Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου, τόσο με τα όσα (εκτός τόπου και χρόνου) ανέφερε στην (περιπετειώδη) Εθνική Συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ, όσο και με την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη, στη Διεθνή Έκθεση, προσπαθεί να δώσει «μια κάποια» εικόνα αισιοδοξίας για το «αύριο» και να τονώσει το (ευρισκόμενο στα Τάρταρα, εξαιτίας του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος) ηθικό της ελληνικής κοινωνίας, ταυτοχρόνως, όμως, (θα πρέπει να) αντιλαμβάνεται πως η κυβέρνησή του έχει αποτύχει και αναδεικνύεται σε μέρος του προβλήματος.
Άλλωστε, είναι κοινώς παραδεκτό, πως τόσο η ίδια, ως διαχειρίστρια της κρίσεως, όσο και τα διάφορα βάρβαρα μέτρα που λαβαίνει συνεχώς (αν και ισχυρίζεται ότι δεν θα λάβει άλλα!!!) έχουν αποτύχει παταγωδώς, οι δε πιέσεις, οι εκβιασμοί και οι απειλές (στο μέτρο που αυτές είναι αληθείς και όχι τεχνητές προκειμένου να περνούν τα όποια νέα μέτρα) που συνεχίζουν να εκτοξεύονται κατά της Ελλάδος από τους αδηφάγους δανειστές της χώρας, υπό τη δαμόκλειο σπάθη της μη καταβολής της 6ης δόσεως του δανείου, «δείχνουν» πως η κυβέρνηση κινδυνεύει να απολέσει ακόμη και την εμπιστοσύνη των εταίρων, οι οποίοι υπαινίσσονται (αν και αυτό, με βάση το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο στην ΕΕ, δεν μπορεί να συμβεί) ακόμη και έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ.
Οι περισσότεροι αναλυτές (αλλά το ίδιο πιστεύει και η κοινωνία - αν κρίνει κανείς από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και τα πρωτοφανώς χαμηλά ποσοστά που «παίρνουν» το ΠΑΣΟΚ και ο πρωθυπουργός, αλλά και η ΝΔ, στις έρευνες της κοινής γνώμης) φρονούν ότι η σημερινή κυβέρνηση αποδεικνύεται καθημερινά, κατώτερη των περιστάσεων, αδύναμη να διαχειριστεί την κρίση και να φέρει σε πέρας αυτά για τα οποία έχει δεσμευτεί και ως εκ τούτου (με δεδομένο το γεγονός ότι η κρίση βαθαίνει, η δε απειλή της χρεοκοπίας περί τα τέλη του έτους επικρέμαται) ίσως και να είναι ορατό (παρά τις επίμονες διαψεύσεις και την κινδυνολογία) το ενδεχόμενο επισπεύσεως των εκλογών.
Ένα ενδεχόμενο το οποίο δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα, αλλά μια κάποια, εκτονωτική της λαϊκής οργής, διέξοδο, ένα ενδεχόμενο το οποίο απεύχονται οι δανειστές και εγχώριοι οικονομικοί και εκδοτικοί κύκλοι, προς τούτο δε πιέζουν στην κατεύθυνση συναινετικών λύσεων, τις οποίες, προσώρας και επιμόνως, αρνείται ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος ζητεί εκλογές και μάλιστα αυτοδυναμία...
ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ
Η κυβέρνηση προσπάθησε να πείσει τους δανειστές μας να χαλαρώσουν την πίεση, αλλά αντ’ αυτού (ίσως γιατί ποτέ της δεν διαπραγματεύτηκε σοβαρά, αλλά δεχόταν άκριτα τα όσα της υπαγορεύονταν) κατάφερε να... πετύχει νέες πιέσεις και κυρίως να δεχθεί, επί της ουσίας, τη μομφή ότι είναι άβουλη και ανίκανη να υλοποιήσει αυτά για τα οποία έχει βάλει την υπογραφή της.
Η Τρόικα διέκοψε τις διαβουλεύσεις με την Αθήνα και ανακοίνωσε πως θα επανέλθει τις επόμενες μέρες (αλλά η επάνοδος αυτή συνοδεύεται από όρους) η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να ανακοινώσει πως θα επισπεύσει «αλλαγές», οι οποίες είχε συμφωνηθεί να υλοποιηθούν εντός της επόμενης διετία (ανοίγοντας έτσι όλα τα μέτωπα με την κοινωνία, ιδιαίτερα δε με τους δημοσίους υπαλλήλους) αλλά οι εταίροι δεν έχουν πειστεί...
Κι έτσι οδεύουμε, με βεβαιότητα, σε νέα, πρόσθετα μέτρα, πέραν αυτών που ανακοίνωσε (η «πρωθυπουργική ασπίδα») ο Ευάγγελος Βενιζέλος, προκειμένου να επαναληφθούν τα παζάρια με την Τρόικα και να εγκριθεί η εκταμίευση της επόμενης, της 6ης, δόσεως, μέτρα των οποίων το ύψος προβλέπεται να είναι 1,7 δισ. ευρώ.
Ο δε επίτροπος Όλι Ρεν ήταν σαφής: «Η ελληνική κυβέρνηση δεν εφάρμοσε το πρόγραμμα που είχε συμφωνηθεί» και έτσι η Τρόικα θα επιστρέψει «αν και εφόσον καλυφθούν τα κενά, που υπάρχουν στο Πρόγραμμα».
Κι ενώ η ανεργία έφτασε στο 16%, τα συνδικάτα ξεκινούν απεργίες, οι πιέσεις και οι εκβιασμοί προς την Ελλάδα και την κυβέρνηση συνεχίζονται, αν και ορισμένοι αναλυτές ισχυρίζονται – πιθανότατα αυτός ο ισχυρισμός είναι βάσιμος- ότι ο κύκλος των πιέσεων, των απειλών και των εκβιασμών εντάσσεται σε ένα παιγνίδι να καμφθούν οι αντιστάσεις της κοινωνίας και να δεχθεί (;) νέες μειώσεις εισοδημάτων και δικαιωμάτων.
Η εκταμίευση της 6ης δόσεως του πακέτου για την Ελλάδα «δεν είναι δεδομένη», προειδοποίησε ο πρόεδρος της ζώνης του ευρώ Ζαν Κλόντ Γιούνκερ, τονίζοντας ότι πρέπει να τηρηθούν όλοι οι στόχοι που τέθηκαν.
Η Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ κατάφερε εν μέσω πυρών να περάσει από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας την έγκριση της δικής της συμμετοχής στο πρώτο πακέτο στηρίξεως της Ελλάδος, αλλά έδειξε «τα δόντια της», όπως τα έδειξε με πιο έντονο και σαφή τρόπο ο υπουργός της των Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι με τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα», είπε η κ. Μέρκελ και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι δεν έχει αξιοποιήσει το 70% των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Ο δε Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε ότι «Η Ελλάδα πρέπει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, προκειμένου να είναι μέλος της Ευρωζώνης. Στο τέλος της γραφής, είναι στο χέρι της Ελλάδας εάν θα μπορέσει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, που είναι απαραίτητες για την ένταξη στη ζώνη του ευρώ».
Αξίζει να υπομνησθεί ότι δεν είναι μόνο οι εταίροι που διαπιστώνουν ότι «όλα έχουν πέσει έξω», αλλά και η ίδια η κυβέρνηση, καθώς έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους ανέφερε πως «η δυναμική του χρέους, πλέον είναι εκτός ελέγχου», γεγονός που προκάλεσε ενδοκυβερνητικές τριβές, με τον Ευάγγελο Βενιζέλο να μέμφεται την αξιοπιστία του Γραφείου (γεγονός που συνιστά ευθεία βολή κατά του προκατόχου του Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος συνέστησε το Γραφείο) η δε επικεφαλής του Γραφείου αναγκάστηκε να υποβάλλει παραίτηση...
ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Σημαίνουν πως η κυβέρνηση αδυνατεί να εφαρμόσει ακόμη και αυτήν την αδιέξοδη και βάρβαρη πολιτική του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος:
Άλλωστε, εκτός των άλλων, συνεχίζεται η μεγάλη υστέρηση στα φορολογικά έσοδα, χωρίς να υπάρχουν αξιόλογες πιθανότητες για ουσιαστική αύξησή τους, με δεδομένο το οικονομικό και, κυρίως, το διοικητικό περιβάλλον που έχει, ήδη, δημιουργηθεί.
Ακόμη παρατηρείται, για προφανείς πολιτικούς λόγους και ενόψει πιθανών εκλογικών διεργασιών, αποφυγή της (ούτως ή άλλως) προγραμματισμένης μειώσεως δημοσίων δαπανών, οι δε προειδοποιήσεις της Τρόικας ενισχύουν την εκτίμηση ότι με την αρνητική δυναμική που έχει αναπτυχθεί, ελλοχεύει ο κίνδυνος διεθνούς περιθωριοποιήσεως της Ελλάδας, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Αυτή δε η περιθωριοποίηση είναι εμφανής. Ειδικά δε στον τομέα των διεθνών σχέσεων, μια χώρα οικονομικά ανήμπορη, είναι και διπλωματικά αναποτελεσματική και δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα είναι, επί της ουσίας, απούσα από τις διεργασίες στη Μέση Ανατολή (πέραν της παρουσίας του Γ. Α. Παπανδρέου στη διάσκεψη των Παρισίων για τη Λιβύη και του Υπουργού Αμύνης Πάνου Μπεγλίτη στο Τελ Αβιβ) δηλώνει (βεβαίως) τη στήριξή της στην Κύπρο (η οποία απειλείται από την Τουρκία στην περίπτωση των ερευνών για φυσικό αέριο στην Κυπριακή ΑΟΖ - στην πλευρά προς το Ισραήλ) ενώ αποφεύγει να διακηρύξει την ελληνική ΑΟΖ, για να μην ενοχληθεί ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος, από πλευράς του «κάνει παιχνίδι» με τους πάντες και τα πάντα: Λιβύη, Συρία, Ισραήλ, μειονότητες, στρατηγοί της Τουρκίας κ.λπ.
Απλώς προεδρεύει...
Στην Ελλάδα, όμως, ο Γιώργος Α. Παπανδρέου (ειδικά μετά την τοποθέτηση στην αντιπροεδρία της κυβερνήσεως του Ευ. Βενιζέλου και την εγκαθίδρυση της άτυπης διαρχίας) συμπεριφέρεται, όπως κάποτε ο πατήρ του (χωρίς, όμως, ο σημερινός πρωθυπουργός να είναι ο Ανδρέας Παπανδρέου) ο οποίος είχε πει, μετά από κάποια άγονη κυβερνητική συνεδρίαση, ότι «εγώ απλώς προεδρεύω»...
Οι Γ. Α. Παπανδρέου και Ευ. Βενιζέλος λειτουργούν σε σαφή παραλληλία, που οφείλεται, προφανώς, σε μία συμφωνία κορυφής, η οποία φαίνεται ότι υπήρξε μεταξύ των δύο (εσωκομματικών) αντιπάλων, χωρίς αυτό να παραπέμπει, κατ’ ανάγκην, σε κάποιου είδους παραχώρηση ανταλλαγμάτων μεταξύ των δύο.
Όμως, ο αντιπρόεδρος και υπουργός των Οικονομικών «βλέπει» ότι ο νέος ρόλος του πρωθυπουργεύοντος «δεν βγαίνει», καθώς «δεν βγαίνει» η ασκούμενη πολιτική και έτσι δηλώνει ότι αναλαμβάνοντας αυτό το πόστο θυσίασε το προσωπικό πολιτικό του μέλλον, ενώ διαπιστώνει ότι είναι αυτός που «μπήκε στο κάδρο» αντί του Γ. Α. Παπανδρέου και ότι γίνεται κι αυτός μέρος του προβλήματος.
Εις επίρρωση δε της εκτιμήσεως ότι η έλλειψη κυβερνητικού έργου, οδηγεί, εκ νέου, στο θρίαμβο του τακτικισμού και της παραπολιτικής, έρχονται οι κατά καιρούς συγκρούσεις μεταξύ υπουργών, σε μια προσπάθεια να προβάλλουν τις προσωπικές τους στρατηγικές.
Εξάλλου, είναι γεγονός ότι ο πρωθυπουργός έχει αποψιλωθεί από τους στενούς (εξ απορρήτων) συνεργάτες (και σ’ αυτό ευθύνεται ο ίδιος αφού δεν έκανε τίποτα για να τους κρατήσει - όπως με την περίπτωση της παραιτήσεως του Χάρη Παμπούκη) αυτό δε, με τη σειρά του, σημαίνει πως έχει μείνει απολύτως μόνος.
Μόνος και κυρίως αδύναμος να επιβληθεί και να συντονίσει τα μέλη της κυβερνήσεώς του, αυτή δε η έλλειψη κεντρικής διευθύνσεως, ερμηνεύεται από τους περισσότερους αναλυτές και ως δείγμα κοπώσεως και ηττοπάθειας (το «σύνδρομο της μη επανεκλογής») με όσα αυτό συνεπάγεται.
Αυτό που υπάρχει, αυτή τη στιγμή, στην κυβέρνηση Παπανδρέου, είναι μια πολιτική φλυαρία, δεν είναι δε λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται πως με τις κατάλληλες διαρροές, κυβερνητικά στελέχη προσπαθούν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι επίκειται μία αναδιανομή πολιτικών ρόλων.
Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, είναι προφανές ότι οδεύουμε σε συνθήκες κυβερνητικής αποσταθεροποιήσεως, οι οποίες θα εντείνονται όσο οι αποκλίσεις από τους στόχους του Μνημονίου μεγαλώνουν και συνεπώς θα ενισχυθούν οι πιέσεις για τη λήψη και νέων αντιλαϊκών μέτρων.
Το δε ερώτημα που αναδεικνύεται είναι αν και ως πότε θα αντέξει η σημερινή κυβέρνηση και αν θα επιχειρήσει - ενδεχομένως και παρά τις διαψεύσεις - ηρωική έξοδο, διά των εκλογών.
