* Του Γ. Καραβάνα (karavanas1@hotmail.com)
Ως Βιολόγος έχω μάθει να αποφεύγω τον χαρακτηρισμό «καλός» και «κακός»: στη φύση (όπως και στην οικονομία) τέτοιοι χαρακτηρισμοί δεν έχουν νόημα. Αντίθετα, χρησιμοποιώ τους χαρακτηρισμούς «κατάλληλος», «αποδοτικός», «βιώσιμος». Η βασική διαφορά ανάμεσα στους πρώτους και τους τελευταίους, εντοπίζεται στις συνθήκες: είναι «καλό» ή «κακό» να είσαι ψηλός; Εξαρτάται! Αν ζεις στη σαβάνα, είναι καλύτερα να είσαι ψηλός, μια και μπορείς να βλέπεις πιο έγκαιρα τον κίνδυνο. Αν όμως ζεις σε σπηλιές και είσαι ψηλός, θα είσαι ο πρώτος που θα φαγωθείς, όταν θα μπει στη σπηλιά η αρκούδα. Ένα χαρακτηριστικό λοιπόν είναι «καλό» ή «κακό» ανάλογα με τις συνθήκες. Το ίδιο ισχύει για τις οικονομίες, τις κοινωνίες και τα χαρακτηριστικά των ηγετών τους. Η καταλληλότητα, η αποδοτικότητα και η βιωσιμότητά τους, εξαρτάται από τα δεδομένα της κάθε στιγμής.
Οι στιγμές που περνά η χώρα, είναι κρίσιμες. Οι ηγεσίες των κοινοβουλευτικών κομμάτων, αποδεδειγμένα πλέον, δεν είναι ικανές να διοικήσουν. Ένας πολιτικός που είναι φίλος του μακρύ διαλόγου, που αρέσκεται στους συμβιβασμούς, που θέτει ως προτεραιότητα την κοινωνική ειρήνη, που προσπαθεί να μη στεναχωρήσει κανέναν, ίσως είναι κατάλληλος όταν «λεφτά υπάρχουν». Όταν όμως δεν υπάρχουν ούτε λεφτά, ούτε χρόνος, τα παραπάνω χαρακτηριστικά δεν είναι ούτε κατάλληλα, ούτε αποδοτικά, ούτε βιώσιμα. Σε περιόδους κρίσης απαιτούνται διαφορετικά χαρακτηριστικά, που οι σημερινοί πολιτικοί δεν έχουν. Αυτό αφορά πρωτίστως στα μέλη της Κυβέρνησης αλλά δεν σταματά εκεί: στον αρχηγό της ΝΔ δόθηκε η ευκαιρία να συν-διοικήσει και επικαλέστηκε παιδιάστικα επιχειρήματα για να αποφύγει την ευθύνη. Οι ηγεσίες των αριστερών κομμάτων παριστάνουν πως δεν έχουν καταλάβει όσα συμβαίνουν. Ο ΛΑ.Ο.Σ. υιοθετεί άλλοτε υπεύθυνες κι άλλοτε λαϊκίστικες θέσεις, ακολουθώντας κι όχι οδηγώντας το ρεύμα, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών δείχνουν να φοβούνται περισσότερο την κοινή γνώμη και λιγότερο τη χρεoκοπία. Προσφάτως, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος δήλωσε πως «στην παρούσα φάση, κανείς δεν επιθυμεί να είναι βουλευτής του ΠΑΣΟΚ».
Όλο και περισσότερο, ο κόσμος νιώθει την ανάγκη ενός ηγέτη που ξέρει πού πρέπει να πάει η χώρα και μπορεί να επιβάλει τις απαραίτητες λύσεις. Όταν ο Καραμανλής έβαλε τη χώρα στην ΕΟΚ, δεν είχε την πλειοψηφία μαζί του. Αρκετά χρόνια αργότερα, ακόμη και τα αριστερά κόμματα συμφωνούν με την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, έστω κι αν όπως λένε «οραματίζονται μια άλλη Ευρώπη». Τα χαρακτηριστικά που περιγράφω (ηγεσία, πυγμή, επιβολή των νόμων χωρίς συμβιβασμούς και πολλές συζητήσεις) θυμίζουν σε κάποιους δικτατορία. Κι αυτός ακριβώς είναι ο μεγάλος κίνδυνος: οι αναποτελεσματικές κυβερνήσεις δεν δημιουργούν μόνο οικονομικά προβλήματα - δημιουργούν και σοβαρότερα προβλήματα, που δεν θέλω να σκέφτομαι. Αν τα σημερινά κόμματα δεν είναι κατάλληλα για περιόδους κρίσης, ας έχουν τουλάχιστον την ωριμότητα να το αναγνωρίσουν. Ας δουν κατάματα την πραγματικότητα κι ας αποδεχθούν ότι δεν είναι ικανά, «δεν κάνουν» γι’ αυτή τη δουλειά, έτσι όπως είναι στημένα. Δεν θα τα κακολογήσουμε: στο κάτω – κάτω, αυτοί που πολιτεύτηκαν κι αυτοί που τους εξέλεξαν, το έκαναν κάτω από άλλες συνθήκες κι έχοντας άλλες προσδοκίες. Αυτό που μένει στα κόμματα (και κυρίως στα δύο μεγαλύτερα), είναι να νιώσουν την ευθύνη και να στηρίξουν άλλα καταλληλότερα κυβερνητικά σχήματα. Αυτός είναι και ο μόνος νόμιμος, αποτελεσματικός και συνταγματικά ασφαλής τρόπος να πορευτούμε. Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, το Βρετανικό Κοινοβούλιο ανέδειξε έναν ηγέτη (Ουΐνστον Τσώρτσιλ) ο οποίος ήταν τότε ένας ελάχιστα γνωστός πολιτικός. Ο μάλλον ακατάλληλος σε καιρό ειρήνης πολιτικός, αποδείχθηκε εξαίρετος ηγέτης για τον Πόλεμο. Έτσι πρέπει να σκεφτούν οι εκπρόσωποί μας. Ας αναζητήσουν από κοινού τα πρόσωπα (εντός και εκτός Ελλάδος) που με γνώση, αυτοπεποίθηση και ικανότητα επιβολής των αναγκαίων μέτρων, θα μας βγάλουν από το σημερινό αδιέξοδο.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει τα εξής βήματα: 1) Τηλεφώνημα του πρωθυπουργού προς τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. 2) Συνάντηση των δύο, μέχρι να καταλήξουν σε 10 – 15 ανθρώπους κοινής αποδοχής 3) Σχηματισμός κυβέρνησης από τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν, με υπόσχεση αταλάντευτης στήριξης από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, για τα δύο επόμενα χρόνια. 4) Η νέα κυβέρνηση λαμβάνει εν λευκώ όποια μέτρα κρίνει απαραίτητα, μέσα στο πλαίσιο της Συνταγματικής νομιμότητας. Έστειλε τα ΜΑΤ στο λιμάνι, για να κατέβουν ανεμπόδιστα οι τουρίστες; «Μπράβο», θα λεν τα δύο μεγάλα κόμματα. Έθεσε τους κ. Φωτόπουλο και Μυλόπουλο υπό κράτηση, για «προτροπή σε αξιόποινες πράξεις»; «Μπράβο», θα λεν τα δύο μεγάλα κόμματα. Έκλεισε άχρηστους οργανισμούς, απολύοντας το πλεονάζον προσωπικό; «Σωστά», θα λεν τα δύο μεγάλα κόμματα. Τα υπόλοιπα (υπεύθυνα) κόμματα σύντομα θα ακολουθήσουν. Για δύο χρόνια! Και μετά εκλογές. Άλλος τρόπος δεν φαίνεται να υπάρχει. Επίσης δεν υπάρχει πολύς χρόνος! Το ταμείο επαρκεί μόνον για λίγες μέρες και η επόμενη δόση δεν έχει ακόμη εξασφαλισθεί. Ας καταλάβουν οι βουλευτές μας ότι όσα θα υποστούν, αν στηρίξουν ένα αντιλαϊκό μέτρο, θα είναι απείρως λιγότερα απ’ όσα θα υποστούν, αν «σκάσει» η χώρα στα χέρια τους, την ώρα που εκείνοι αντιδικούν για το ποιος φταίει περισσότερο.
ΥΓ1: Δεν πρόλαβα να τελειώσω τη συγγραφή του άρθρου και δυστυχώς επιβεβαιώθηκα: βουλευτής του νομού μας, με άρθρο στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (16/9), ανέλυσε(...) «τις ιστορικές αιτίες που μας έφεραν εδώ». Εφτακόσιες έντεκα λέξεις που εξηγούν τι έγινε στο παρελθόν. Για το παρόν και το μέλλον ούτε μία λέξη! Ούτε μια πρόταση άμεσης εφαρμογής! Φίλτατε κ. βουλευτά: ζητάτε ψήφο για να κυβερνήσετε ή για να διδάξετε ιστορία; Την ώρα που μαίνεται η μάχη στην πρώτη γραμμή, δουλειά σας είναι να πολεμάτε, δηλαδή να προτείνετε ή να στηρίζετε λύσεις. Αν έχετε μείνει από σφαίρες, δηλαδή από ιδέες, βάλτε κάποιον άλλο στη θέση σας να πολεμήσει.
ΥΓ2: Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, δείχνουν πως η ανάγκη αποφασισμένων ηγετών ξεπερνά την οικονομία. Είναι νομίζω προφανές ότι οι «ηγέτες» που τρέμουν στην ιδέα κλεισίματος της «Αργιλομάζα Α.Ε.», δεν είναι κατάλληλοι για τις ώρες που απευχόμαστε αλλά είναι πιθανόν να ζήσουμε.
* Ο Γιώργος Καραβάνας είναι μέλος της Ε.Ε. της ΔΡΑΣΗΣ (www.drassi.gr)