Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Οι εταίροι του γαλλογερμανικού άξονα, ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί και η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ είχαν προϊδεάσει, πριν τη Σύνοδο Κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου, ότι οι ντιρεκτίβες, τις οποίες θα επέβαλαν, θα οδηγούσαν σε μια «Νέα Ευρώπη», η οποία θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους που την ταλανίζει, μια κρίση η οποία έχει επεκταθεί και πέραν του Ατλαντικού και τρομοκρατεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.
Ωστόσο, οι αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο δεν οδηγούν σε μιαν άλλη, μία «Νέα Ευρώπη» ικανή να αντιμετωπίσει το πρόβλημα που την κατατρώει και οδηγεί σε κατάρρευση το ευρώ, αλλά σε μια «Γερμανική Ευρώπη», η οποία δεν έχει καμία σχέση με τους οραματισμούς εκείνων που ήθελαν, μετά τα ερείπια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μία Ενωμένη Ευρώπη.
Το Βερολίνο επέβαλε τις προτεσταντικές του θέσεις για δημοσιονομική πειθαρχία, θέσεις τις οποίες υποχρεώθηκε να «συνυπογράψει», ο καταρρέων (σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενόψει των Προεδρικών Εκλογών στη Γαλλία) Νικολά Σαρκοζί, αν και ο Ντέιβιντ Κάμερον, πιστός στην, εκπορευόμενη από το παραδοσιακό βρετανικό εθνικισμό, αδιαλλαξία του, αντέστη και επί της ουσίας απομονώθηκε.
Η δε Ελλάδα, ευρισκομένη, ήδη, στο καναβάτσο, δεν είχε καμία διέξοδο ή εναλλακτική επιλογή και έτσι «εκούσα – άκουσα» (και με το διαρκή φόβο να τεθεί εκτός της ευρωζώνης) αποδέχθηκε τις αποφάσεις της Συνόδου, ελπίζοντας ότι έτσι θα πάρει «μια κάποια ανάσα» και ότι θα διασφαλίσει την νέα δανειακή συμφωνία (για την προώθηση της οποίας ευρίσκεται στην Αθήνα η Τρόικα και μάλιστα με άγριες διαθέσεις, που σημαίνει, στην πράξη και παρά τις διαψεύσεις, νέες περικοπές μισθών, συντάξεων και δικαιωμάτων και κυρίως απολύσεις στο δημόσιο τομέα) ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζει να παίζεται, με αμείωτη ένταση, το γνωστό παιχνίδι περί της ημερομηνίας των εκλογών, η δε τύχη της κυβερνήσεως Παπαδήμου είναι αβέβαιη.
Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΠΙΒΟΛΗ
Ο γηραιός Γερμανός, πρώην καγκελάριος, Χέλμουτ Σμιτ, ένας άνθρωπος που έζησε τα δεινά του Μεσοπολέμου και τα επακολουθήσαντα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με δραματικούς τόνους είχε προειδοποιήσει ότι τα επιχειρούμενα από το Βερολίνο «δεν είναι παρά ζημιογόνο νταηλίκι γερμανικού εθνικισμού» και είχε τονίσει πως «τα δικά μας πλεονάσματα υπάρχουν, χάρη στα ελλείμματα των εταίρων μας».
Παρά ταύτα, η Άνγκελα Μέρκελ επέμεινε στη θέση της ότι η σημερινή κρίση δεν είναι συστημική, αλλά αποκλειστικό προϊόν κακής δημοσιονομικής διαχειρίσεως και επέβαλε την άποψη για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη, με μια νέα διακυβερνητική Συνθήκη, η οποία θα πρέπει να είναι έτοιμη μέχρι το Μάρτιο.
Αυτή η ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας θα βασιστεί στην αυτόματη επιβολή οικονομικών κυρώσεων και στο μηχανισμό αυτόματης λήψεως «διορθωτικών μέτρων», σε περίπτωση αποκλίσεως από τους στόχους για έλλειμμα κάτω από 3% του ΑΕΠ και χρέος λιγότερο από το 60% του ΑΕΠ. Τα δε κράτη - μέλη θα είναι υποχρεωμένα να υλοποιούν πλεονασματικούς προϋπολογισμούς ή, στη χειρότερη περίπτωση, με διαρθρωτικό έλλειμμα 0,5%.
Η καγκελάριος βρήκε πειθήνιο συνεταίρο τον Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος, πανικόβλητος από την προοπτική να χάσει η Γαλλία το τριπλό Α (και δη στις παραµονές των γαλλικών προεδρικών εκλογών) από τους διαβόητους Οίκους Αξιολογήσεως, δεν είχε άλλην επιλογή από το να υποταχθεί στη σκληρή γραμμή του Βερολίνου και έτσι το Παρίσι απώλεσε την ευκαιρία και τη δυνατότητα να αποτελέσει τον έτερο πόλο ισορροπίας στην παραπαίουσα Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο «ΠΟΛΕΜΟΣ» ΜΕ ΤΙΣ ΗΠΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ
Η Μεγάλη Βρετανία διαφώνησε και ζήτησε να εξαιρεθεί από την ανωτέρω επίβλεψη του χρηματοπιστωτικού της τομέα, αλλά η απαίτηση αυτή απορρίφθηκε.
Ο Ντέιβιντ Κάμερον, υπό την πίεση και των ευρωσκεπτικιστών του Συντηρητικού κόμματος, δήλωσε ουσιαστικά ότι προέχει η προάσπιση των συμφερόντων του City του Λονδίνου και όχι αυτών της Ευρώπης κι έτσι η Μεγάλη Βρετανία θα τεθεί στο περιθώριο των ευρωπαϊκών εξελίξεων, γεγονός που έχει προκαλέσει αναταραχή στο Μεγάλο Νησί.
Το παιχνίδι, ωστόσο, δεν είναι τόσο απλό και είναι προφανές ότι σχετίζεται με τον πόλεμο του ευρώ και του δολαρίου, τη δε παραμονή της Συνόδου της 9ης Δεκεμβρίου ο πρόεδρος Ομπάμα έκανε αγωνιώδη τηλεφωνήματα στην καγκελάριο, πιέζοντας για λύση στην κρίση χρέους στην ευρωζώνη, μία λύση από την οποία συναρτά την εκλογή του στα τέλη του 2012.
Η Ουάσιγκτον φοβάται ότι το Βερολίνο επιδιώκει να υποκαταστήσει την αμερικανική επιρροή στην Ευρώπη, ενώ διεθνείς αναλυτές υποστηρίζουν ότι ναι μεν η Γερμανία λειτούργησε ως μοχλός για τη δημιουργία της κρίσεως κατά του ευρώ, που βοήθησε το δολάριο να ανασάνει (με αντάλλαγμα τον έλεγχο του Νότου) αλλά πια η Καγκελάριος προχωρεί περαιτέρω και θέλει να αποκτήσει την απόλυτη κυριαρχία της Ευρώπης.
Αξιοσημείωτη είναι μια προειδοποίηση του αρχηγού των στρατιωτικών επιτελείων των ΗΠΑ στρατηγού Μάρτιν Ντέμπσεϊ, ο οποίος τόνισε ότι οποιοδήποτε ρήγμα στο ευρωπαϊκό οικονομικό μπλοκ θα είχε σοβαρές συνέπειες και για το Πεντάγωνο, ενώ εξέφρασε φόβους ακόμη και για εμφυλιοπολεμικές συγκρούσεις στη Γηραιά Ήπειρο.
«Θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ακόμα και την εξέλιξη κορυφαίων προγραμμάτων ανάπτυξης οπλικών συστημάτων, όπως το αεροσκάφος F-35 JSF (Joint Strike Fighter), στο οποίο οι ΗΠΑ έχουν Ευρωπαίους συνεταίρους όπως τη Βρετανία και την Ιταλία. Θα είχε συνέπειες και για την ίδια την παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στο ευρωπαϊκό έδαφος - πάνω από 80.000 Αμερικανοί στρατιωτικοί και 20.000 πολιτικοί υπάλληλοι ζουν και εργάζονται στις βάσεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη, οι περισσότεροι στη Γερμανία», τόνισε.
Η «ΓΕΡΜΑΝΟΠΟΙΗΣΗ» ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ
Αναμφίβολα τα όσα αποφασίστηκαν και τα όσα μέλλει να αποφασιστούν συνιστούν ένα πανευρωπαϊκό Μνημόνιο, το οποίο θα δεσμεύει την Ευρωζώνη και αυτό σημαίνει ότι στους ευρωπαϊκούς λαούς (με βάση την... πείρα από το «πειραματόζωο» που ακούει στο όνομα «Ελλάδα» και «ελληνικός λαός») θα επιβληθούν σκληρά προγράμματα λιτότητας για τα επόμενα χρόνια.
«Οι κοινές προτάσεις Γερμανίας - Γαλλίας δεν στρέφονται εναντίον άλλων χωρών, προορίζονται για συζητήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη», υποστήριξε η Άνγκελα Μέρκελ, αλλά οι λοιπές χώρες και οι κοινωνίες τους έχουν σαφώς αντίθετη άποψη και, ήδη, γίνεται ξανά λόγος για «γερμανοποίηση» της Ευρώπης, επιβολή του γερμανικού οικονομικού μοντέλου σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, για «αιφνιδιαστικό πόλεμο» (Blitzkrieg) της Καγκελαρίου, για εγκαθίδρυση προτεκτοράτων του Βερολίνου στο πλαίσιο του «Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που είναι ο πόλεμος του χρήματος».
Τα ερωτήματα, που, παρά ταύτα, αναδεικνύονται είναι αν ακόμη και αυτές οι αλλαγές που προωθούνται, θα αποδειχθούν επαρκείς για να αντιμετωπιστεί η κρίση χρέους (η οποία θα ενταθεί) και αν η Ελλάδα θα κατορθώσει να εξασφαλίσει τη νέα δανειακή σύµβαση και να ολοκληρώσει την ανταλλαγή οµολόγων (PSI), εν µέσω μίας ευρωπαϊκής αστάθειας και την ώρα που οι παραδοχές του προϋπολογισμού του 2012 για τα έσοδα, τις δαπάνες και την ύφεση, αμφισβητούνται.
Η Καγκελάριος Μέρκελ κατέστησε σαφές ότι δεν θα ξαναζητηθεί η συμμετοχή ιδιωτών στην αναδιάρθρωση του χρέους μιας χώρας, όπως συνέβη με την Ελλάδα και αυτό εκτιμάται, από την Αθήνα, ότι καθησυχάζει τους επενδυτές και λειτουργεί θετικά για τη χώρα, όπως προκύπτει από τη δήλωση του Λουκά Παπαδήμου ότι «οι οιωνοί για το PSI είναι καλοί», αν και γνωρίζει ότι η χώρα χρειάζεται αποκατάσταση της σταθερότητας στην ευρωπαϊκή αγορά χρέους. Στη δε αντίθετη περίπτωση, τα προβλήματα που µπορεί να αντιµετωπίσουν οι εταίροι στα προγράμματα δανεισµού τους από τις αγορές, θα μεταδοθούν αυτομάτως στο νέο πρόγραµµα δανεισµού της Ελλάδος, µε ορατό τον κίνδυνο της αναστολής ή και της ανατροπής του.
Προσώρας, εξάλλου, το Βερολίνο (τρομοκρατημένο από το φάντασμα της προπολεμικής υφέσεως και του πληθωρισμού, που εκτός των άλλων οδήγησαν στην άνοδο του Ναζισμού) απέρριψε την εκδοχή των ευρωομολόγων και τις ενεργότερες επεμβάσεις της ΕΚΤ, δηλαδή, επί της ουσίας, τη δυνατότητά της να τυπώσει χρήματα, αν και τα δύο θέματα παραμένουν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων.
Το ερώτημα, όμως, που αιωρείται είναι αν τα ευρωομόλογα και η ενεργοποίηση της ΕΚΤ συνιστούν δραστικές λύσεις για το µέλλον, στο οποίο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ίσως να έχει αποµονωθεί από τις διεθνείς χρηματαγορές και να έχει καταστεί ανενεργό, λόγω της αυξήσεως των µη εξυπηρετούμενων δανείων και της συνεχιζόμενης αποσύρσεως κεφαλαίων από την ευρωζώνη, η οποία βυθίζεται στην ύφεση.
ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Ωστόσο, η κατάσταση είναι ακόμη πιο περίπλοκη και παραμένει άγνωστο αν η Ελλάδα είναι σε θέση να προλάβει.
Υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος της Ελλάδος (που διατήρησε την ανωνυμία του) είναι αποκαλυπτικό, σε δηλώσεις του στο πρακτορείο Dow Jones Newswires, όπου τόνισε ότι «η ελληνική οικονομία μπορεί να συρρικνωθεί περισσότερο από 6% φέτος, έχουμε σοβαρό πρόβλημα με τη συγκέντρωση φόρων, καθώς πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να πληρώσουν τους υψηλότερους φόρους, το 2012 θα εισέλθουμε στο πέμπτο διαδοχικό έτος ύφεσης και υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν θα επιστρέψουμε σε ανάπτυξη το 2013, δεν υπάρχει καμία ανάπτυξη, οι τράπεζες δεν δανείζουν, η ανεργία αυξάνεται και οι άνθρωποι ξοδεύουν μόνο για τρόφιμα. Η αγορά έχει στεγνώσει εντελώς».
Και κατέληξε με την εφιαλτική πρόβλεψη: «Για το ΑΕΠ του 2012 θα υπάρξει συρρίκνωση 2,8%, για πέμπτο συνεχόμενο έτος αρνητικής ανάπτυξης. Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί σε χώρα του αναπτυγμένου κόσμου».
Και από κοντά η εφημερίδα New York Times προβλέπει (εκ νέου) επιστροφή της Ελλάδος στη δραχμή και πραξικόπημα.
«Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα επιβεβαιώσει τον χειρότερο εφιάλτη των Ευρωπαίων», αναφέρει και υποστηρίζει ότι η επόμενη ημέρα για τη χώρα θα είναι τόσο ζοφερή, που τον έλεγχο θα αναλάβει ο στρατός.
Τονίζει η αμερικανική εφημερίδα:
«Μετά από εβδομάδες φημών, κάποιο βράδυ Σαββάτου, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα ανακοινώσει πως η χώρα εγκαταλείπει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και πως επιστρέφει στο εθνικό της νόμισμα, τη δραχμή. Το γεγονός αυτό θα σημάνει την πραγματοποίηση μίας σειράς δυσάρεστων γεγονότων για τη χώρα, όπως είναι και η κατάληψη της εξουσίας από το στρατό. Δεν θα είναι μία συνηθισμένη Δευτέρα αυτή που θα ακολουθήσει. Οργισμένοι καταθέτες θα δημιουργήσουν ουρές στις τράπεζες για να μπορέσουν να αποσύρουν τα χρήματα, από τους παγωμένους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Η αξία της δραχμής θα είναι κατά 60% μικρότερη σε σχέση με το ευρώ και οι τιμές θα εκτιναχθούν σε επίπεδα ρεκόρ, σε όσα τουλάχιστον καταστήματα ανοίξουν. Η γραμμή χρηματοδότησης προς την Ελλάδα θα σταματήσει, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός να κηρύξει πτώχευση. Και καθώς η χώρα θα βυθίζεται στο χάος, την εξουσία θα καταλάβει ο στρατός».