Η άποψη της κ. Μ. Καραμανώφ, συμβούλου επικρατείας, ότι «τo κράτος δεν είναι ιδιοκτήτης αλλά απλός διαχειριστής (Καραμανώφ, 2010) του φυσικού πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, που αποτελούν «εθνική κοινοκτησία» και ανήκουν σε όλους τους πολίτες και όλες τις γενεές» υποθέτω ότι βρίσκει σύμφωνο κάθε πολίτη με στοιχειώδεις δημοκρατικές αρχές και θα μπορούσε να αποτελεί τον αντίλογο απέναντι στις τελευταίες εξελίξεις για το θέμα της εκμετάλλευσης του λιγνίτη στην περιοχή μας. Εξελίξεις των οποίων το ξεκίνημα έγινε το 2009 όταν διά της κυβέρνησης της Ν.Δ. και ερήμην του ελληνικού λαού, η Ελλάδα ανέλαβε τη δέσμευση έναντι της Ε.Ε. να παραχωρήσει δικαιώματα εκμετάλλευσης σε τέσσερα λιγνιτικά κοιτάσματα μέσω δημόσιων διαγωνισμών στους οποίους δεν θα έχει δικαίωμα συμμετοχής η ΔΕΗ. Έτσι ανοίγει το δρόμο στην εκμετάλλευση από ιδιωτικές επιχειρήσεις του 40% περίπου του συνόλου των εκμεταλλεύσιμων ελληνικών κοιτασμάτων λιγνίτη. Αυτή δε η απόφαση δέσμευε νομικά την Ελλάδα και της έδινε προθεσμία ενός έτους για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που ανέλαβε.
Και μάλλον δεν συμφωνεί με την προαναφερθείσα άποψη για το ρόλο του κράτους, ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης της Ν.Δ. κ. Σταύρος Καλαφάτης (2009) όταν απαντώντας, σε σχετική ερώτηση του Λαρισαίου βουλευτή του ΠΑΣΟΚ κ. Βασίλη Έξαρχου δήλωνε ότι «o λιγνίτης είναι ένα ορυκτό που ανήκει στο ελληνικό δημόσιο και το δημόσιο μέσω διαγωνισμών μπορεί να μισθώσει κοιτάσματα σε εταιρίες, μεταξύ αυτών και στη Δ.Ε.Η. Δεν πρέπει λοιπόν να συγχέουμε τις καταστάσεις, η Δ.Ε.Η. σαν εταιρία ορθά μπορεί να έχει προθέσεις και στόχους, είναι αποκλειστική όμως απόφαση του κράτους το πώς θα εκμεταλλευθεί τον ορυκτό και φυσικό πλούτο της χώρας».
Για το ίδιο θέμα ο κ. Σαχινίδης (2009) σε δήλωσή του υπογράμμιζε τα εξής: «Αγνοώντας προκλητικά τη βούληση των πολιτών της επαρχίας Ελασσόνας και ολόκληρου του νομού Λάρισας, η Κυβέρνηση αποφάσισε να διαθέσει προς εκμετάλλευση σε ιδιώτες τα λιγνιτικά κοιτάσματα της επαρχίας Ελασσόνας…. Είναι σαφές ότι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων λιγνίτη στην περιοχή της Ελασσόνας είναι μία πρόχειρη, αντιαναπτυξιακή και εχθρική προς το περιβάλλον επιλογή».
Ο Νίκος Χουντής (2009) ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η υποχρέωση που ανέλαβε τον Αύγουστο 2009 η κυβέρνηση της ΝΔ απέναντι στην Κομισιόν, να παραχωρήσει σε ιδιώτες μέσω δημόσιων διαγωνισμών χωρίς τη συμμετοχή της ΔΕΗ, δικαιώματα εκμετάλλευσης στα ανωτέρω τέσσερα λιγνιτικά κοιτάσματα, αποτελεί μέρος σχεδίου για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και σταδιακή παραχώρηση του χώρου της ηλεκτρικής ενέργειας σε πολυεθνικούς ενεργειακούς κολοσσούς Χρειάζεται όλα τα κόμματα να πάρουν θέση. Το ΠΑΣΟΚ, που προσδοκά να είναι κυβέρνηση μετά τις εκλογές, οφείλει να διευκρινίσει τι πρόκειται να πράξει με το θέμα της παραχώρησης λιγνιτικών κοιτασμάτων σε ιδιώτες».
Η υπενθύμιση των απόψεων των πολιτικών προσώπων και των χώρων που εκπροσωπούν γίνεται διότι η μνήμη εξασφαλίζει στη σκέψη τη σύλληψη της συνέχειας που ενυπάρχει στο γίγνεσθαι όπως λέει ο Αξελός προσεγγίζοντας τον Ηράκλειτο. Το εν εξελίξει «γίγνεσθαι» στο θέμα του λιγνίτη είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένης αναπτυξιακής πολιτικής που επιβαρύνει τη Ν.Δ., προβλέφθηκε από τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα ζητά τη λύση του από το ΠΑΣΟΚ το οποίο έχει απέναντί του το Μνημόνιο. Η απαίτηση των κοινοτικών αξιωματούχων της Τρόικας στο πλαίσιο του Μνημονίου σε ό,τι αφορά στην απελευθέρωση της αγοράς της ενέργειας, συνδέεται ευθέως με την εκταμίευση της τρίτης δόσης βοήθειας της χώρας μας. Στη δε παρατήρηση ότι «στο Μνημόνιο δεν υπάρχει τέτοια δέσμευση», οι κοινοτικοί αντέτειναν ότι «τα Μνημόνια αλλάζουν και εμπλουτίζονται, τον πρώτο λόγο έχει ο δανειστής που πρέπει να πάρει πίσω τα λεφτά του»! (tanea.gr) . Προκειμένου ο δανειστής να πάρει πίσω στο πολλαπλάσιο τα λεφτά του, το μνημόνιο σαν αχόρταγη Λερναία Ύδρα, συνεχώς μπορεί να αλλάζει και να εμ-πλουτίζεται με νέες απαιτήσεις κατατρώγοντας το δημόσιο πλούτο.
Υπάρχουν δύο δεδομένα που δεν προμηνύουν θετική εξέλιξη στο θέμα και δεν διασφαλίζουν ότι η θέση του κ. Σαχινίδη το 2009 ως αντιπολίτευση θα υιοθετηθεί από τη σημερινή κυβέρνηση: το πρώτο είναι ότι μέχρι τώρα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ακολουθεί πιστά τις απαιτήσεις της τρόικας και το δεύτερο η πρόσφατη αυθαίρετη τροπολογία με τη οποία κατά παραβίαση του συντάγματος (είναι η μόνη;) δίνεται εξουσιοδότηση στη Διυπουργική Επιτροπή αποκρατικοποιήσεων να πωλεί ακίνητες και κινητές αξίες του Δημοσίου δηλαδή τον εθνικό πλούτο. Έχει τη δυνατότητα λοιπόν η επιτροπή επικαλούμενη οικονομικά οφέλη (τίνος άραγε;) να υπονομεύσει το μέλλον των κατοίκων της περιοχής μας. Έτσι θα επωμισθούμε για άλλη μια φορά στη πλάτη και στα πνευμόνια μας μια κακώς εννοούμενη ανάπτυξη.
Τα σχέδια όποιων θεωρούν ότι είμαστε προτεκτοράτο θα αποτραπούν από τις δυναμικές αντιδράσεις των πολιτών, την αυτοοργάνωση και την επαγρύπνηση. Γεννάται η ανάγκη να σκεφτούμε παγκόσμια και να δράσουμε τοπικά, για να ματαιώσουμε με τη δράση μας τις οποιεσδήποτε επιλογές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το βιώσιμο μέλλον της περιοχής μας. Να καλλιεργήσουμε μιας νέας συλλογικής συνείδηση που δεν θα υποκύπτει σε διλήμματα Μνημόνιο (και ό,τι αυτό συνεπάγεται) ή χρεοκοπία, που θα υπερασπίζεται το φυσικό περιβάλλον, την ιστορική μνήμη, τις κοινωνικές υποδομές που θα συμμερίζεται την άποψη ότι ο φυσικός πλούτος ανήκει σε όλους τους πολίτες και τις γενεές και ότι ο άνθρωπος είναι πάνω από τα κέρδη.
Πρωταρχικός θα είναι ο ρόλος των αιρετών εκπρόσωπων της αυτοδιοίκησης Δημοτικής και Περιφερειακής της περιοχής μας, οι οποίοι θα κληθούν να αποδείξουν κατά πόσο ενδιαφέρονται για τα συμφέροντα και την υγεία των τοπικών κοινωνιών ή θεωρούν την αυτοδιοίκηση τοπικό διεκπεραιωτή του κεντρικού κράτους. Πόσο θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη κοινωνικών αντιστάσεων, τη συμμετοχή των πολιτών σε συλλογικότητες που θα παρεμβαίνουν δυναμικά στον κοινωνικό τους χώρο και θα διασφαλίζουν την άμεση συμμετοχή των πολιτών στη διοίκηση και άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, στη διαχείριση του περιβάλλοντος με αναπτυξιακή πολιτική με επίκεντρο την αειφορία, τη βιωσιμότητα και τον άνθρωπο.
Η Ελένη Αναστασοπούλου Ελένη είναι νομαρχιακή σύμβουλος της ΑΦΥΛΑΚΤΗΣ ΔΙΑΒΑΣΗΣ
