Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Η Ημέρα της Γυναίκας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου. Η ημερομηνία αυτή επιλέχθηκε με αφορμή μια μεγάλη διαμαρτυρία γυναικών που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857 στην Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, όπου εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας διαμαρτυρήθηκαν για καλύτερες συνθήκες εργασίας. Από τότε μέχρι σήμερα πολλά άλλαξαν, όμως οι γυναίκες δυστυχώς παραμένουν τα εύκολα θύματα της οποιασδήποτε βίας ή εκμετάλλευσης.
Τα παραδείγματα από τη θέση των γυναικών στις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, την Αφρική αλλά και «τις πολιτισμένες χώρες της Δύσης», όπου πίσω από την εικονική απελευθέρωση κρύβονται πληθώρα από δράματα που σχετίζονται με την ενδοοικογενειακή βία, την εκμετάλλευση και τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας αλλά και τις βιαιοπραγίες και τους βιασμούς, καταδεικνύουν ότι η θέση της γυναίκας στη σημερινή εποχή εξακολουθεί να κρέμεται στην κυριολεξία σε μια κλωστή.
Ο εορτασμός μιας σημαντικής ημέρας
Δεν είναι το θέμα εάν μερικές γυναίκες καταλαμβάνουν εξουσιαστικά πόστα, ούτε αν κάποιες άλλες πρωταγωνιστούν σε τηλεπαιχνίδια της μικρής οθόνης. Το ζητούμενο είναι απλά αν έχει συντελεστεί κάποια ουσιαστική πρόοδος παγκοσμίως για τη θέση της και όχι αν η γυναίκα δικαιώνεται μεμονωμένα από τα όποια δικαστήρια σε διαμάχες της με τον άνδρα. Η επιλογή λοιπόν ημερομηνίας για τον εορτασμό της γυναίκας έγινε από τις ίδιες τις γυναίκες, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τις κακές συνθήκες εργασίας και να ζητήσουν την ισότητα των δύο φύλων. Η άτυπη μέχρι τότε ημέρα της γυναίκας εορτάστηκε επίσημα στις 8 Μαρτίου του 1909 στις ΗΠΑ και δύο χρόνια αργότερα καθιερώθηκε από τη Σοσιαλιστική Διεθνή ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Αυτά για την ιστορία, όπου στην εξέλιξή της θα δούμε τις γυναίκες να αγωνίζονται αδιάκοπα δίπλα στους άνδρες για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους και την πολυπόθητη ισότητα. Πέρασαν λοιπόν δεκαετίες αγώνων και εξεγέρσεων και το ζητούμενο ή το αυτονόητο δεν έχει επιτευχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο: ότι η γυναίκα όχι απλώς πρέπει να έχει ίσα δικαιώματα με τον άνδρα αλλά να αντιμετωπίζεται σε πολλές των περιπτώσεων με μεγαλύτερη ευαισθησία και φυσικά όχι λύπηση. Πάνω απ΄όλα λοιπόν η γυναίκα δεν είναι αντικείμενο ούτε εύκολος στόχος. Ούτε βέβαια και σεξιστικό αντικείμενο που τόσο εύκολα σερβίρουν τα ΜΜΕ και οι όποιες διαφημιστικές εταιρίες.
Στοιχεία για τα προβλήματα των γυναικών
Η θέση της γυναίκας πρέπει όχι απλά να καλυτερεύσει αλλά να αναστραφεί. Γιατί η πραγματικότητα - σε πολλές των περιπτώσεων οδυνηρή – επιτάσσει αυτή την αναστροφή. Ας δούμε επί τροχάδην κάποια στοιχεία: Η διαφορά όσον αφορά τις αμοιβές ανδρών και γυναικών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες συντάξεις για τις γυναίκες. Κατά συνέπεια, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για τις ηλικιωμένες γυναίκες να αντιμετωπίσουν καταστάσεις φτώχειας. Σύμφωνα με στοιχεία, το 22% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και άνω κινδυνεύει από φτώχεια, σε σύγκριση με ποσοστό των ανδρών που είναι 16%. Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών βέβαια αυξάνεται, αλλά παραμένει χαμηλότερο από το ποσοστό των ανδρών, παρ’ όλο που οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα μεταξύ των φοιτητών και των πτυχιούχων πανεπιστημίων.
Οι γυναίκες εξακολουθούν να αμείβονται κατά 17,8% περίπου λιγότερο από τους άνδρες για κάθε ώρα εργασίας, και η διαφορά αυτή παραμένει σταθερή. Οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε θέσεις με αρμοδιότητα λήψης πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων, αν και η παρουσία τους στους τομείς αυτούς έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο αφορά την κατανομή των οικογενειακών υποχρεώσεων που εξακολουθεί να είναι άνιση εις βάρος των γυναικών. Ο κίνδυνος φτώχειας είναι υψηλότερος για τις γυναίκες απ΄ ό,τι για τους άνδρες. Τα θύματα βίας που σχετίζεται με τα φύλα είναι τις περισσότερες φορές γυναίκες. Επίσης, οι γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια είναι περισσότερα ευάλωτα στην εμπορία ανθρώπων. Δεν είναι τυχαία η σωματεμπορία με τις γυναίκες από το πρώην ανατολικό μπλοκ που στην κυριολεξία «εξάγονται» τροφοδοτώντας περιοχές που βρίθουν από «πεινασμένους» άνδρες με τα οδυνηρά αποτελέσματα των κάθε είδους εκμεταλλεύσεων. Και όλα αυτά εις πλήρη γνώσιν των «δημοκρατικών» κυβερνήσεων.
Γυναίκες – τα εύκολα θύματα
Το πρόβλημα λοιπόν δεν υφίσταται μόνο στις όποιες ακραίες ισλαμικές χώρες ή την Αφρική όπου γυναίκες πετροβολούνται ή βιάζονται. Υπάρχει και στην Ευρώπη σοβαρό αδιέξοδο. Και αυτό το διαπιστώνουν πρώτα απ΄όλους οι πολίτες. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου σχετικά με την ισότητα των φύλων, το 62% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι εξακολουθεί να υπάρχει ανισότητα μεταξύ των φύλων σε πολλούς τομείς της κοινωνίας. Το 82% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι το πρόβλημα της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των δύο φύλων πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως και το 61% πιστεύει ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο Ε.Ε. έχουν καθοριστική σημασία για την προαγωγή της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών. Αυτά και άλλα πολλά επισημαίνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες. Οι γυναίκες όμως εξακολουθούν να παραμένουν τα εύκολα θύματα. Εν ολίγοις, η ανδρική εξουσία περιορίσθηκε στο ελάχιστο παρά τις φαινομενικές προόδους. Και αυτό, φυσικά, ανεξάρτητα από τις σερβιριζόμενες μιντιακές φεμινιστικές ελευθερίες που περιορίζονται μόνο στη σεξιστική «ελευθεριότητα» που μεταβάλλει τη γυναίκα μόνο σε αντικείμενου ανδρικού πόθου, απορρίπτοντας την στην ουσία τη δυναμική και δημιουργική προσωπικότητά της.
