Από τον Δημήτρη Κουρέτα
Η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα το 2009 ήταν 7,5 δισ. ευρώ το 2010 5,5 δισ. και τώρα επιχειρείται να γίνει 3,5 δισ.. Σαν σκέψη σωστή. Σήμερα θα δείξω πως η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου οδηγείται σε λάθος δρόμο, προσπαθώντας να περικόψει τα 2 δισ. νομοθετώντας την κάλυψη από το κράτος δωρεάν του φτηνότερου γενόσημου.
Πρώτα-πρώτα να πούμε τι είναι γενόσημο και πώς ξαφνικά προέκυψε το θέμα. Μια φαρμακευτική εταιρία όταν εφευρίσκει ένα φάρμακο, το κατοχυρώνει με πατέντα που κρατάει 20 χρόνια. Στην πράξη κρατάει περίπου 10 χρόνια γιατί από τη στιγμή που το εφευρίσκει μέχρι να τελειώσει τις κλινικές μελέτες φάσης 1, 2, 3 και 4 κάνει 10 περίπου χρόνια. Απλά κατοχυρώνει την πατέντα από την αρχή για να μην της το κλέψει κάποια άλλη εταιρία. Όταν τελειώσει η διάρκεια της πατέντας, τότε η οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρία παραγωγής φαρμάκων, έχει δικαίωμα να παράγει το προστατευμένο μέχρι χθες από την πατέντα φάρμακο. Αυτό λέγεται γενόσημο. Η τιμή του ήταν μέχρι πριν αυτό τον νέο νόμο 10-20% χαμηλότερη από το πρωτότυπο.
Δηλαδή η πρωτότυπη ομεπραζόλη ( LOSEC) εχει 12,36 ευρώ και τα γενόσημα 11 και κάτι ευρώ. Οι ελληνικές εταιρίες γενοσήμων είναι γενικά καλές εταιρίες φαρμάκων και σε αυτές δούλευαν το 1993, 7000 επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, το 2000, 5000 επιστήμονες και μετά τον νόμο τον πρόσφατο του κ. Λοβέρδου πιστεύω ότι οι περισσότεροι θα χάσουν τη δουλειά τους. Θα το δούμε αυτό σε λίγο.
Τώρα με τον νέο νόμο μπορεί να κοστίζει το γενόσημο μέχρι και 40% λιγότερα από το πρωτότυπο ενώ τα αντίγραφα μέχρι και 60% φθηνότερα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι (και θα το δούμε σε λίγους μήνες) οι πέντε ξένες μεγάλες εταιρίες γενοσήμων, η Actavis από την Ισλανδία, η Μylan και η Watson από τις ΗΠΑ, η Teva από το Ισραήλ και η Ranbaxy από την Ινδία, με την αμέριστη συμπαράσταση της Τρόικας και μερίδας των ΜΜΕ, αναμένουν ως μάννα εξ ουρανού την περίφημη «συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία» και την «επιλογή του φθηνότερου φαρμάκου», για να πάρουν όλη την αγορά γενοσήμων εν μια νυκτί!
Ο στόχος επετεύχθη. Μειώνεται η φαρμακευτική δαπάνη σε ένα χρόνο και θα έχουμε εξοικονόμηση 2 δισ. ευρώ. Με ποιο κόστος όμως;
Για να δούμε λοιπόν κάποια νούμερα που δεν σας λένε τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Σε παγκόσμιο επίπεδο (εννοώ σε Ευρώπη και Β. Αμερική) τα φάρμακα μείωσης της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων κάνουν τζίρο 35 δισ. ευρώ, τα φάρμακα για το έλκος του στομάχου έρχονται δεύτερα με 30 δισ. ευρώ, τα αντικαρκινικά 30 δισ. ευρώ, αντικαταθλιτικά-αντιψυχωτικά 40 δισ.. Παγκόσμιος τζίρος των εταιριών με πρωτότυπα φάρμακα 400 δίς ευρώ το χρόνο!
Το αντικαρκινικό φάρμακο Herceptin που δίνεται σε ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί για καρκίνο του μαστού, μετά από ειδικές γονιδιακές εξετάσεις κάνει τζίρο σε όλο τον κόσμο 4 δισ. ευρώ. Στην Ελλάδα χειρουργούνται κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα αρχεία της Ελληνικής Εταιρίας Παθολογικής Ανατομικής 7000 γυναίκες με καρκίνο του μαστού. Αυτές σύμφωνα με τη σύγκριση με όλες τις χώρες της Ευρώπης και την Αμερική θα έπρεπε να παίρνουν Herceptin που να κοστίζει περίπου 30 εκατ. ευρώ. Κοστίζει όμως 100 εκατ. ευρώ γιατί οι περισσότερες καρκινοπαθείς το παίρνουν ενώ δεν θα έπρεπε. Αποτέλεσμα ζημία για το δημόσιο 70 εκατ. Μόνο από ένα αντικαρκινικό φάρμακο. Εκτιμώ ότι αν ίσχυαν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα για τα αντικαρκινικά φάρμακα που έχουν θεσπιστεί από αυτή την κυβέρνηση (και μπράβο της) πριν λίγους μήνες αλλά δεν τηρούνται θα είχαμε εξοικονόμηση 0,5 δισ. ευρώ το χρόνο (!) μόνο από τις αντικαρκινικές θεραπείες.
Πρόβλημα δεύτερο. Όπως είδατε παραπάνω η συντριπτική πλειοψηφία των φαρμάκων που χορηγούνται στους ασθενείς είναι φάρμακα του κυκλοφορικού. Αν ρωτήσετε τους γιατρούς τους αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς θα σας πούν ότι παιδεύτηκαν να ρυθμίσουν τη δόση τους με το Χ φάρμακο. Τώρα (σήμερα) ο ασθενής Α θα παίρνει το Χ γενόσημο γιατί είναι το φτηνότερο, σε δύο μήνες όταν θα ξαναπάει στον γιατρό το Ψ γενόσημο γιατί είναι φτηνότερο και ούτω καθεξής. Αποτέλεσμα να μειωθεί το κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης. Αλλά δεν ξέρω πόσοι ασθενείς θα ζουν για να συμπληρώνουν τις περίφημες κίτρινες κάρτες του ΕΟΦ. Να θυμίσω εδώ ότι στις ΗΠΑ οι περίπου 40 εκατ. ανασφάλιστοι παίρνουν γενόσημα φάρμακα που είναι πάμφθηνα αλλά αμφίβολης ποιότητας. Αυτό το ξέρει καλά ο ΕΟΦ για αυτό και στέλνει υπαλλήλους του ΕΟΦ στην Ινδία για να δεί τι γίνεται εκεί στα εργοστάσια γενοσήμων.
Επίσης κάθε χρόνο καταλήγουν στις χωματερές 80 εκατ. κουτιά ληγμένων φαρμάκων, τα οποία οι ασφαλισμένοι είχαν στοκάρει και έληξαν. Το κόστος τους 1 δισ. ευρώ.
Συμπέρασμα: Αυτοί που χαράζουν την πολιτική για το φάρμακο στην Ελλάδα, είμαι πλέον σίγουρος ότι μετά από μερικούς μήνες θα κυκλοφορούν έξω στην κοινωνία ανυπόληπτοι για την λάθος πορεία που στρέφουν το κράτος και δυστυχώς την υγεία του κόσμου, μόνο και μόνο επειδή υπακούουν άκριτα στις επιταγές των Τροϊκανών. Δεν προσμετρώ το σίγουρο κλείσιμο των υγιών 20 περίπου ελληνικών φαρμακευτικών εταιριών.
Ο Δημήτρης Κουρέτας είναι καθηγητής του τμήματος Βιοχημείας- Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, περιφερειακός σύμβουλος.
