Καθοριστικό για το μέλλον της χώρας και της κοινωνίας είναι το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα (κατ’ αρχάς μέχρι το φθινόπωρο) ίσως το πλέον κρίσιμο των τελευταίων δεκαετιών, καθώς δεν υπάρχει μόνο η (για πολλούς) θανάσιμη κρίση του ελλαδικού πολιτικού συστήματος, αλλά πάνω απ΄ όλα σοβεί η κοινωνική και οικονομική κρίση, η οποία εκτιμάται βασίμως ότι θα επιταθεί, εξαιτίας των βάρβαρων και αντικοινωνικών μέτρων, που προωθεί η κυβέρνηση.
Οι εξελίξεις – θρίλερ των τελευταίων 24ώρων καταδεικνύουν πόσο εύθραυστα είναι τα πράγματα, καθώς είδαμε έναν πρωθυπουργό να τελεί υπό παραίτηση (προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας) μια κυβερνητική κοινοβουλευτική ομάδα σε κατάσταση εκρήξεως, στη δε συνέχεια όλα άλλαξαν, αφού, μετά και τις παραιτήσεις δύο βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Α. Παπανδρέου «τα γύρισε» και κατάφερε να εκτονώσει, προσώρας, την εκρηκτική κατάσταση στο κόμμα του, προχώρησε σε ανασχηματισμό της κυβερνήσεώς του, ενώ είδε να του «βάζουν πλάτη» οι κ.κ. Μπαράκ Ομπάμα, Νικολά Σαρκοζί και η Άγκελα Μέρκελ.
Ωστόσο, η δεξιά και η αριστερή αντιπολίτευση επιζητούν την επίσπευση των εκλογών, αν και (θα πρέπει να) αντιλαμβάνονται ότι από την κάλπη είναι πολύ πιθανόν να μην υπάρξει λύση, ούτε για την κοινωνία, ούτε για το ίδιο το καταρρέον πολιτικό σύστημα, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν πως η νέα κυβέρνηση Παπανδρέου, με όλα τα έμπειρα και από διαφορετικές τάσεις, στελέχη του ΠΑΣΟΚ εντός της, είναι επί της ουσίας εκλογική, με τις εκλογές να ευρίσκονται ενώπιόν μας τους αμέσως επόμενους μήνες.
Οι πολίτες, παρά τη στρατηγική της εντάσεως την οποία ενδεχομένως να έχουν επιλέξει κάποια κέντρα εξουσίας (και αυτό κατεγράφη την περασμένη Τετάρτη, όταν κουκουλοφόροι, καθοδηγούμενοι ακόμη και από ασφαλίτες, προσπάθησαν, ανεπιτυχώς, να «σπάσουν» τις κινητοποιήσεις των λεγομένων αγανακτισμένων) παραμένουν στις πλατείες και τους δρόμους, διαμαρτυρόμενοι για τα ανάλγητα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση Παπανδρέου, ενώ δείχνουν να μην ελέγχονται από τους κομματικούς σχηματισμούς.
Την ίδια δε στιγμή οι δανειστές της χώρας (παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις του Αντώνη Σαμαρά) αποσαφήνισαν ότι δεν υπάρχει πιθανότητα επαναδιαπραγματεύσεως του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος και ότι θα δώσουν την επόμενη δόση από το δάνειο των 110 δισ. ευρώ, ενώ ο Αμαντέου Αλταφάζ, εκπρόσωπος του επιτρόπου Όλι Ρεν τόνισε πως δεν υπάρχει εναλλακτικό σχέδιο, αν δεν περάσει από τη Βουλή των Ελλήνων το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Ωστόσο, αυτό που έχει τη σημασία του, είναι ο φόβος των δανειστών μήπως καταρρεύσει η Ελλάδα και ακολουθήσει ντόμινο καταρρεύσεων στην ευρωζώνη - αλλά και πέραν αυτής και δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις στηρίξεως της χώρας (άρα και του Γ. Παπανδρέου) από τις ΗΠΑ και το γαλλογερμανικό άξονα και η «προθυμία» για ένα νέο δανεισμό, αλλά και για ρυθμίσεις στο ελληνικό χρέος, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρωθυπουργός.
ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ
Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου παραμένει με την πλάτη στον τοίχο, καθώς, αν και τονίζει πως δεν τον νοιάζει το πολιτικό κόστος ή ο θώκος του πρωθυπουργού (άλλωστε, αντιλαμβάνεται ότι δύσκολα θα επανεκλεγεί, αφού με τα άκρατου νεοφιλελευθερισμού μέτρα τα οποία έχει προωθήσει και συνεχίζει να προωθεί, έχει πάρει διαζύγιο από την κοινωνία, αλλά και από την πάλαι ποτέ σκληρή βάση του ΠΑΣΟΚ) μετά την αποτυχία της «επιχειρήσεως συναίνεση», δεν είχε ενώπιόν του παρά δύο (και αυτές πιθανόν αδιέξοδες) επιλογές: Τον ανασχηματισμό ή τις πρόωρες εκλογές.
Και παραμένει προσώρας στη θέση του, είτε γιατί αυτό προβλέπει η «αποστολή» την οποία έχει δεσμευθεί να φέρει σε πέρας, είτε για δέχθηκε (ακόμη και οικογενειακές, όπως εγράφη) πιέσεις να μην παραιτηθεί, είτε γιατί, όπως έχουμε ξαναγράψει, κινείται με τη λογική του ιεραπόστολου, του πεπεισμένου ότι αυτό που πράττει υπαγορεύεται από πατριωτικό καθήκον, έστω και αν ουδέποτε εξήγησε γιατί είναι πατριωτικό καθήκον να πληρώνουν το μάρμαρο τα συνήθη υποζύγια, δηλαδή οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι και γιατί είναι πατριωτικό καθήκον να εκποιείται δημόσια περιούσια ή να αυξάνονται οι στρατιές των ανέργων.
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο Γ. Α. Παπανδρέου με την εμμονή του στην ανάγκη συναινέσεως, ήθελε να δείξει «προς τα έξω» ότι ο ίδιος τουλάχιστον «το παλεύει» προς την κατεύθυνση που επιζητούν εκβιαστικά οι δανειστές της χώρας, αλλά – και αυτό ήταν το απολύτως αντιφατικό – ενώ ζητούσε την εκτός ΠΑΣΟΚ συναίνεση, δεν την είχε εξασφαλισμένη από το εσωτερικό του δικού του «μαγαζιού», όπου η κατάσταση ήταν εκρηκτική. Και ήταν εκρηκτική, καθώς ο βουλευτής Γιώργος Λιάνης ανεξαρτητοποιήθηκε, ενώ παραιτήθηκαν από το βουλευτικό αξίωμα οι κ. Γιώργος Φλωρίδης και Έκτωρ Νασιώκας.
ΠΑΙΔΑΡΙΩΔΕΙΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ
Ομολογώντας ουσιαστικά ότι απέτυχε και βλέποντας ότι δεν μπορεί να περάσει (υπό την πίεση της κοινωνίας) το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, ο Γιώργος Α. Παπανδρέου επεχείρησε να συγκροτήσει με τον αρχηγό της ΝΔ κυβέρνηση σωτηρίας, μόνο που δεν είχε αντιληφθεί ότι ένα τόσο σοβαρό ζήτημα απαιτούσε σχεδιασμό και πρόγραμμα, αλλά και συγκεκριμένη συνεννόηση, φυσικά δε όφειλε να γνωρίζει ότι ένα τέτοιο θέμα δεν μπορούσε να λυθεί από το τηλέφωνο.
Σε διάστηµα πέντε ωρών, το εκκρεμές κινήθηκε από το σχηµατισµό κυβέρνησης εθνικής συνεννοήσεως (µε πρωθυπουργό, όχι τον κ. Παπανδρέου, άλλα ένα άλλο πρόσωπο κοινής αποδοχής) σε ένα ανασχηµατισµό και στο αίτημα για ψήφο εµπιστοσύνης από τη Βουλή.
Όμως, και αυτό είναι ενδεικτικό των εκατέρωθεν παιδαριωδών χειρισμών από τους κ. Γ. Α. Παπανδρέου και Α. Σαμαρά, άρχισαν οι προς τα έξω διαρροές για τα συζητούμενα, με αποτέλεσμα να υπάρξει ναυάγιο στη συνεννόηση κι έτσι ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τον ανασχηματισμό, προσπάθησε να εκτονώσει την κρίση στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα, ο δε αρχηγός της ΝΔ ζήτησε εκλογές.
Ήταν προφανές πως και οι δυο «έπαιξαν» με τις εντυπώσεις και διαχειρίστηκαν ένα τόσο σοβαρό (για το καταρρέον πολιτικό σύστημα) ζήτημα, με επικοινωνιακές και μικροκομματικές λογικές: ο μεν πρωθυπουργός είπε ότι δεν θα προχωρήσουμε σε κυβέρνηση συνεργασίας γιατί έγιναν οι διαρροές, ο δε αρχηγός της ΝΔ έθετε συνεχώς όρους, οι οποίοι δύσκολα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτοί.
Αξιοσημείωτο και ενδεικτικό των παιδαριωδών χειρισμών είναι το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δήλωσε διατεθειµένος να αποχωρήσει από την πρωθυπουργία, ενώ ακούστηκαν τα πιο απίθανα - και πολλά από αυτά ακατάλληλα - πρόσωπα για τη θέση του πρωθυπουργού, αλλά, όπως διαπιστώθηκε στη συνέχεια, δεν υπήρξε η παραµικρή βολιδοσκόπηση προς αυτούς.
Ο «ΔΙΑΛΟΓΟΣ» ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
Ήταν δε σαφές πως το ίδιο το πολιτικό σύστημα αυτογελοιοποιήθηκε, αφού οι κύριοι εκπρόσωποί του (η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ) δεν θέλησαν να υπερβούν τις επιμέρους αντιθέσεις τους και τους μικροκομματικούς υπολογισμούς και εγωισμούς και να συνεννοηθούν, ώστε να υπερβούν (για το δικό τους καλό και όχι φυσικά της κοινωνίας) τη δομική του κρίση.
Άλλωστε, μια δικομματική συνεννόηση (ΠΑΣΟΚ – ΝΔ) για τη συγκρότηση κυβερνήσεως συνεργασίας, θα σήμαινε πως αυτή η κυβέρνηση θα είχε αυξημένη κοινοβουλευτική νομιμοποίηση για να περάσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Η ευκολία δε με την οποία οι κ. Παπανδρέου και Σαμαράς έφτασαν ένα βήμα πριν την κυβέρνηση συνεργασίας, έστω κι αν αυτή δεν προέκυψε τώρα – ίσως λίγο αργότερα, όπως φέρεται να είπε ο κ. Παπανδρέου στον κ. Σαμαρά - αποδεικνύει την επί της ουσίας συμφωνία των δύο κομμάτων στη λογική του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.
Κατέστη δε προφανές ότι οι δύο άνδρες «διαλέγονταν» με τις Κοινοβουλευτικές τους Ομάδες και δεν είναι τυχαίο το «μασάζ» που επεχείρησε ο Γιώργος Παπανδρέου στους βουλευτές του, στη δε προσπάθειά του να «συμμαζέψει» το «μαγαζί», διακινήθηκε ακόμη και το σενάριο της εκ των έσω συνωμοσίας (και μάλιστα με αναγωγή στην Αποστασία του 1965) με στόχο να πέσει η κυβέρνηση. Αλλά και ο Αντώνης Σαμαράς συνεκάλεσε τους βουλευτές του, τους έκανε ενέσεις αισιοδοξίας για το αύριο της ΝΔ και φυσικά ανακάλυψε πως υπήρξε - με ευθύνη, όπως είπε, της κυβερνήσεως - παραπληροφόρηση των ξένων εταίρων για τις θέσεις της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως.
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Μετά από όλα αυτά, ο Γιώργος Παπανδρέου ανασχημάτισε την κυβέρνησή του και τώρα ζητεί την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής.
Από τη σύνθεση της κυβερνήσεως προκύπτει σαφώς πως αυτή έχει εκλογικό χαρακτήρα, ότι ο ισχυρός της ανήρ είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος (πολλοί ομιλούν για δυαρχία) η δε αλλαγή του Γ. Παπακωνσταντίνου αποτελεί ομολογία αποτυχίας της οικονομικής πολιτικής.
Ο Γιώργος Παπανδρέου προχώρησε, λένε οι περισσότεροι αναλυτές, σε συμφωνία με τον Ευ. Βενιζέλο, μια συμφωνία η οποία, για πολλούς, σημαίνει ότι ο σημερινός πρωθυπουργός είτε όρισε διάδοχο, είτε ότι διαπραγματεύεται την έξοδό του, ενώ έθεσε εκτός του σχήματος τους αποκληθέντες «κηπουρούς» του, ή περιόρισε τις εξουσίες τους και «έβαλε τους πάντες μέσα»: Δηλαδή όλα τα έμπειρα στελέχη του, από όλες τις τάσεις και από όλες τις βαρονίες...
Θεωρείται βέβαιο ότι ο Ευ. Βενιζέλος θα κινηθεί στην ίδια λογική του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, αλλά έχει τις ικανότητες να «πλασάρει» διαφορετικά τα σκληρά μέτρα.
Πέρα, όμως, κι έξω από όλα αυτά, ασχέτως του ανασχηματισμού ή και των εκλογών, οι οποίες (όπως παραδέχονται άπαντες, στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση) δεν θα αργήσουν, το μείζον για την κοινωνία είναι να αλλάξει η οικονομική πολιτική και να σταματήσει η περαιτέρω διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και της κοινωνικής συνοχής.
