Ο Γκάντι ταξιδεύοντας στην Αγγλία πήρε μαζί του και την κατσίκα του για το πρωινό του γάλα. Κι όταν η βασίλισσα της Αγγλίας τον ρώτησε αν θέλει να πάνε στο παλάτι από το συντομότερο δρόμο, για να κερδίσουν χρόνο ο Γκάντι αρνήθηκε. Τι να τον κάνουμε το χρόνο, είπε.
Ο Γκάντι έτσι που ήταν μικρόσωμος και ντυμένος μ’ ένα απλό ύφασμα, έμοιαζε μπροστά στη βαριοστολισμένη με τη χρυσοποίκιλτη φορεσιά της βασίλισσας της Αγγλίας, με αδύναμο πουλάκι κοντά σε ένα γεράκι.
Δεν ξέρω αν οι Εγγλέζοι και η στολισμένη βασίλισσά τους κατάλαβαν τι σήμαινε το φέρσιμο του Γκάντι. Ο Γκάντι δεν απευθύνθηκε σ’ αυτούς, αλλά στους συμπατριώτες του, για να τους πει ότι η ελευθερία είναι πνευματική και πως δεν έχουν να φοβούνται ούτε τους Άγγλους, ούτε κανέναν άλλον, αν έχουν το πνεύμα τους δυνατό κι αν είναι εσωτερικά ελεύθεροι. Κανένα δεν φοβάται αυτός που έχει το πνεύμα του δυνατό.
Η δύναμη του μικρού είναι πνευματική. Είναι η ενότητα που βασίζεται στο ωραίο. Ο Γκάντι ήξερε πως δεν είναι ωραίο να επισκεφτεί την Αγγλία με κανένα ακριβό αγγλικό κουστούμι, όταν οι συμπατριώτες του ήταν γυμνοί. Η δύναμη του μικρού είναι πνευματική και είναι η αποφυγή. Αποφυγή σημαίνουν τα λόγια του Κυρίου στο Ευαγγέλιο, «μη αντιστήναι τω πονηρώ». Να αποφεύγεις τη σύγκρουση με το κακό, για να μη μετέχεις στην κακία του. Το κακό αυτοκαταστρέφεται, αν δεν μετέχεις σ’ αυτό.
Ο Γκάντι απέφυγε τη σύγκρουση με την Αγγλία, όπως αποφεύγει ένα μικρό πουλάκι ένα μεγάλο όρνιο. Δεν συγκρούεται μαζί του. Την άγρια φύση δεν την μισείς, απλώς φυλάγεσαι από αυτήν. Ο Γκάντι έδωσε ο ίδιος το παράδειγμα στο λαό του, πώς να φυλάγεται από την τυφλή δύναμη. Τους δίδαξε με το παράδειγμά του την προσοχή, την προσευχή, τη νηστεία, τη διαρκή επαγρύπνηση και την πνευματική ελευθερία. Ο Γκάντι ήταν πιστός και εφάρμοζε τις Εντολές. Οι Άγγλοι στήριζαν την κυριαρχία τους, όπως κάθε αποικιοκρατία, στην υποδούλωση των ιθαγενών στις ψεύτικες ανάγκες τους.
Ποιος θα αποκαλύψει τις ψεύτικες ανάγκες στις οποίες υποδουλώνεται ο σημερινός κόσμος; Ο Γκάντι με τον τρόπο της ζωής του αχρήστευσε εντελώς τον ανταγωνιστικό τρόπο ζωής των Εγγλέζων, οι οποίοι ήταν δούλοι στις επιθυμίες τους για ολοένα και περισσότερες ανέσεις. Ο Γκάντι ήξερε πως δεν είναι ελεύθερος αυτός που είναι μέσα του δούλος. Η ελευθερία είναι πνευματική!
