμένο γέλιο του αρχηγού της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά, στις δηλώσεις που έκαναν την περασμένη Κυριακή, μετά τα αποτελέσματα του Α’ γύρου των εκλογών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δείχνουν ανάγλυφα πως ούτε το ΠΑΣΟΚ, ούτε η ΝΔ αντελήφθησαν (ή μάλλον προσποιήθηκαν ότι δεν αντελήφθησαν, αφού άπαντες ήθελαν να εμφανιστούν ως νικητές) το ηχηρό μήνυμα που τους έστειλαν οι πολίτες, διά (και άνευ) της κάλπης.
Και δεν το αντελήφθησαν (ή προσποιήθηκαν ότι δεν το αντελήφθησαν) καθώς, ενώ ήταν πασίδηλο πως άλλο ήταν το μήνυμα που τους έστειλαν οι πολίτες (διά της συμμετοχής τους στην εκλογική διαδικασία, αλλά και με την υψηλότατη αποχή τους, καθώς και με το περίπου 10% επί των εγκύρων ψηφοδελτίων, άκυρων και λευκών, που βρέθηκαν στις κάλπες) ο μεν Γιώργος Παπανδρέου διακήρυξε πως θα συνεχίσει την ίδια πολιτική (που έχει αποσαρθρώσει την ελληνική κοινωνία) ο δε Αντώνης Σαμαράς έδειξε να στέκεται περισσότερο στο γεγονός ότι σταθεροποιήθηκε στην ηγεσία της ΝΔ και θέλησε να (μας) πείσει ότι το κόμμα του αποτελεί την «εναλλακτική ελπίδα» για το μέλλον του τόπου.
Όμως, ούτε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, ούτε ο Αντώνης Σαμαράς μπορούν να ισχυρισθούν πως έχουν άγνοια του κινδύνου που υπάρχει, τη στιγμή κατά την οποία διαπιστώνουν ότι εξαιτίας της πολιτικής που ασκείται κινδυνεύει με εξαχρείωση η ελλαδική κοινωνία και συνεπώς ο μεν πρωθυπουργός δεν δικαιούται να ισχυρίζεται ότι έλαβε την εντολή να συνεχίσει την ίδια πολιτική, ο δε αρχηγός της ΝΔ δεν δικαιούται, επίσης, να ισχυρίζεται ότι «πέρασε» στην ευρύτερη κοινωνία η αντιμνημονιακή του πολιτική.
Άλλωστε, παρά το γεγονός ότι συγκροτήθηκε από τους πολίτες ένα «άτυπο» αντιμνημονιακό μέτωπο, που φτάνει στο 65%, μέτωπο στο οποίο εντάσσονται η ΝΔ και η Αριστερά, εντούτοις, από το εκλογικό αποτέλεσμα, προκύπτει ότι αυτή η κατά του Μνημονίου στρατηγική Σαμαρά «πέρασε» στους ψηφοφόρους της ΝΔ και το κόμμα δεν εισέπραξε από αλλού ψήφους, ιδιαίτερα δε δεν εισέπραξε ψήφους από το ΠΑΣΟΚ...
Διά της συμμετοχής τους οι πολίτες είπαν ότι δεν μπορεί να συνεχισθεί η ίδια ανάλγητη πολιτική και διά της αποχής τους είπαν πως το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα είναι αναξιόπιστο και κινδυνεύει να σαπίσει.
ΕΚΑΝΕ ΠΙΣΩ
Η κάλπη της περασμένης Κυριακής έδειξε πως θα επιταχυνθούν οι, ήδη προεξοφλημένες από τους περισσότερους αναλυτές και πολιτικούς, διεργασίες αλλαγών στο πολιτικό σκηνικό, αλλαγές, όμως, που παραμένει άγνωστο σε ποια κατεύθυνση θα κινηθούν και ως πού θα φτάσουν (αν φτάσουν) αφού το όλο πολιτικό και κυρίως το κοινωνικό περιβάλλον, είναι απολύτως ρευστό, εξαιτίας της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσεως.
Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου παρά τον εκβιασμό στον οποίο προχώρησε έναντι της κοινωνίας, με την απειλή των πρόωρων εκλογών, τελικώς υποχρεώθηκε να κάνει πίσω.
Και έκανε πίσω γιατί:
α) Διαπίστωσε σημαντική φθορά στην εκλογική του δύναμη, τέτοια που δεν θα του επέτρεπε να ελπίζει σε μια εκλογική νίκη - σε περίπτωση βουλευτικών εκλογών - που θα σήμαινε την εκ νέου νομιμοποίηση της εξουσίας και της πολιτικής του.
β) Η μεγίστη πλειοψηφία του ελληνικού λαού (και αυτό ισχύει και για τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ) σύμφωνα με όλες τις έρευνες της κοινής γνώμης, είχε εκφραστεί κατά των πρόωρων εκλογών, καθώς μάλιστα είναι σαφές πως το αποτέλεσμα, σε περίπτωση βουλευτικών εκλογών, δεν θα έδινε σταθερό πολιτικό περιβάλλον, που είναι απαραίτητο σε συνθήκες κρίσεως.
Και είναι ιστορικά δεδομένο πως οι κοινωνίες, σε τέτοιες καταστάσεις ρευστότητας, επιλέγουν την σταθερότητα (έστω κι αν δεν είναι αυτή που θα ήθελαν) παρά μια νέα περιπέτεια με άγνωστη έκβαση.
Συνεπώς, η κοινωνία (όπως, άλλωστε και κυρίως οι δανειστές της χώρας) αντελήφθη αυτό, που ο πρωθυπουργούς και όσοι του εισηγήθηκαν το εκβιαστικό δίλημμα περί εκλογών, έδειξαν να μην αντιλαμβάνονται, αν και ο εκβιασμός «πέρασε» σε κάποιο βαθμό στην «πράσινη» κομματική βάση και όχι σε ολόκληρη την κοινωνία.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ
Εν προκειμένω, θα πρέπει να επισημανθεί πως κορυφαίοι υπουργοί της κυβερνήσεως διαφωνούσαν με το δίλημμα περί πρόωρων εκλογών (έστω κι αν δεν το φώναξαν δημοσίως) και δεν είναι τυχαίο πως δεν βγήκαν να υπερασπιστούν τη θέση Παπανδρέου, ούτε καν το βράδυ της περασμένης Κυριακής. Κυβερνητικά στελέχη της «πρώτης γραμμής» επέλεξαν (τυχαίο; δεν νομίζω!!!) να μην εμφανιστούν στα τηλεοπτικά πάνελ την περασμένη Κυριακή ώστε να υπερασπιστούν την κυβερνητική πολιτική και όσα άλλα στελέχη εμφανίστηκαν, περισσότερο αυτοσχεδίαζαν, παρά έδιναν την εντύπωση πως γνώριζαν τι υπερασπίζονταν.
Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου με το εκβιαστικό δίλημμα αυτοπαγιδεύθηκε, τουλάχιστον σε επικοινωνιακό επίπεδο: Έθεσε το δίλημμα με πρωταρχικό στόχο να «συμμαζέψει» την αποσυσπειρωμένη κομματική του βάση και σε μεγάλο βαθμό το πέτυχε, ιδιαίτερα στην Αττική (εκτοπίζοντας τον Γιάννη Δημαρά) αλλά μετά το τελικό αποτέλεσμα δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι πέτυχε την εκ νέου νομιμοποίηση της εξουσίας και της πολιτικής του, αφού σήμερα το ΠΑΣΟΚ κινείται περί το 35% , ποσοστό το οποίο υπολείπεται κατά πολύ αυτού των περσινών βουλευτικών εκλογών, ενώ απώλεσε (εδώ παίζει η αποχή) 1.100.000 ψηφοφόρους...
Αυτό το ποσοστό δυσκολεύει την εκ μέρους της κυβερνήσεως διαχείριση της επόμενης ημέρας, διαχείριση που περιλαμβάνει αυστηροποίηση του Μνημονίου και κυρίως πρόσθετα μέτρα, όπως, άλλωστε, είχε προεξοφλήσει προεκλογικώς ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν.
Πριν δε περάσουν 24 ώρες από τις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Ελλάδα, ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ότι τα πρόσθετα μέτρα λιτότητας για το 2011 και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαία για τη χώρα, προκειμένου να διασφαλιστούν οι στόχοι για το ερχόμενο έτος. Απέδωσε την ανάγκη για πρόσθετα µμέτρα στο γεγονός ότι η ύφεση θα είναι μεγάλη το 2010. Οι δηλώσεις Γιούνκερ ήλθαν σε µία εξαιρετικά κρίσιµη συγκυρία: οι αγορές έδειξαν την ανακούφισή τους για την αποτροπή των πρόωρων εκλογών, συρρικνώνοντας εν µέρει τα ελληνικά spreads.
Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου με δύναμη περί το 35% κινδυνεύει να ξεμείνει από δυνάμεις, ίσως δε να ανοίξει και ο εσωκομματικός ασκός του Αιόλου, αν επιχειρηθεί (που προεξοφλείται πως θα επιχειρηθεί) να ληφθούν και νέα μέτρα που κι αυτά θα γονατίσουν περαιτέρω την κοινωνία και τα οποία δύσκολα θα περάσουν από την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ: Το παράδειγμα των κ. Δημαρά και Οικονόμου και της κ. Σακοράφα είναι ενδεικτικό, όπως ενδεικτική είναι και η αποστασιοποίηση πολλών κορυφαίων υπουργών, οι οποίοι (στο παρασκήνιο) μέμφονται ακόμη και τον τρόπο λήψεως των αποφάσεων στην κυβέρνηση, δηλαδή, μόνο από τον Γ.Α. Παπανδρέου και ένα στενό, κλειστό, επιτελείο συνεργατών...
ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΤΗ «ΓΑΛΑΖΙΑ» ΗΓΕΜΟΝΙΑ
Από την άλλη μεριά, η ΝΔ κατάφερε να συγκρατήσει το μέγιστο μέρος των δυνάμεων, που είχε από το 2009 και να κλείσει την ψαλίδα σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ, αλλά σε απόλυτους αριθμούς απώλεσε 550.000 ψηφοφόρους και υπολείπεται ακόμη και αυτών των, ιστορικά χαμηλότερων, ποσοστών που έλαβε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.
Ωστόσο, ο Αντώνης Σαμαράς με αυτή τη σταθεροποίηση που πέτυχε, η οποία (υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποκτήσει αυξητική τάση, όπως ισχυρίζονται στη ΝΔ) εδραιώνει την ηγετική του παρουσία στο χώρο της ΝΔ και της Κεντροδεξιάς.
Και σε αυτή την εξέλιξη τον ευνοεί το γεγονός ότι ο ΛΑΟΣ έχει υποστεί φθορές, οι οποίες οφείλονται, όπως συνομολογούν οι περισσότεροι αναλυτές, στις συνεχείς πολιτικές «κωλοτούμπες» του Γιώργου Καρατζαφέρη, είτε στη φιλομνημονική γραμμή του, είτε σε εσωτερικές έριδες στο χώρο του κόμματος (κόντρα Καρατζαφέρη – Βορίδη).
Ο αρχηγός της ΝΔ ισχυρίστηκε πως «πέρασε» η αντιμνημονιακή του στρατηγική, αλλά αυτό – όπως προαναφέραμε- δεν αντικατοπτρίζεται στα εκλογικά ποσοστά του κόμματος, ούτε στις εισροές του από το ΠΑΣΟΚ (που δεν υπήρξαν) καθώς οι πολίτες επέλεξαν ως διαμαρτυρία για το Μνημόνιο, είτε την υπερψήφιση των κομμάτων της Αριστεράς (ιδιαίτερα το ΚΚΕ που έλαβε 75.000 ψήφους περισσότερες από το 2009, αλλά και το διασπασμένο ΣΥΡΙΖΑ ή και εξωκοινοβουλευτικά αριστερά σχήματα- θεωρώντας πως αυτά τα κόμματα, αν μη τι άλλο, αντιτίθενται γνησίως και ειλικρινώς στο Μνημόνιο) είτε κάποια αντάρτικα ψηφοδέλτια , είτε την αποχή, το λευκό και το άκυρο.
ΕΝΔΟΠΑΡΑΤΑΞΙΑΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ
Το εκλογικό αποτέλεσμα μπορεί να κινήσει διεργασίες στον ενδοπαραταξιακό χώρο του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ:
Ο Γιάννης Δημαράς εισέπραξε αντιμνημονιακές ψήφους, ως εκφραστής του λαϊκού – πατριωτικού ΠΑΣΟΚ, αλλά δέχθηκε πολλή πίεση από το επίσημο ΠΑΣΟΚ και χτυπήματα κάτω από τη ζώνη.
Αυτή η κατάσταση έπαιξε σημαντικό ρόλο, ώστε να συμπιεστούν τα δημοσκοπικά, προεκλογικά, ποσοστά του κ. Δημαρά και τελικώς να τεθεί εκτός του σημερινού δεύτερου γύρου.
Μετά την εξέλιξη αυτή ο Γιάννης Δημαράς ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί από βουλευτής την 1η Ιανουαρίου 2011, ήδη δε δέχεται εισηγήσεις ώστε να επαναλάβει το «πείραμα Τσοβόλα», αλλά σε διαφορετικές πολιτικές και οικονομικές συνθήκες.
Η Ντόρα Μπακογιάννη σε λίγες μέρες ανακοινώνει το νέο κόμμα της (ήδη προσχώρησαν οι πρώην υπουργοί της ΝΔ Χρ. Μαρκογιαννάκης και Κώστας Κιλτίδης, λέγεται πως θα ακολουθήσουν κι άλλοι, ίσως δε και ένας πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ) ενώ έκανε επίδειξη δυνάμεως στην Κρήτη, όπου ο εκλεκτός της οικογενείας Μητσοτάκη Δ. Γιαννουλάκης εκτόπισε στην τρίτη θέση τον εκλεκτό της Ρηγίλλης, πρώην υφυπουργό Γιάννη Πλακιωτάκη.
Η ουσία είναι πως η αντιμνημονιακή ψήφος όδευσε κατά κύριο λόγο στη συστημική Αριστερά (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και «Δημοκρατική Αριστερά») χωρίς φυσικά να υποτιμάται και το μέρος εκείνο των ψήφων που όδευσε σε αντισυστημικά σχήματα, όπως το αποτυχημένο του Αλέκου Αλαβάνου ή το ανερχόμενο (;) της ΑΝΤΑΡΣΥΑΣ (ιδιαίτερα σε αστικά κέντρα).
Αν η Αριστερά ήταν ενωμένη – έστω με βάση την αντιμνημονιακή πλατφόρμα – κάποιος θα μπορούσε να συναθροίσει τις δυνάμεις της σε ένα ποσοστό περί το 20%.
Φυσικά δεν θα πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας, έστω κι αν αφορά συγκεκριμένο τόπο και συνθήκες, το υψηλότατο ποσοστό της ακροδεξιάς «Χρυσής Αυγής» 5,26% στην Αττική, ιδιαίτερα σε εκλογικά τμήματα περί τον Άγιο Παντελεήμονα, μια περιοχή με πολλούς μετανάστες και με συνεχείς συγκρούσεις φασιστών με ακροαριστερούς ακτιβιστές.
Το γεγονός ότι το ποσοστό των εταίρων του δικομματισμού βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο (περί το 67%) το αθροιστικό ποσοστό της Αριστεράς (συστημικής και αντισυστημικής) περί το 20%, η δε αποχή κινείται στο 40% σημαίνει πως κάτι δείχνει να κινείται στην ελλαδική κοινωνία, αλλά η κατάληξή του παραμένει άγνωστη.
