ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ Ι. ΜΕΓΑΔΟΥΚΑ
Τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο, η χώρα πιθανόν να οδεύει σε χρεοκοπία και αυτή η απαισιόδοξη και κοινής παραδοχής εκτίμηση δεν μπορεί υποβαθμιστεί ούτε με δηλώσεις αισιοδοξίας (έστω και συγκρατημένης) από πολιτικούς και κομματικούς παράγοντες, ούτε φυσικά από τα νέα δάνεια, τα οποία ευελπιστεί ότι θα λάβει η Ελλάδα, όχι για να λύσει τα προβλήματά της, αλλά για να συρρικνώσει το χρέος της, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στα επίπεδα του 2009, δηλαδή όταν ξεκίνησε η κρίση στη χώρα και η κοινωνία εισήλθε στο ανήλιαγο τούνελ του Μνημονίου και των παρεπομένων του.
Μετά το «μακελειό» στους δημοσίους υπαλλήλους και του συνταξιούχους, τώρα ήλθε η σειρά των υπαλλήλων στον ιδιωτικό τομέα, οι μισθοί των οποίων τίθενται στην κλίνη του Προκρούστη και... όποιος αντέξει, η δε Τρόικα που αφίχθη στην Αθήνα θέτει καθημερινώς και συνεχώς νέα προαπαιτούμενα για να προχωρήσει (αν τελικώς προχωρήσει) η νέα δανειακή σύμβαση, ενώ την ίδια στιγμή βλέπουν το φως της δημοσιότητας στοιχεία που προκαλούν σοκ και τα οποία αφορούν στο ύψος της ανεργίας, στους αστέγους, στα συσσίτια και στον αριθμό των αυτοκτονιών, ο οποίος συνεχώς αυξάνεται (ασχέτως αν σχετίζεται ευθέως με την οικονομική και κοινωνική κρίση).
ΑΡΓΗΣΑΝ, ΑΛΛΑ ΤΟ... ΚΑΤΑΛΑΒΑΝ
Είναι προφανές (το ξαναλέμε και το ξαναγράφουμε) ότι ο Μνημόνιο και τα βάρβαρα μέτρα που περιλαμβάνει, έχουν αποτύχει σε όλα τα επίπεδα, καμία από τις προβλέψεις του δεν επιβεβαιώθηκε, η ύφεση ολοένα και βαθαίνει, τα λουκέτα αυξάνονται, όσοι δε (κυρίως από την Αριστερά) υποστήριζαν ότι η Ελλάδα και η κοινωνία της έχουν μετατραπεί σε πειραματόζωα για τα νέα πειράματα του νεοφιλελευθερισμού ανά τον κόσμο, (με στόχο την ανάσχεση της καπιταλιστικής κρίσεως και την αναδιανομή, μεταξύ των εχόντων, του υπάρχοντος πλούτου, έστω κι αν οι κοινωνικές δομές καταρρεύσουν) είχαν χλευαστεί και είχαν κατηγορηθεί ως μη πατριώτες, οι οποίοι δεν βοηθούν, αρνούμενοι να στηρίξουν τα πάσης φύσεως Μνημόνια και τις «προσπάθειες για τη σωτηρία της πατρίδας».
Αίφνης, όμως, από πέρσι το καλοκαίρι, ανακάλυψε πως η Ελλάδα έχει γίνει πειραματόζωο, ο άνθρωπος, ο οποίος κατεξοχήν συνετέλεσε στην εξέλιξη αυτή, ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου, προ ημερών δε ένας ακόμη θιασώτης του νεοφιλελευθερισμού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξανέστη, όταν άρχισε η συζήτηση για τις μειώσεις αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος, όμως, όπως και άλλοι πολιτικοί, υπέρμαχοι του Μνημονίου, δεν αντιτάχθηκε στις σφαγές που υπέστησαν και υφίστανται οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε κάτι το οποίο έχει βάση αληθείας, ότι δηλαδή «τα προβλήματα της ανταγωνιστικότητας δεν σχετίζονται με το μισθολογικό κόστος, αλλά, μεταξύ άλλων, με τη φορολογία και τη διαφθορά» και πρόσθεσε, έστω και κάπως αργά, ότι «ενδεχομένως το ζήτημα αυτό να έχει νόημα για άλλες ευρωπαϊκές χώρες και κάποιοι να κρίνουν ότι η Ελλάδα πρέπει να είναι το πειραματόζωο, προκειμένου να δοκιμάσουμε τέτοιες μεθόδους για να δούμε την αποδοτικότητά τους. Σε αυτούς θα έλεγα να κοιτάξουν αν η συνταγή που δοκιμάστηκε στην Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα».
Ο υιός του Κώστα Μητσοτάκη και αδελφός της Ντόρας Μπακογιάννη, με τις, κατά τα λοιπά, εύστοχες αυτές δηλώσεις του, αποτύπωσε την πραγματικότητα, αλλά είναι εμφανές πως είναι πια πολύ αργά, καθώς ο βουλευτής της ΝΔ, όπως και τόσοι άλλοι από τα κόμματα της συγκυβερνήσεως (Παπαδήμου) έχουν, όλο αυτό το διάστημα, στηρίξει τη μνημονιακή πολιτική, που έχει κατασπαράξει την κοινωνία.
ΤΑ ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ
Κι όμως, ενώ τα πράγματα οδεύουν από το κακό στο χειρότερο, την ίδια στιγμή διαβάζουμε πως ο Κώστας Θέος, σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου, την 11η Νοεμβρίου, τη μέρα, δηλαδή, που έπεφτε η κυβέρνηση, διορίστηκε στη ΔΕΗ με μισθό 9.000 ευρώ το μήνα.
Και προ ημερών, κατατέθηκαν στη Βουλή στοιχεία από τα οποία προκύπτει αύξηση της κρατικής επιχορηγήσεως προς τα κόμματα και ιδιαίτερα προς τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, το 2011, έναντι του 2010, στοιχεία τα οποία εκθέτουν τα δύο κόμματα εξουσίας, τα οποία φέρουν την καθοριστική ευθύνη για το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο.
Ο υπουργός των Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης δήλωσε στη Βουλή ότι η κρατική επιχορήγηση των κομμάτων αυξήθηκε από 48,8 εκατομμύρια ευρώ το 2010, σε 54 εκατομμύρια ευρώ το 2011 και ακόμη ότι τα κόμματα έλαβαν 4,8 εκατομμύρια ευρώ ως «οικονομική ενίσχυση για ερευνητικούς και επιμορφωτικούς σκοπούς», ενώ το ανάλογο ποσό ήταν 4,3 εκατομμύρια ευρώ το 2010.
Σημειώνεται ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ (και όχι μόνον) συντηρούν εκατοντάδες επαγγελματικά στελέχη και, εκτός των πολλών άλλων εξόδων, έχει καταστεί εμφανές ότι έχουν αναλάβει οικονομικές υποχρεώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τις οικονομικές δυνατότητές τους, δεν είναι δε τυχαίο ότι έχουν οδηγηθεί στην υπερχρέωση, χρωστώντας σε κρατικών συμφερόντων ή επιρροής τράπεζες, περί τα 210 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έχουν δεσμεύσει την κρατική επιχορήγηση σε βάθος χρόνου, αν και δεν είναι γνωστή η εξέλιξη του εκλογικού ποσοστού τους, από το οποίο εξαρτάται το ύψος της κρατικής επιχορηγήσεως.
ΑΛΛΑ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ Η ΑΣΙΤΙΑ
Κι αν όλα αυτά, που αναφέρονται ανωτέρω, θεωρηθούν από κάποιους – καλόπιστους – λαϊκισμός, τίθεται το ερώτημα αν εμπεριέχουν λαϊκισμό τα εξής, όπως γράφτηκαν στο «Βήμα» στις 11 Δεκεμβρίου, δηλαδή ένα μήνα πριν: «Πριν από λίγες ηµέρες ένας µαθητής της Α΄ Γυµνασίου λιποθύµησε. Δεν καταλάβαµε στην αρχή τι συµβαίνει. Νοµίζαµε ότι ήταν άρρωστος. Ωστόσο, όταν του δώσαµε µια πορτοκαλάδα, συνήλθε. Τελικά µας εξοµολογήθηκε ότι δεν είχε φάει τίποτε από το πρωί γιατί στο σπίτι δεν είχε γάλα. Ο πατέρας του µαθητή είναι από πέρυσι άνεργος αλλά δεν µπορέσαµε να τον ρωτήσουµε πολλά, σεβόµενοι το πρόβληµά του και τη δυσκολία του να µας µιλήσει γι’ αυτό», εξομολογήθηκε μία καθηγήτρια.
Στο ίδιο ρεπορτάζ αναγραφόταν ότι η πρόεδρος του Βρεφοκοµείου Αθηνών και υπεύθυνη των δηµοτικών σταθµών Μαρία Ηλιοπούλου, είπε:
«Έρχονται κάθε ηµέρα στο Βρεφοκοµείο, αιτήµατα από διευθυντές δηµοτικών σχολείων από όλη την Αθήνα για να τους στείλουµε µερίδες φαγητού, καθώς πολλά παιδιά δεν φέρνουν τρόφιµα από το σπίτι σε όσα σχολεία είναι ολοήµερα. Δίνουµε µερίδες φαγητού σε 70 σχολεία κάθε ηµέρα. Ενα ποσοστό σχολείων µπορούµε να καλύψουµε, αλλά σίγουρα όχι πάρα πολλά».
Άραγε είναι λαϊκισμός, ή δημοσιογραφική υπερβολή, τα καθημερινά ρεπορτάζ στις εφημερίδες και τα τηλεοπτικά δίκτυα, για τον συνεχώς αυξανομένο αριθμό των αστέγων, αλλά και τις διαφορετικές μεταξύ τους κατηγορίες, δηλαδή σε ποια «καταλύματα» μένουν, αν κινδυνεύουν από το κρύο, κ.λπ.;
ΑΥΞΑΝΕΙ Η ΑΝΕΡΓΙΑ
Ουδείς, όμως, μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι λαϊκισμός ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των ανέργων, αξίζει δε να υπομνησθεί ότι το Μνημόνιο προέβλεπε ανεργία στο 14%, αλλά δυστυχώς για την κοινωνία, ο σχετικός αριθμός έχει φτάσει επισήμως στις 18,2%, αν δε σ’ αυτόν προστεθεί και η αδήλωτη ανεργία, τότε φτάνει στο 23%, στα επίπεδα, δηλαδή, της Ισπανίας, η οποία είχε μεγάλο αριθμό ανέργων, ακόμη και πριν ξεσπάσει η κρίση (για δικούς λόγους, που, εκτός των άλλων, σχετίζονταν με τη κρίση στην οικοδομή και τα συναφή με αυτήν προβλήματα).
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία, υπάρχει δυναμική αύξηση της ανεργίας σε ετήσια βάση, αλλά και από τον ένα μήνα στον άλλο: Το ποσοστό της ανεργίας αυξήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στο 18,2% (ξεπέρασε τις 900.000) του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, ενώ ήταν 13,5% τον Οκτώβριο του 2010 και 17,5% το Σεπτέμβριο του 2011.
Οι περισσότεροι αναλυτές λένε ότι πιθανώς στα τέλη του επόμενου μήνα, το επίσημο ποσοστό θα σπάσει το ψυχολογικό φράγμα του 20%, ενώ, παρά τις επίσημες διακηρύξεις, δεν υπάρχει πολιτική αποτελεσματικής αντιμετωπίσεως του φαινομένου, ή έστω ανακοπής της δυναμικής ανόδου της.
Αξιοσημείωτο είναι ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία, το σύνολο των απασχολούμενων τον περασμένο Οκτώβριο ήταν 4.065.775 άτομα, δηλαδή μειώθηκαν κατά 303.768 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2010, με αποτέλεσμα να υστερούν αριθμητικά έναντι του οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού, που ανέρχεται σε 4.382.356 άτομα.
Τι σημαίνουν οι αριθμοί αυτοί;
Σημαίνουν ότι οι οικονομικά ενεργοί πολίτες περιορίζονται επικίνδυνα και αυτό, με τη σειρά του σημαίνει πως είναι αδύνατον να σηκώσουν το βάρος συντηρήσεως του πληθυσμού, ο οποίος δεν είναι οικονομικά ενεργός, ούτε το βάρος της ενισχύσεως των ανέργων που αυξάνονται, ούτε, σε τελική ανάλυση, τη διαχείριση του δημόσιου χρέους.
...ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ
Και κάτι ακόμη, στο οποίο δεν έχουμε δώσει τη σημασία που του πρέπει, δηλαδή ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των αυτοκτονιών
Διαβάζουμε στις εφημερίδες ότι «δραματική άνοδο γνώρισαν από το 2009 έως το 2011 οι αυτοκτονίες, τετελεσμένες και απόπειρες, σε όλη τη χώρα», ότι υπάρχει θλιβερό προβάδισμα για τη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία και ότι ένας άνθρωπος αυτοκτονεί κάθε δύο μέρες στο λεκανοπέδιο Αττικής.
Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Χρήστος Παπουτσής ανέφερε στη Βουλή ότι οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονιών από τις αρχές του 2009 έως τις 10 Δεκεμβρίου 2011, ανέρχονται σε 1.727, με σχεδόν όλους τους δείκτες να παρουσιάζουν σημαντική αυξητική τάση από το 2009 στο 2010 -όσο έμπαινε η χώρα πιο βαθιά στη δίνη του κυκλώνα- ενώ το 2011 παρατηρείται μικρή μείωση σε σχέση με το 2010, με τους δείκτες, ωστόσο, να παραμένουν υψηλοί αναλογικά με το 2009.
Ο καθηγητής της Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιάννης Πανούσης εκτιμά πως η κρίση στη χώρα αναδεικνύει τα προβλήματα μας και δηλώνει πως δεν είναι σίγουρος αν οφείλεται αποκλειστικά στην οικονομική κρίση η αύξηση των αυτοκτονιών.
Προσθέτει όμως, ότι μπορεί κάποιος να έχει μεγάλα υπαρξιακά και προσωπικά προβλήματα, τα οποία ενδέχεται να βγουν στην επιφάνεια λόγω της κρίσης και ότι σε κάποιους ανθρώπους η κρίση αναδεικνύει τα προβλήματα, σε άλλους τα επιταχύνει και σε άλλους τα προκαλεί. Και τονίζει ότι «για ό,τι αφορά στο γεγονός ότι οι αυτοκτονίες ήταν περισσότερες τον πρώτο χρόνο της κρίσης, υπάρχει η θεωρία που λέει πως όταν εμφανίζεται μια αιφνίδια αλλαγή του τρόπου ζωής δημιουργείται ένα τεράστιο κενό που κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν».
