Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com) Σύνδεσμος Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων
Μειώθηκαν θεαματικά οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα, παρά τα αισιόδοξα σενάρια της κυβέρνησης για το εγγύς μέλλον και την προσπάθεια αναστροφής του αρνητικού κλίματος που επικρατεί στη χώρα μας. Το γεγονός θα πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την κυβέρνηση που στο δύσκολο έργο που έχει επωμισθεί, προστίθεται και η μη εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών.
Η μείωση στις ξένες επενδύσεις θα έχει ως αποτέλεσμα την ελλιπή οικονομική ανάπτυξη στη χώρα μας αλλά και τη διασπορά φημών για μη αναστρεψιμότητα του αρνητικού επενδυτικού κλίματος, κάτι που μπορεί να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην σαθρή οικονομική ανάπτυξη αλλά και στον τουρισμό που αποτελεί τον αιμοδότη της οικονομίας μας. Η ελλιπής βέβαια ξένη επενδυτική δραστηριότητα προκαλεί πρωτίστως οικονομική ζημιά από την μη διάθεση κεφαλαίων. Ακολουθώντας τη λογική του ντόμινο, τοιουτοτρόπως μειώνεται δραστικά και η εγχώρια επενδυτική δραστηριότητα. Κοινώς, δεν πέφτει χρήμα στην αγορά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία και τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την «Έκθεση παγκόσμιων επενδύσεων 2010» (WIR 2010) η Ελλάδα κατατάσσεται στην 46η θέση σε ό,τι αφορά στη δυνατότητας προσέλκυσης Ξένων Άμεσων Επενδύσεων. Επιπλέον, οι εισροές ΞΑΕ το 2009 εμφάνισαν μείωση περίπου 25%.
Συγκεκριμένα, οι εισροές Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στην Ελλάδα, το 2009 σε σχέση με το 2008 διαμορφώθηκαν στα 3.355 εκατ. δολάρια από 4.499 εκατ. δολάρια αντίστοιχα. Η φετινή έκθεση με θέμα «Επενδύοντας στην Πράσινη Ανάπτυξη», παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου, που οργανώθηκε πριν από λίγες ημέρες από τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) από κοινού με το Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία, παρουσιάστηκε πτώση περίπου 58% και στις εκροές ΞΑΕ, οι οποίες ανήλθαν στα 7.611 εκατ. δολάρια από 18.148 εκατ. δολάρια.
Αναφορικά με τις εξαγορές και συγχωνεύσεις στη χώρα μας, σημειώθηκαν πωλήσεις αξίας 477 εκατ. δολαρίων και αγορές αξίας 386 εκατ. δολαρίων. Σχετικά με την κατάταξη της Ελλάδας ως προς το δείκτη απόδοσής της ως χώρας υποδοχής ΞΑΕ, αυτή κατατάσσεται στη θέση 115, το 2009 από 118, το 2008, σε σύνολο 141 χωρών. Όσον αφορά στο δείκτη δυνατότητας προσέλκυσης ΞΑΕ, στοιχεία του 2008 την κατατάσσουν στη θέση 46 από 43, το 2007.
Η προαναφερθείσα έκθεση κατέγραψε επίσης το ρόλο των ελληνικών τραπεζών και την έντονη επενδυτική τους παρουσία στις γειτονικές χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, τονίζοντας τον ευεργετικό ρόλο των ξένων τραπεζών στην ανάπτυξη αυτών των χωρών, αλλά και υπενθυμίζοντας ότι η κρίση στην Ελλάδα αναβιώνει την ανησυχία ότι η ισχυρή παρουσία ξένων τραπεζών ίσως διοχετεύσει συστημικό κίνδυνο στην ευρύτερη περιοχή. Εκτιμάται ότι το μερίδιο αγοράς των ελληνικών τραπεζών ανέρχεται στο 20%. Όσον αφορά στις παγκόσμιες ροές ΞΑΕ, αυτές μειώθηκαν δραστικά το 2009. Μετά από μια μείωση της τάξης του 16% το 2008, οι παγκόσμιες ροές ΞΑΕ μειώθηκαν επιπλέον κατά 37%, φτάνοντας τα 1,1 τρισ. δολάρια, ενώ οι εκροές ΞΑΕ περιορίστηκαν κατά 43% περίπου, αγγίζοντας το 1,1 τρισ. δολάρια.
«Λουκέτο» οι επιχειρήσεις
Την ίδια στιγμή που συμβαίνουν αυτά με τις ξένες επενδύσεις, σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι βιοτεχνίες αλλά και οι μικρές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ), μόνο το τελευταίο εξάμηνο ιδρύθηκαν 789 επιχειρήσεις ενώ διέκοψε τη λειτουργία σχεδόν διπλάσιος αριθμός επιχειρήσεων που έφτασαν τις 1448. Το γεγονός πρέπει να προβληματίσει σοβαρά το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο που θα χρειαστεί να καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να ενισχυθούν οι μικρομεσαίοι. Χωρίς αυτούς, ανάπτυξη δεν υπάρχει. Η εξέλιξη λοιπόν κατά μήνα διαγράφεται ως εξής:
Μήνες Ιδρύσεις διακοπές
Ιανουάριος 120 184
Φεβρουάριος 141 213
Μάρτιος 157 299
Απρίλιος 127 228
Μάιος 130 245
Ιούνιος 114 279
Σύνολο 789 1448
Όπως βλέπουμε το Μάρτιο έκλεισαν οι περισσότερες επιχειρήσεις. Ο συνολικός αριθμός που αγγίζει τις 1.500, προμηνύει έναν ιδιαιτέρως αρνητικό κλίμα που θα επακολουθήσει του καλοκαιριού.
SOS από τους Εμπορικούς συλλόγους
Αλλά και οι Εμπορικοί Σύλλογοι προειδοποιούν για την τραγική κατάσταση που έχουν περιέλθει οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις και τα καταστήματα. Η μικρομεσαία επιχείρηση, λένε, δεν αντέχει άλλο, η αγορά έχει ξεπεράσει κάθε όριο αντοχής και υπομονής και το κλίμα απαισιοδοξίας είναι το κυρίαρχο στοιχείο της καθημερινότητάς.
Οι εμπορικοί σύλλογοι επισημαίνουν ότι με την έλλειψη των αναγκαίων πόρων για την επιβίωσή τους, από τη μια λόγω της μειωμένης αγοραστικής δυνατότητας του καταναλωτή, και από την άλλη λόγω του περιορισμού χρηματοδότησης από τις Τράπεζες, χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και όχι μόνο οδηγούνται στο κλείσιμο. Ακόμη και μετά την δεύτερη αύξηση του ΦΠΑ, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν ή ακόμη και να κατεβάσουν τις τιμές, την στιγμή που το κράτος, όπως λένε, επιβαρύνει όλο και περισσότερο, όχι μόνο με αυξημένους φόρους, αλλά και με σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ.
Όπως βλέπουμε τα πράγματα δυσκολεύουν με τον καιρό. Και βρισκόμαστε στη μέση του καλοκαιριού, λίγο πριν από το φθινόπωρο που θα φέρει μαζί του και νέα δυσβάσταχτα οικονομικά μέτρα. Το θέμα είναι ότι και οι ξένες επενδύσεις μειώνονται αλλά και οι μικρομεσαίοι υποφέρουν σε ένα κράτος όπου η ρευστότητα είναι και παραμένει καρκίνωμα.
Σε αναμονή των νέων κυβερνητικών αποφάσεων του φθινοπώρου, καλόν είναι να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα. Γιατί χώρα χωρίς επενδύσεις και συνεχή οικονομική δυσχέρεια, παραπέμπει αλλού και πάντως κοντά στην πτώχευση. Γιατί όταν το επενδυτικό κλίμα διαρραγεί και οι η αγορά στεγνώσει, οι παρενέργειες παραείναι σοβαρές. Και προπαντός όταν ο πολίτης αισθάνεται ανήμπορος να αντεπεξέλθει στις νέες συνθήκες και απειλούμενος από παντού, καταφεύγει σε ακραία μέσα, άλλοτε απελπισμένος και παραπλανημένος από τις υποσχέσεις. Γιατί σε τελευταία ανάλυση αυτός την πληρώνει, όταν οι επενδυτικές ευκαιρίες που λιγοστεύουν δραματικά και άλλοτε θορυβημένος από την αγοραστική δύναμη που φθίνει ολοταχώς από τη συνεχή έλλειψη ρευστότητας.
