Κάποιος είπε ότι η ζωή μοιάζει με βίδες που δεν βιδώνουν πουθενά.
Σ’ αυτόν τον κόσμο μετά από κάθε «ναι» υπάρχει ένα «όχι». Αν έχουν έτσι τα πράγματα, όλα τα προβλήματα είναι άλυτα. Ακόμα και η ζωή η ίδια είναι ένα άλυτο πρόβλημα. Κανείς δεν ξέρει αν μετά από δέκα λεπτά θα ζει.
Σ' ένα τέτοιο κόσμο, λοιπόν, καλύτερα να μην είσαι προσκολλημένος. Οι άγιοι, οι ασκητές, οι φιλόσοφοι που όλη τους η ζωή είναι μια μελέτη θανάτου πιστεύουν ότι τον κόσμο ή πρέπει να τον αποφεύγεις ή πρέπει να τον εμπαίζεις. «Ή φεύγων φεύγε, ή εμπαίζων έμπαιζε».
Ένας άγιος όπου πήγαινε έχτιζε την καλύβα του για λίγο μόνο καιρό, όπως οι Σαρακατσάνοι. Ύστερα την έκαιγε για να μην προσκολληθεί και μείνει εκεί. Ονομάστηκε «καυσοκαλυβίτης». Εντελώς αντίθετα με αυτούς που χτίζουν πελώριες κατοικίες, σαν να ζήσουν αιώνια κι ύστερα δυσκολεύονται να πεθάνουν. Ο φιλόσοφος Θορώ έζησε σε μια καλύβα στο δάσος που την έκανε μόνος του για να αποδείξει ότι η φύση μπορεί να ζήσει έναν άνθρωπο. Ένας φίλος μου πταισματοδίκης στη Βέροια, κάθε φορά που συναντούσε κάποια αξεπέραστη δυσκολία ή κάποιο εμπόδιο επαναλάμβανε την ίδια πάντοτε φράση: «διά της φυγής θα σωθούμε». Καλύτερα να αποφεύγεις ή να εμπαίζεις ένα τέτοιο κόσμο αντιθέτων, που η μορφή του διαρκώς αλλάζει και η επιθυμία του το ίδιο, αντί να τον αφήνεις να βασανίζει το νου σου και να ταράσσει την καρδιά σου.
Για τους πιστούς στο Χριστό το πρότυπο για τη στάση τους απέναντι στη ζωή είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Το πρότυπο του Ιησού είναι το πρότυπο του πατέρα προς τα παιδιά του, δηλαδή η αγάπη προς όλους, ακόμα και προς αυτούς που μας στενοχωρούν. Ο πατέρας αγαπάει όλα τα παιδιά του ακόμα και το άσωτο παιδί του, όπως περιγράφει η σχετική μεγάλη παραβολή του Κυρίου.
Αν πεις ότι το πρότυπο του Ιησού και των Αποστόλων δεν είναι για μένα γιατί ο Ιησούς είναι Θεός και ο απόστολοι είναι άγιοι θα σου φέρω ένα παράδειγμα πριν το Χριστό που είναι πρότυπο και αξίζει να το μιμηθούμε, το παράδειγμα του Αγησιλάου, του βασιλιά της Σπάρτης ή τον Κάτωνα του Πλουτάρχου ή τον Βοήθιο και μύριους άλλους, που ήταν απλοί άνθρωποι όπως εμείς. Αν και ο Ιησούς όπως οι μαθητές τον είδαν, τον ψηλάφισαν, τον άκουσαν και έφαγαν μαζί του μαρτυρούν ότι υπήρξε τέλειος άνθρωπος όπως και οι ίδιοι και όπως και εμείς. Οι άγιοι διέφεραν από εμάς μόνο στο ότι δεν κατέκριναν τους άλλους αλλά αγωνίζονταν να γίνουν καλύτεροι από αγάπη για τον Ιησού.
Να τους αγαπάμε όλους, όπως ο πατέρας αγαπάει τα παιδιά του. Όπως ο πατέρας προς τα παιδιά του αυτό είναι το πρότυπο της συμπεριφοράς και γι’ αυτό ονομάζουμε το Θεό Ουράνιο Πατέρα μας, γιατί βρέχει επί δικαίους και αδίκους και γιατί τους δικαίους αγαπάει και τους αμαρτωλούς ελεεί και γιατί θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν. Το πρότυπο της συμπεριφοράς μας είναι ο Ιησούς όχι μόνο απέναντι στους φίλους μας, αλλά και απέναντι σ’ αυτούς που μας στενοχωρούν. Ο Ιησούς συγχώρησε ψηλά απ’ το σταυρό αυτούς που τον σταύρωσαν.
Ένα παράδειγμα πριν το Χριστό είναι αυτό του βασιλιά της Σπάρτης Αγησιλάου του Β’. Ο Αγησίλαος ο Β’ (444-361 π.Χ.) υπήρξε βασιλιάς της Σπάρτης και πριν από όλα ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα, που τον κοσμούσαν σπάνιες αρετές, όπως φαινόταν από τη συμπεριφορά του προς τους αντιπάλους του και τους εχθρούς του.
Ο Αγησίλαος, που τον βίο του έγραψε ο φίλος του Ξενοφών, φερνόταν ακόμη και στους πολιτικούς του αντιπάλους όπως ο πατέρας προς τα παιδιά του χωρίς να θεωρεί εχθρό κανέναν συμπολίτη του. Θεωρούσε απώλεια, αν πέθαινε έστω και ένας ασήμαντος.
Ένας ύμνος προς την αγάπη προς όλους είναι τα λόγια αυτά του Ζωσιμά στους Αδελφούς Καραμαζώφ: «Αδελφοί, μη σας φοβίζει η αμαρτία των ανθρώπων, αγαπήστε τον άνθρωπο έστω και εν μέσω των αμαρτιών του, διότι η αγάπη τούτη προσομοιάζει προς την αγάπη του Κυρίου και αποτελεί την κορύφωση της επί της γης αγάπης. Αγαπήστε όλη την Πλάση του Θεού, και το σύνολό της αλλά και τον κάθε κόκκο της άμμου. Αγαπήστε το κάθε φυλλαράκι, την κάθε θεία αχτίδα. Αγαπήστε τα ζωντανά, αγαπήστε τα φυτά, αγαπήστε το καθετί. Όταν αγαπήσεις το καθετί, τότε θα ανακαλύψεις το μυστήριο του Θεού μέσα στα πράγματα» (Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Αδερφοί Καραμαζώφ, Εκδόσεις Πατάκη, Μετάφραση Σταυρούλας Αργυροπούλου, Δ Έκδοση, πρώτος τόμος, σελ. 484).
*(«Ώσπερ πατήρ προς παίδας», Ξενοφώντος Αγησίλαος, Εκδόσεις Ζήτρος, σελ.173).