Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο
Δημοκρατία σημαίνει
πολιτική και νομική Ισότητα
Αριστοτέλης
Η Δημοκρατία σε όλες τις εκφάνσεις της, από την Αρχαία Αθήνα έως το σύγχρονη εποχή, όπου συνεχώς διευρύνεται γεωγραφικά, είναι το πιο συμμετοχικό πολίτευμα που γνώρισε η ανθρωπότητα. Ως μορφή πολιτεύματος άλλωστε δημιουργήθηκε για να υπηρετεί τον άνθρωπο ως αξία και ως προσωπικότητα. Αναφερόμενος στη Δημοκρατία, ο Αριστοτέλης τη θεωρεί ως το καλύτερο των συστημάτων διακυβέρνησης. Το αιτιολογεί, λέγοντας ότι, η κυριαρχία των πολλών, όταν βρίσκονται μαζί και αποφασίζουν συλλογικά, υπερβαίνει πολύ την ποιότητα των αποφάσεων των λίγων. Επιχειρώντας λοιπόν να ερμηνεύσουμε τον Αριστοτέλη, Δημοκρατία σημαίνει πολιτική και νομική ισότητα. Ότι όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στο νόμο. Δημοκρατία σημαίνει κράτος δικαίου. Διάκριση των εξουσιών στην πράξη, όχι στη θεωρία. Το κοινοβούλιο νομοθετεί, ελέγχει, η κυβέρνηση εκτελεί. Τα δικαστήρια αποδίδουν δικαιοσύνη. Και όλοι μαζί, υπηρετούν το κοινό καλό, το δημόσιο συμφέρον, σύμφωνα με το Σύνταγμά μας. Δημοκρατία σημαίνει ότι το κράτος εγγυάται τα θεμελιώδη δικαιώματά μας. Ότι το κράτος προστατεύει, το κράτος στηρίζει, δίνει ευκαιρίες, δυνατότητες. Δημοκρατία σημαίνει κοινωνική απελευθέρωση. Απελευθέρωση του πολίτη από το καθεστώς ανασφάλειας, από τη φυλακή μιας καθημερινότητας που τον καθηλώνει, τον ταπεινώνει, του αφαιρεί το δικαίωμα της επιλογής, το δικαίωμα και της αμφισβήτησης. Δημοκρατία σημαίνει διάλογος, σημαίνει παρουσία.
Σημαίνει να λες ελεύθερα την άποψή σου, να ψηφίζεις, να δεσμεύεις την εξουσία με την εμπιστοσύνη που της δίνεις. Δημοκρατία σημαίνει να συζητάμε ανοιχτά, θαρραλέα, να καταθέτουμε προτάσεις, να επικρατούμε τη διαφορετική άποψη, να αμφισβητούμε. Δημοκρατία σημαίνει ευκαιρίες για ανάπτυξη. Εκεί όπου υπάρχουν ισχυροί θεσμοί, εκεί όπου υπάρχει κράτος δικαίου, εκεί όπου υπάρχουν ευκαιρίες, ανοίγει ο δρόμος για δημιουργία και ανάπτυξη. Ανάπτυξη που μας δίνει εργαλεία, επιλογές. Επιλογές για το πού εργαζόμαστε, που σπουδάζουμε, πώς ευημερούμε, για να ενημερωνόμαστε και να κρίνουμε ελεύθερα. Δημοκρατία σημαίνει και ειρήνη. Άσκηση των δημοκρατικών μας δικαιωμάτων, να αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες των άλλων. Να κατανοούμε ότι τίποτα δεν είναι «όλοι ή τίποτα», αλλά όλα είναι προϊόν μιας δημοκρατικής διαπραγμάτευσης και λογικής. Ο εορτασμός στοχεύει στην ανάδειξη αυτών των αξιών που αντιπροσωπεύει η Δημοκρατία, μέσα από σειρά εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών από κράτη και πολίτες. Η Δημοκρατία είναι ιδεώδες παγκόσμια αναγνωρισμένο, αλλά και διαρκώς ζητούμενο. Οι Έλληνες μετέχουμε στην παγκόσμια αυτή εορτή, έχοντας βαθιά χαραγμένη – ως τιμή, αλλά και ως χρέος – την ιστορική παρακαταθήκη ότι, πρώτον, στον τόπο μας γεννήθηκε η Δημοκρατία και δεύτερον, από τον τόπο μας εξαπλώθηκε σταδιακά παντού επηρεάζοντας καταλυτικά την πολιτική, τον πολιτισμό, την ιστορική διαδρομή του κόσμου. Στη σημερινή συγκυρία, τα πάντα ανατρέπονται, ακόμα και οι δημοκρατικοί θεσμοί! Θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή στους «ιθύνοντες» την πολιτική – κατά κύριο λόγο – να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων!, δείχνοντας πρωτίστως οι ίδιοι με το παράδειγμά τους «ζωντανούς και αληθινούς δημοκρατικούς ορίζοντες» στους λαούς τους. Ειδικότερα για την Πατρίδα μας την Ελλάδα - «οι μετέχοντες στην Ιερουσαλήμ» οι ασκούντες πολιτική εξουσία – πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην εκτέλεση των δημοκρατικών τους καθηκόντων! Και τούτο, γιατί υπάρχει σοβαρός κίνδυνος στη χώρα μας – από ντόπια και ξένα κέντρα (συμφερόντων) – να διασαλευτεί σταδιακά μεν αλλά σταθερά, η εν γένει δημοκρατική της υπόσταση και οντότητα! Θα το ανεχθούμε; Ή θα διαφυλάξουμε «ως κόρη οφθαλμού...» τούτες τις παρακαταθήκες των ιστορικών – δημοκρατικών μας θεσμών, που εμείς οι νεοέλληνες κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας; Εν κατακλείδι, θα αποδείξουμε (λαός και πολιτεία) ότι δυνάμεθα απόλυτα να προστατεύσουμε τα δημοκρατικά μας ιδεώδη προς όφελος του έθνους και της κοινωνίας; Τα μεγάλα «φουσκωμένα» λόγια κάθε αρχής κι εξουσίας (περί Δημοκρατίας στην Ελλάδα), περιττεύουν! Οι πράξεις μας δείχνουν το αποτέλεσμα ... Και το αποτέλεσμα μας οδηγεί δυστυχώς, σε μια φθίνουσα... δημοκρατία στη χώρα. Με – εν πολλοίς – αλειτούργητους τους «δημοκρατικούς θεσμούς» απέναντι στην κοινωνία και τον λαό. Δεν μπορεί κανείς να καμαρώνει... και να υπερηφανεύεται... στον τόπο που ζει, όταν το «όχημα...» της Δημοκρατίας της χώρας έχει βαλτώσει! Και δεν νοείται «δημοκρατική πατρίδα» στον κόσμο να λέγεται, όταν οι ηγέτες της βάλλονται με οιονδήποτε αντιδημοκρατικό τρόπο ενάντια στις δίκαιες απαιτήσεις και τα συμφέροντα των συμπολιτών τους.
Μήπως, τελικά, τη θέλουν μόνο οι λαοί!, τη Δημοκρατία; Ας μας απαντήσει επιτέλους – σ’ αυτό το ρητορικό και ουσιώδες ερώτημα – η εκάστοτε «άρχουσα τάξη»...
