Από τον Μιλτιάδη Γ. Δεληχά
«Είναι πολύ δύσκολο να κατευθύνεις κάποιον που ευημερεί
και πολύ εύκολο να επιβληθείς σε κάποιον που απέτυχε»
Πλούταρχος
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, η συμπεριφορά των Ευρωπαίων εταίρων μας - με προεξάρχουσα τη Γερμανία - επιβεβαιώνει απόλυτα την παραπάνω αρχαία ρήση που αναφέρεται στη χειραγώγηση των αδυνάτων. Ενδεικτική είναι η επιχειρούμενη παρέμβαση στον ιδιωτικό τομέα της χώρας μας. Διότι αν η μείωση των μισθών στο δημόσιο αιτιολογούνταν με την απαίτηση για εξορθολογισμό στη λειτουργία του κράτους, η αντίστοιχη επιχειρούμενη μείωση στον ιδιωτικό τομέα δεν συνάδει με καμία οικονομικο-κοινωνική λογική. Αντίθετα, θα συμβάλλει στην επιδείνωση του συλλογικού βιοτικού επιπέδου και θα ανακόψει τις ελπίδες διεξόδου της κοινωνίας σε μια αναπτυξιακή λογική, υπερβαίνοντας τη μέχρι σήμερα αντιπαραγωγική κρατικοδίαιτη νοοτροπία.
Διαφαίνεται πλέον μια προσπάθεια μετάβασης από την Ευρώπη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του υγιούς ανταγωνισμού, στην Ευρώπη της βαρβαρότητας που αντικατοπτρίζει με ωμό τρόπο τη ζουγκλική πλευρά της σύγχρονης κοινωνίας. Μιας κοινωνίας απάνθρωπης, στην οποία έχουν θέση μόνον οι πλούσιοι και οι «επιτυχημένοι», μιας κοινωνίας που προορίζεται σταδιακά όλο και για λιγότερους. Γιατί όσο αχαλίνωτοι είναι οι ευημερούντες ισχυροί, τόσο απροστάτευτοι καθίστανται οι αδύνατοι.
Με δεδομένο ότι ο ανταγωνισμός αναγνωρίστηκε ως η κινητήρια δύναμη της οικονομίας και της κοινωνίας, η επιθετική στρατηγική υιοθετήθηκε ως μια βασική συνταγή επιτυχίας. Έτσι, σε όλα τα επίπεδα, οι αξίες της άμιλλας και της συνεργασίας αντικαθίστανται βαθμιαία από έναν ανταγωνισμό «πολεμικού» τύπου. Στη σύγχρονη καπιταλιστική βαρβαρότητα, η απληστία και το κυνήγι του κέρδους, συμβαδίζει με την υπερβολή και τους ξέφρενους ρυθμούς της εποχής μας. Σ’ αυτό το πλαίσιο, εξαγνίζεται ακόμα και η ασυδοσία της (αν)ελεύθερης οικονομίας ενώ το κυνήγι των οικονομικών δεικτών μετατρέπεται σε αγώνα ζωής και θανάτου. Έτσι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες ωθούνται στην υπερβολή ή την πενιχρότητα.
Στη διάρκεια των οικονομικών κρίσεων, η ένδεια και η αναγκαστική απραξία εξαπλώνεται παντού, ακόμα και στην ύπαιθρο, εκεί όπου άλλοτε αναγνωρίζονταν οι πιο άμεσες και καθαρές μορφές της ηθικής ζωής. Σήμερα η κρίση είναι μια πραγματικότητα στην Ευρώπη του νότου με τη χώρα μας να υφίσταται τα σκληρότερα τεστ αντοχής. Το καπιταλιστικό τέρας που ανέθρεψαν οι απανταχού golden boys, γιγαντώθηκε δημιουργώντας φούσκες από τις οποίες προσπαθεί να επωφεληθεί ακόμα κι όταν σκάνε!
Η χώρα μας που εισήλθε νωρίς στην ευρωπαϊκή οικογένεια, όφειλε και μπορούσε να μην είναι ουραγός της. Με τον υπέρογκο δανεισμό και την κακή δημοσιονομική διαχείριση, δεν φρόντισε ούτε καν να είναι προ-τελευταία! Συμπεριφέρθηκε ως το πλέον σπάταλο κακομαθημένο μέλος με την επιδειξιομανία του νεόπλουτου. Οι οικονομικές πολιτικές και πρακτικές των τελευταίων ετών στη χώρα μας υπήρξαν τουλάχιστον ανορθόδοξες. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι η Ευρωζώνη δικαιούται να μας εκδικείται καθολικά, με γερμανική ωμότητα, σκωτσέζικη τσιγκουνιά και προτεσταντική εμμονή. Η Ευρω-βαρβαρότητα των ευημερούντων βόρειων χωρών, εμποδίζει πλέον την οικονομική ανάπτυξη των υπολοίπων ενώ παράλληλα δημιουργεί ένα κακό ψυχολογικό κλίμα στις ίδιες τις κοινωνίες. Και το δίλημμα που τίθεται πλέον στους (ευημερούντες) διαχειριστές, είναι να επιλέξουν ανάμεσα στην Ευρω-βαρβαρότητα και την Ευρω-ολοκλήρωση. Δυστυχώς, η βαρβαρότητα ανέκαθεν ήταν ο εύκολος δρόμος, ιδίως όταν αφορά επιβολή σε κάποιον που απέτυχε ή μειονεκτεί...
Ο Μιλτιάδης Γ. Δεληχάς είναι Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ.
