* Του Απόστολου Ποντίκα, δάσκαλου – καθηγητή, πτυχ. Πολιτικών Επιστημών, σχολικού συμβούλου Θεολόγων
Το μάθημα των Θρησκευτικών αντλεί το δικαίωμα να διδάσκεται στο σχολείο από το οικείο άρθρο του Συντάγματος και κατά συνέπεια οποιαδήποτε αμφισβήτηση η ένσταση ως προς τη διδασκαλία του είναι συνταγματικά αβάσιμη.
Τα τελευταία χρόνια έγινε το μάθημα «σημείο αντιλεγόμενο» και επικρατεί μια συστηματική πολεμική εναντίον του. Επιζητείται η μείωση των ωρών διδασκαλίας, ο εξοβελισμός του από το σύγχρονο σχολείο και αλλαγή του περιεχομένου διδασκαλίας.
Διατυπώνεται η άποψη ότι το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να έχει καθαρά θρησκειολογικό – γνωσιολογικό, πολιτιστικό χαρακτήρα και να μην χαρακτηρίζεται ως «ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ» μάθημα.
Στην περίπτωση αυτή διαπράττουν σφάλμα όσοι αρνούνται τον ομολογιακό χαρακτήρα του μαθήματος και δεν λαμβάνουν υπόψη τον Μεγάλο Διδάσκαλο, τον Παιδαγωγό Χριστό, ο οποίος δεν προσάρμοσε τη διδασκαλία Του ανάλογα με τους ακροατές, ούτε της έδωσε Πολιτιστικό Περιεχόμενο, όπως, δυστυχώς προτείνουν και σήμερα ορισμένοι θεολόγοι.
Εξάλλου, και οι Ιεραπόστολοι των Σλάβων, Κύριλλος και Μεθόδιος, δεν άλλαξαν τη μορφή και το περιεχόμενο της διδασκαλίας, αλλά σεβάστηκαν την πολιτιστική και εθνική ιδιαιτερότητα του λαού αυτού και προσάρμοσαν μόνο τα μέσα διδασκαλίας, δηλαδή, χρησιμοποίησαν τη γλώσσα. Βέβαια, το μάθημα, όπως όλα τα σχολικά μαθήματα, προσφέρει γνώσεις, αλλά παράλληλα προσφέρει και ΟΜΟΛΟΓΙΑ πίστης.
Το Σύμβολο της Πίστης μας, είναι μια ομολογία προς τον Θεό, ενώ οι μαθητές πέρα από τις γνώσεις που αποκομίζουν, αποκτούν και βιώματα απαραίτητα για την κατοπινή ηθική, χριστιανική και κοινωνική ζωή τους.
Αν απογυμνώσουμε το μάθημα από τον ομολογιακό του χαρακτήρα και το αφήσουμε μόνο ως Γνωσιολογικό, πώς θα μπορέσει ο Θεολόγος καθηγητής να διδάξει για το «Μεγάλο Πάθος του Χριστού» και για την «Ανάσταση», που αποτελεί το θεμέλιο της Χριστιανικής Πίστης;
Σήμερα τα σχολείο έγινε Πολυπολιτισμικό, όπως και η Ελληνική κοινωνία. Στο σύγχρονο σχολείο φοιτούν αλλοδαποί, αλλόθρησκοι και μαθητές άλλων δογμάτων.
Έτσι, ορισμένοι διατείνονται ότι τι μάθημα προσβάλλει την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και πρέπει το μάθημα να πάρει χαρακτήρα Πολιτιστικό. Βέβαια, αυτό δεν ισχύει, γιατί οι μαθητές αυτοί μπορούν να απαλλαγούν από το μάθημα. Μολαταύτα, όμως, υπάρχουν αρκετοί αλλοδαποί μαθητές, οι οποίοι παρακολουθούν το μάθημα οικειοθελώς και με μεγάλο ζήλο. «Μαθαίνουν ότι ο Κηρυσσόμενος Χριστιανικός Θεός, είναι Θεός και Πατέρας όλων των ανθρώπων, όπως, λέγει και η Κυριακή Προσευχή «Πάτερ ημών...». Ο Θεός ανατέλλει τον ήλιο για αγαθούς και πονηρούς, και βρέχει για δικαίους και αδίκους» (Ματθ. 5,45). Η Παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, διδάσκει ότι «πλησίον είναι ο καθένας». Είναι ο λευκός, ο μαύρος, ο Μουσουλμάνος, ο Ιουδαίος και ότι η Χριστιανική αγάπη δεν έχει όρια, αλλά αγκαλιάζει όλους ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, φύλου και κοινωνικής τάξης. Ο καταστατικός χάρτης των ανθρώπινων Δικαιωμάτων πρωτοκηρύχτηκε από τον Απ. Παύλο, με το «ουκ ένι Ιουδαίος, ουδέ Έλλην, ούκ ένι δούλος, ουδέ ελεύθερος, ούκ ένι άρρεν και θήλυ, παντός γαρ υμείς εις έστε εν Χριστώ Ιησού».
Αλλά, όμως εκείνο που απαιτούν οι σημερινοί «ΚΑΙΡΟΙ», δεν είναι να αναπτύσσονται μέσα στο χώρο της Θεολογίας τάσεις και ομάδες με απόψεις και ιδέες, που δημιουργούν σύγχυση, αλλά νέες μέθοδοι διδασκαλίας. Όποιες απόψεις, ιδέες, αντιλήψεις είναι σεβαστές και ορθό είναι να εκτίθενται σε θεολογικές ημερίδες και Συνέδρια, ώστε να εξάγονται θετικά συμπεράσματα για το περιεχόμενο και το χαρακτήρα του μαθήματος. Οι νέες Τεχνολογίες, η προβολή θρησκευτικών εικόνων, έργων και γενικότερα σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας, θα βοηθήσουν στο διδακτικό έργο του θεολόγου και θα εμπεδώσουν σημαντικά οι μαθητές το περιεχόμενο και την αξία του μαθήματος. Άλλωστε, τα Θρησκευτικά της Β’ και Γ’ Λυκείου, καλύπτουν σχεδόν όλα τα δόγματα, οπότε οι μαθητές μπορούν να ερμηνεύσουν το θρησκευτικό φαινόμενο.
Ο διδάσκων οφείλει, να μη αλλοιώνει το περιεχόμενο και τον χαρακτήρα του μαθήματος και μέσα από την ενδεδειγμένη διδασκαλία, θα βγουν γνωσιολογικά, πολιτιστικά και βιωματικά στοιχεία. Το μάθημα των θρησκευτικών έχει αρκετές διαστάσεις, όπως, είναι η θρησκευτική, σωτηριολογική, ψυχολογική, ηθικοκοινωνική, παιδαγωγική, πολιτιστική και δεν διακρίνονται αυτές από μονομέρεια και φανατισμό.
Αυτές τις διαστάσεις οφείλει ο θεολόγος καθηγητής να τις αναδείξει μέσα στην τάξη, σήμερα τουλάχιστον που οι «καιροί», είναι δύσκολοι. Ο καλός Ορθόδοξος Έλληνας διδάσκαλος, έχει χρέος να αγωνίζεται τον «καλόν αγώνα της πίστεως» (Α’ τιμ. 6.12), να απομακρύνεται από όποιον «ετεροδιδασκαλεί και... τετύφωται, μηδέν επιστάμενος, αλλά νόσων περί ζητήσεις και λογομαχίας...» (Α’ τιμ. σ.3-4) και να προσφέρει και να μεταδίδει στους μαθητές τα γνωστικά και μορφωτικά αγαθά της Ευαγγελικής Αλήθειας, προσεγγίζοντας όλους τους μαθητές.
Έτσι, το μάθημα των θρησκευτικών βοηθά στην ηθικοπνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη και τελείωση των εφήβων και δεν πρέπει να υποκατασταθεί με ένα είδος εγκυκλοπαιδικής και θρησκειολογικής γνώσης.
Ως εκ τούτου λοιπόν, δεν υπάρχει λόγος αλλαγής του περιεχομένου και του χαρακτήρα του μαθήματος των θρησκευτικών, αλλά αλλαγή στην διδακτική μεθοδολογία, αφού το μάθημα μπορεί να ανοίξει τις συνειδήσεις και να οδηγήσει τους νέους στο κέντρο του σημερινού κόσμου, με την κατανόηση των θρησκευτικών διαφορών και της πολιτισμικής ποικιλότητας.
