Το Ευαγγέλιο, δημιούργημα των πρώτων δεκαετιών του 1ου μ.Χ. αι., είναι γραμμένο στη μορφή της γλώσσας μας, που λέγεται ελληνιστική κοινή, και παρά τις μεταφράσεις του στη δημοτική συνεχίζει ν’ αποδίδεται και σήμερα στους ιερούς μας ναούς κατά τον ίδιο τρόπο.
Εν τούτοις, κατά καιρούς αλλά και στις μέρες μας, εκφράζονται προβληματισμοί και γίνονται απόπειρες για απόδοσή του και μέσα στους ναούς από μετάφραση, γεγονός που δημιουργεί δικαιολογημένες αντιδράσεις.
Είμαι της άποψης ότι ένας τέτοιος νεωτερισμός κάθε άλλο παρά θα λειτουργήσει θετικά και για τη γλώσσα μας και για το μέλλον του λαού μας.
Κατ’ αρχάς η ελληνιστική κοινή, ενδιάμεση μορφή μεταξύ Αρχαίας Ελληνικής και Δημοτικής γλώσσας, δεν παρουσιάζει ούτε τη δυσκολία κατανόησης της πρώτης ούτε, βέβαια, την ευκολία της δεύτερης, λίγο ως πολύ, όμως, με τη βοήθεια των μεταφράσεων και του κηρύγματος αποτελεί οικείο άκουσμα στο σύνολο σχεδόν των πιστών, που εκκλησιάζονται τακτικά.
Αποτελεί, γι’ αυτό, δώρον-άδωρον η απόδοση του Ευαγγελίου στη Δημοτική, τη στιγμή μάλιστα που μπορεί και πρέπει κάθε πιστός χριστιανός να έχει στο σπίτι του μεταφρασμένη την Αγία Γραφή και να τη μελετά από μόνος του.
Η Δημοτική, άλλωστε, δεν είναι μια εύκολη γλώσσα για όλους. Μπορεί να είναι, πράγματι, πιο προσιτή στις λαϊκές μάζες, γεγονός που βοηθά στην κατανόηση ενός κειμένου, δεν είναι, όμως, εύκολο να κατακτήσουν οι πάντες τον πλούτο του λεξιλογίου της και την ποιότητα των νοημάτων της, για να την κατανοούν πλήρως και χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.
Απ’ την άλλη ένα τέτοιο άκουσμα, έστω και μόνο μέσα στους ιερούς ναούς, κρατά ζωντανή την παράδοση, διατηρεί αναλλοίωτο το περιεχόμενο του Ευαγγελίου ανά τους αιώνες, ρίχνει γέφυρες επικοινωνίας με το χθες, αποδεικνύει στην πράξη ότι η γλώσσα μας είναι μία και ενιαία και έχει ρίζες βαθιές, θυμίζει πτυχές της γλώσσας μας, τον πλούτο του λεξιλογίου και τα στάδια εξέλιξής της, διευκολύνει τους φιλολόγους στη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και αντιστέκεται στην παγκοσμιοποίηση και στην τάση απλοποίησης και συρρίκνωσης της γλώσσας, που επικρατεί στις μέρες μας χάριν, δήθεν, της διευκόλυνσής μας.
Οι μεταφράσεις, άλλωστε, έστω και χωρίς σκοπιμότητα γίνονται, πολλές φορές, αιτία αλλοίωσης του περιεχομένου ενός κειμένου, με ό,τι αυτή συνεπάγεται. Είναι χαρακτηριστική π.χ. η περίπτωση στο βιβλίο θρησκευτικών της Α΄ Γυμνασίου, όπου μία απ’ τις δέκα εντολές «ου λήψει όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω» αποδίδεται ατυχώς «Μην προφέρεις για κανένα λόγο το όνομα του Κυρίου, του Θεού σου» !!
Παρ’ όλα αυτά δεν θα είχε κανένας αντίρρηση, πιστεύω, ειδικά στους ναούς που δεν γίνεται κήρυγμα, να αποδίδεται το Ευαγγέλιο πρώτα στη μορφή της γλώσσας, που είναι γραμμένο, και αμέσως μετά μεταφρασμένο. Απεναντίας, η εμμονή στο νεωτερισμό και στην απόδοση μόνο από μετάφραση, μόνο επιζήμια μεσοπρόθεσμα και κυρίως μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι γι’ αυτό, και οι αντιρρήσεις είναι πάρα πολλές.
Και επειδή υπάρχουν και μεγαλοσχήμονες κληρικοί, που ενδιαφέρονται και πρωτοστατούν για μια τέτοια εξέλιξη, θα ήταν ενδιαφέρον κάποιος απ’ αυτούς να μας εξηγήσει τους λόγους, για τους οποίους την επιθυμεί.
