Πάει και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοζέ Σόκρατες. Υποχρεώθηκε κι αυτός να πιει το πικρό και μοιραίο «πολιτικό κώνειο» της παραίτησης για χάρη μέτρων άγριας λιτότητας που του επέβαλε ουσιαστικά η Ε.Ε. Υποτίθεται ότι έδωσε απεγνωσμένη μάχη να αποτρέψει την υπαγωγή της χώρας του σε καθεστώς επαίσχυντης οικονομικής υποτέλειας προς την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, αρνούμενος να υπογράψει Μνημόνιο παρά τις ασφυκτικές πιέσεις που του ασκούν η Αμερικανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, η Κομισιόν και άλλες ηγετικές χώρες της Ε.Ε.
Εχοντας διαπιστώσει τον πλήρη διεθνή διασυρμό της Ελλάδας μετά την υπογραφή του Μνημονίου, ο Σόκρατες πάλευε με νύχια και με δόντια να αποφύγει η Πορτογαλία αντίστοιχο εξευτελισμό. «Δεν θα γίνουμε Ελλάδα!» υπογράμμιζε με κάθε ευκαιρία.
Λόγια του αέρα. Η θεμελιώδης - και πολιτικά μοιραία, όπως τελικά αποδείχθηκε - επιλογή του ήταν να εφαρμόσει την πολιτική του Μνημονίου, αλλά χωρίς Μνημόνιο. Το πρόβλημα είναι όμως ακριβώς η πολιτική της εξοντωτικής λιτότητας που επιβάλλει το Μνημόνιο και όχι απλά και μόνο η ταπεινωτική συνομολόγηση του Μνημονίου.
Μέσα σε έναν μόλις χρόνο - έντεκα μήνες, ακριβέστερα - ο Σόκρατες έφερε στην πορτογαλική Βουλή προς ψήφιση όχι ένα ή δύο, αλλά… τέσσερα (!) πακέτα μέτρων λιτότητας. Τα πρώτα τρία του τα πέρασε η δεξιά αντιπολίτευση, καθώς είναι σκληρά νεοφιλεύθερη. Στο τέταρτο πακέτο αγανάκτησε ακόμη και αυτή, αρνήθηκε να το υπερψηφίσει με αποτέλεσμα να το απορρίψει πανηγυρικά το κοινοβούλιο - μόνο 97 ψήφοι υπέρ από τους 230 βουλευτές της πορτογαλικής Βουλής.
Σύσσωμη η αντιπολίτευση, από την Ακρα Αριστερά ως την Ακρα Δεξιά, αρνήθηκε την πολιτική συνενοχή στην περαιτέρω εξαθλίωση των Πορτογάλων, οι οποίοι παραμένουν με διαφορά ο φτωχότερος λαός από όλους της «παλιάς» Ε.Ε. των «16» - σαφώς φτωχότεροι ακόμη και από τους Ελληνες.
ΗΓΕΤΕΣ «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΝΑΝΟΙ» ΠΟΥ ΠΑΡΙΣΤΑΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΙΓΑΝΤΕΣ
Το διασκεδαστικό σε αυτή τη θλιβερή ιστορία είναι ότι ο σοσιαλιστής Ζοζέ Σόκρατες, ο οποίος στις βουλευτικές εκλογές του 2009 έχασε πανηγυρικά την απόλυτη πλειοψηφία και σχημάτισε κυβέρνηση μειοψηφίας που επιβίωνε μόνο χάρη στη στήριξη της Δεξιάς, είχε το θράσος να προσπαθήσει να… εκβιάσει την αντιπολίτευση. «Αν δεν ψηφίσετε το πακέτο μέτρων που αποφάσισα, θα παραιτηθώ!» απείλησε πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία της Βουλής.
«Παραιτήσου!» του απάντησαν με ένα στόμα όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Δεν βρέθηκε ούτε ένας από τους 133 βουλευτές της αντιπολίτευσης που να ψηφίσει υπέρ των μέτρων λιτότητας. Ούτε ένας. Ετσι ο Σόκρατες πήρε μόνο τις 97 ψήφους των σοσιαλιστών βουλευτών, από τους οποίους δεν βρέθηκε ούτε ένας που να διαμαρτυρηθεί εμπράκτως για την πολιτική της κυβέρνησης παραιτούμενος ή καταψηφίζοντας μια πολιτική που εξόφθαλμα δεν έχει την παραμικρή σχέση με την υποτιθέμενη σοσιαλιστική ιδεολογία τους.
Μετά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, ο Σόκρατες δεν είχε άλλη επιλογή από την παραίτηση. Καθώς βάσει του πορτογαλικού συντάγματος πρόωρες εκλογές δεν μπορούν να γίνουν συντομότερα από 55 ημέρες μετά την προκήρυξή τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι Πορτογάλοι θα ψηφίσουν την τελευταία Κυριακή του Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου.
Ο ΣΟΚΡΑΤΕΣ ΓΑΝΤΖΩΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΕΚΛΑ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ
Ο Ζοζέ Σόκρατες μπορεί να κατέστρεψε πολιτικά το κόμμα του, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τους σοσιαλιστές να υστερούν έως και… 20 (!) μονάδες από τη Δεξιά. Οσο και να μειωθεί αυτή η διαφορά στις κάλπες, είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση το Σοσιαλιστικό Κόμμα να βγει πρώτο στις εκλογές του Ιουνίου. Τον Σόκρατες όμως δεν τον ενδιαφέρει τίποτα άλλο πέρα από την προσωπική του καριέρα.
Παραιτούμενος έσπευσε να δηλώσει ότι θα παραμείνει αρχηγός του Σοσιαλιστικού Κόμματος, διασφαλίζοντας έτσι την αρχηγική καρέκλα του και αποτρέποντας τους επίβολους διεκδικητές της αρχηγίας από το να του την αρπάξουν! Για να σιγουρευτεί μάλιστα έκανε και κάτι ακόμα εξωφρενικό. Επειδή δεν προλάβαινε να συγκαλέσει έκτακτο συνέδριο, έβαλε τους σοσιαλιστές να ψηφίσουν… εκτός θεσμικού σώματος! Αυτοί που ψήφισαν τον έβγαλαν αρχηγό με 93% και έτσι θα πάει ως «λαοπρόβλητος» αρχηγός σε συνέδριο αργότερα για να εκλεγεί εκ νέου…
Ως νέος… Λουδοβίκος δεν παρέλειψε φυσικά να ταυτίσει τον εαυτό του με τη χώρα! «Αυτό που συνέβη στο κοινοβούλιο δεν έχει να κάνει με εμένα ούτε με την κυβέρνηση. Σήμερα έχασε η χώρα!», δήλωσε με… ταπεινοφροσύνη. Ούτε που προβληματίστηκε καθόλου για την πολιτική του ως αιτία της ανατροπής της κυβέρνησής του. Καθόλου. «Ενας αρνητικός συνασπισμός πολιτικών δυνάμεων επέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησης γιατί της απέσυρε τις ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να κυβερνήσει» εξήγησε. Κάτι σαν μια συνωμοσία όλου του πορτογαλικού πολιτικού κόσμου εναντίον του δηλαδή το παρουσίασε - άνευ λόγου και αιτίας, απλώς ένας «αρνητικός συνασπισμός».
Η ΒΑΘΥΤΑΤΗ ΠΕΡΙΦΡΟΝΗΣΗ ΤΗΣ Ε.Ε. ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΑ
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε την πολιτική κρίση της Πορτογαλίας τόσο η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ όσο και άλλα κορυφαία στελέχη ευρωπαϊκών θεσμών.
Εχουμε καταρχήν δύο θεμελιώδη στοιχεία. Το πρώτο είναι ότι η κυβέρνηση Σόκρατες ανετράπη επειδή η πλειοψηφία της Βουλής αρνήθηκε να εγκρίνει τα μέτρα λιτότητας που είχε υπαγορεύσει η Ε.Ε. στον Πορτογάλο πρωθυπουργό. Το δεύτερο είναι ότι ο Σόκρατες όσο ήταν πρωθυπουργός αρνιόταν κατηγορηματικά να υπαγάγει τη χώρα του υπό καθεστώς Μνημονίου.
Ποια ήταν η αντίδραση της Μέρκελ; Μιλώντας στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας λίγες ώρες πριν από τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στις 24 και 25 Μαρτίου, δεν αρκέστηκε να χαρακτηρίσει «λυπηρή» την απόφαση της πορτογαλικής αντιπολίτευσης να μην υπερψηφίσει το κυβερνητικό πακέτο μέτρων. Προχώρησε πολύ παραπέρα. Κάλεσε δημοσίως από το βήμα του γερμανικού κοινοβουλίου «όλες τις πολιτικές δυνάμεις της Πορτογαλίας» να τηρήσουν απαρέγκλιτα όλα αυτά τα… μέτρα λιτότητας για τα οποία ακριβώς ανέτρεψαν την κυβέρνηση Σόκρατες!
Πιο βαθιά ένδειξη περιφρόνησης προς τα πορτογαλικά κόμματα και το πορτογαλικό κοινοβούλιο είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς - να απαιτεί να τηρήσουν τα μέτρα που απέρριψαν και για τα οποία ανέτρεψαν την κυβέρνηση!
Δεν ήταν μόνο η Μέρκελ που τήρησε αυτή τη στάση. «Είναι κεφαλαιώδες να επαναβεβαιώσει η Πορτογαλία τα σχέδια που καταρτίστηκαν και εγκρίθηκαν από την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα» δήλωσε και ο Ζαν - Κλοντ Τρισέ, ο διοικητής της.
ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΟΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Το ίδιο προσβλητική είναι η στάση ηγετικών στελεχών της Ε.Ε. στο θέμα της υπαγωγής ή όχι της Πορτογαλίας σε καθεστώς Μνημονίου.
Ο Σόκρατες το αρνείται. Ο Πέδρο Πάσους Κοέλιο, αρχηγός της δεξιάς αντιπολίτευσης, στις 24 Μαρτίου πήρε μέρος στις Βρυξέλες στη σύνοδο των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, της Ευρωδεξιάς, και ήταν επίσης σαφέστατος στο ζήτημα αυτό. Ο Σόκρατες ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός μέχρι τις εκλογές του Ιουνίου «δεν έχει πλέον εντολή να διαπραγματευθεί καθεστώς Μνημονίου» τόνισε.
Ε, λοιπόν, εντελώς απρόσκλητος ο Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Ευρωομάδας - δηλαδή των 17 χωρών της ευρωζώνης - δήλωσε μετά από αυτά ότι κατά τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών του το «πακέτο σωτηρίας» της Πορτογαλίας για να υπαχθεί σε καθεστώς Μνημονίου θα ανέλθει σε περίπου 75 δισεκατομμύρια ευρώ.
Εντελώς προκλητική ήταν η στάση διαφόρων κύκλων της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Διπλωμάτες μεγάλων χωρών κυκλοφορούσαν με αποσπάσματα άρθρων του πορτογαλικού Συντάγματος στα ντοσιέ τους και έδιναν με ύφος αυθεντίας στο Συνταγματικό Δίκαιο διάφορες κατά τη γνώμη τους ερμηνείες, επιδιώκοντας να βάλουν την… παραιτηθείσα κυβέρνηση Σόκρατες να υπογράψει Μνημόνιο τώρα που είναι υπηρεσιακή!!!
Με ωμά λόγια, προσπαθούσαν δηλαδή να οργανώσουν ουσιαστικά ένα πολιτικοοικονομικό και συνταγματικό πραξικόπημα στην Πορτογαλία!
Μετά από όλα αυτά, εύλογο είναι να αναρωτηθεί κανείς γιατί οι Γερμανοί και η Ε.Ε. έχουν κυριολεκτικά λυσσάξει να… «βοηθήσουν» και να «σώσουν» την Πορτογαλία δίνοντάς της λεφτά με αντίτιμο την υπαγωγή της σε καθεστώς Μνημονίου. Ποια γερμανικά σχέδια αναστατώνονται με την ανατροπή της κυβέρνησης Σόκρατες και την προκήρυξη εκλογών στην Πορτογαλία, προκαλώντας τον εκνευρισμό της Μέρκελ;
ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΓΙΑ ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΕ ΜΝΗΜΟΝΙΟ
Η πρόφαση που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση Παπανδρέου για να εξαπατήσει τους Ελληνες και να τους πείσει ότι δήθεν η υπαγωγή στο Μνημόνιο ήταν αναπόφευκτη, ήταν πως η χώρα μας ήταν αδύνατον να δανειστεί εξαιτίας του υψηλού δημόσιου χρέους της.
Το πρόσχημα αυτό είναι εντελώς αδύνατον να χρησιμοποιηθεί στην Πορτογαλία. Η Λισαβόνα έχει φέτος εντελώς ασήμαντες κρατικές δανειακές ανάγκες. Σύμφωνα με τις αυστηρότερες εκτιμήσεις, η χώρα πρέπει να δανειστεί 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ ως τις 15 Απριλίου και άλλα 7 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, συν τα όντως ασήμαντα ποσά για τα μεγέθη που μιλάμε των 0,5 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο και των 1,5 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο. Άλλες εκτιμήσεις περιορίζουν γύρω στα 9,5 δισ. ευρώ το συνολικό ποσό που πρέπει να δανειστεί η Πορτογαλία τον Απρίλιο και τον Ιούνιο, αλλά εμείς ας δεχθούμε τις πρώτες, υψηλότερες εκτιμήσεις των 12,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Κοιτώντας προσεκτικότερα τις ημερομηνίες, διαπιστώνουμε ότι τα χρήματα αυτά πρέπει να τα δανειστεί η υπηρεσιακή κυβέρνηση Σόκρατες. Θα τα δανειστεί υποχρεωτικά από τις αγορές, έστω και με υψηλό επιτόκιο, αφού η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να υπαγάγει τη χώρα σε καθεστώς Μνημονίου, ενώ και από πολιτική σκοπιά θα συνιστούσε εκλογική αυτοκτονία για τον Σόκρατες να κάνει κάτι τέτοιο.
ΚΑΤΑΡΡΕΟΥΝ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΧΡΕΟΣ - ΕΛΛΕΙΜΜΑ
Η νέα πορτογαλική κυβέρνηση του Ιουνίου δεν θα έχει ουσιαστικά καμία απολύτως δανεική ανάγκη μέχρι το τέλος του έτους! Τι να πει επομένως στον πορτογαλικό λαό για να δεχτεί τον ζυγό του Μνημονίου;
Ούτε το παραμύθι του «υπερβολικού συνολικού δημοσίου χρέους» μπορεί να πιάσει στην Πορτογαλία. Η ίδια η Κομισιόν υπολογίζει ότι φέτος το δημόσιο χρέος της χώρας αυτής θα ανέλθει στο 88% του ΑΕΠ της, όταν κατά μέσο όρο το δημόσιο χρέος στις 17 χώρες της ευρωζώνης θα είναι… 87%! Τι θα πουν, ότι για απόκλιση… 1% χρέωση η Πορτογαλία να μπει σε καθεστώς Μνημονίου; Θα τους πάρουν με τις πέτρες.
Δεν ισχύουν ούτε και οι ανοησίες για το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Από το περίπου 7% που ήταν το έλλειμμα το 2010, αναμένεται να μειωθεί στο 4,6% το 2011, ποσοστό που δεν ξέρουμε καν αν θα είναι μεγαλύτερο από τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης ή ακόμη και μικρότερο.
Τι μπορούν να πουν επομένως στους Πορτογάλους από τα παραμύθια που σέρβιραν στους Ελληνες (οι οποίοι και τα πίστεψαν) για να τους οδηγήσουν κι αυτούς σε καθεστώς υποτέλειας μέσω Μνημονίου;
Απολύτως τίποτα που να μπορεί να γίνει πιστευτό.
