Του Γεωργίου Απ. Μίγα, δικηγόρου Λάρισας
Με την παρούσα παρέμβασή μου θα ήθελα να γνωστοποιήσω ένα έντονο πρόβλημα που έχει προκύψει κατά τη σύνταξη και εφαρμογή του Κτηματολογίου και αφορά σχεδόν το σύνολο των κατοίκων του Αργυροπουλίου.
Ειδικότερα αναφέρομαι σε μία περιοχή του Αργυροπουλίου στην οποία ευδοκιμούν ελιές με την ονομασία «Ελαιώνες» στην οποία είχαν ιδιοκτησίες οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού και από την καλλιέργεια και συγκομιδή της ελιάς εξοικονομούσαν για τις οικογένειές τους το λάδι της χρονιάς.
Αυτές οι εκτάσεις αρχικώς παραχωρήθηκαν στους κατοίκους του χωριού από την κοινότητα Αργυροπουλίου στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Κάθε οικογένεια έλαβε τότε από την κοινότητα 4 στρέμματα περίπου. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι πιο ηλικιωμένοι κάτοικοι του χωριού, ο τότε πρόεδρος της κοινότητας μοίρασε μία άγονη περιοχή σε τεμάχια των 4 στρεμμάτων με μια μεγάλη τριχιά 66 μέτρων και κατόπιν με κλήρωση παραχώρησε σε κάθε οικογένεια από ένα τεμάχιο χωρίς όμως να χορηγηθούν τίτλοι ιδιοκτησίας.
Η περιοχή που σήμερα είναι οι ελαιώνες ήταν τότε άγονη και δύσβατη. Σιγά-σιγά οι κάτοικοι του χωριού άρχισαν να την ξεχερσώνουν, να φυτεύουν νέα ελαιόδεντρα, να εμβολιάζουν τα παλιά δέντρα με νέες ποικιλίες για τη αύξηση της παραγωγής, να κατασκευάζουν πεζούλια και τοίχους για την συγκράτηση του εδάφους από τις βροχές και να ανοίγουν μονοπάτια και δρόμους για την καλύτερη πρόσβασή τους. Έτσι αυτή η περιοχή με πολύ κόπο και μεράκι των κατοίκων μεταμορφώθηκε από άγονη και άκαρπη σε μία γόνιμη και παραγωγική γη. Από την καλλιέργεια των ελιών οι κάτοικοι έβγαζαν το λάδι της χρονιάς, λάμβαναν επιδοτήσεις από τα αρμόδια Υπουργεία για την παραγωγή λαδιού, αποζημιώσεις λόγω καταστροφής των δέντρων από τον παγετό, κ.λπ.
Όλα αυτά τα χρόνια ουδέποτε αμφισβητήθηκε η ιδιοκτησία τους. Κανένας δημόσιος φορέας δεν ενημέρωσε του κατοίκους για την ανάγκη απόκτησης τίτλων.
Όταν όμως ξεκίνησε να εφαρμόζεται το Εθνικό Κτηματολόγιο οι κάτοχοι των τεμαχίων που δεν είχαν τίτλους ιδιοκτησίας τα δήλωσαν κανονικά (δικαίωμα χρησικτησίας) στο πλαίσιο εφαρμογής του Κτηματολογίου. Ωστόσο τα τεμάχια αυτά των 4 στρεμμάτων το καθένα, δεν περιήλθαν στην ιδιοκτησία των κατοίκων καθ' όσον το Ελληνικό Δημόσιο προέβαλλε δικά του δικαιώματα.
Έτσι σήμερα οι περισσότεροι κάτοικοι του Αργυροπουλίου αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα με τις εκτάσεις αυτές. Από τη στιγμή που αμφισβητήθηκε η ιδιοκτησία τους είναι αναγκασμένοι καταφύγουν στα αρμόδια δικαστήρια και να προβούν με δικά τους έξοδα στην αναγνώριση κυριότητας έναντι του Δημοσίου και μάλιστα με τεράστιες δαπάνες οι οποίες ξεπερνούν κατά πολύ την αξία των κτημάτων. Πρέπει δε να τονιστεί πως το Ελληνικό Δημόσιο το οποίο επικαλείται ότι είναι ιδιοκτήτης δεν κατέστη ποτέ κύριος της περιοχής αυτής. Κατά την έρευνα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της περιοχής ασχολήθηκα προσωπικά καλούμενος στο παρελθόν από τον Δήμο Τυρνάβου. Από την έρευνα προέκυψαν τα εξής:
- Το ότι η περιοχή αυτή ήταν ιδιωτική και δεν ανήκε στο Τουρκικό Δημόσιο κατά το 1882, οπότε εισήχθη η ελληνική νομοθεσία στη Θεσσαλία που προσαρτήθηκε στην Ελλάδα το 1881 κατά την από 2-7-1881 σύμβαση Κωνσταντινουπόλεως μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και άρα ουδέποτε έγινε κύριος αυτού το Ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχος του Τουρκικού Δημοσίου (σύμφωνα και με τις διατάξεις του έχοντος ισχύ νόμου β.δ. από 17-11-1836), βασικό είναι το εξής αδιάψευστο ντοκουμέντο:
Στο υπ' αριθμ. 512/7-12-1883 φύλλο της ΕτΚ του Βασιλείου της Ελλάδος δημοσιεύτηκε ο από 24-5-1883 «Πίναξ των κτήσεων του Οθωμανικού Κράτους των κειμένων εν ταις χώραις ταις παραχωρηεθίσαις τη Ελλάδι δια της Συμβάσεως Κωνσταντινουπόλεως, υποβληθείς γαλλιστί εις την ελληνο-τουρκικήν επιτροπήν υπό των Οθωμανών επιτρόπων» αναφέρονται ρητώς οι κτήσεις του Τουρκικού Δημοσίου.
- Στον πίνακα αυτό περιγράφονται για κάθε «Καζά» (νομό) ή «Ναχιές» (Δήμο) οι ιδιοκτησίες του Τουρκικού Δημοσίου στη Θεσσαλία, μεταξύ των οποίων και τα δημόσια δάση και λιβάδια. Στις σελίδες 2.904-2.905 και επόμενες περιγράφεται η ακίνητη δημόσια τουρκική περιουσία του «Ναχιές» Τυρνάβου και του «Καζά» Λαρίσης στα όρια των οποίων ευρίσκεται η περιοχή με την ονομασία «Ελαιώνες». Όσες εκτάσεις αναγράφονται στον ανωτέρω πίνακα ήταν πράγματι δημόσια τουρκικά κτήματα, στην κυριότητα των οποίων υπεισήλθε το Ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχος του Τουρκικού Δημοσίου.
-Μεταξύ όμως αυτών δεν περιλαμβάνεται η περιοχή με την ονομασία «Ελαιώνες» Αργυροπουλίου ή κατά την τούρκικη ονομασία του χωριού «Καρατζόλ» μονολότι αναφέρονται πολλά μικρότερης σημασίας κτήματα.
- Αν η περιοχή με την ονομασία «Ελαιώνες» ήταν δημόσια και όχι ιδιωτική, ασφαλώς και θα περιλαμβανόταν στον πίνακα αυτόν. Η μη αναγραφή της περιοχής στον πίνακα μαρτυρεί ότι δεν ανήκε ποτέ στο Τουρκικό Δημόσιο (και άρα δεν περιήλθε ποτέ στο Ελληνικό Δημόσιο το 1881).
- Ως συνέπεια των προαναφερομένων το Ελληνικό Δημόσιο μέχρι το πρόσφατο παρελθόν δεχόταν ανεπιφύλακτα ότι η περιοχή ανήκε σε ιδιώτες και δεν ανήκε στο Ελληνικό Δημόσιο, αφού μάλιστα δεν ήταν δάσος ή δασική έκταση κατά το έτος προσάρτησης της Θεσσαλίας στην Ελληνική Επικράτεια ούτε υπήρχε και σχετικός φάκελος στο Υπουργείο Γεωργίας που να αποδεικνύει ότι ή έκταση ανήκε στο Ελληνικό Δημόσιο.
Βεβαίως πρέπει να τονιστεί πως το πρόβλημα που έχει προκύψει αφορά πρωτίστως στην κακοδαιμονία του ελληνικού Δημοσίου που ουδέποτε έχει καταγράψει με συστηματικό και σύγχρονο τρόπο την περιουσία του ώστε να γνωρίζει ο κάθε πολίτης τι του ανήκει. Οι καθυστερήσεις του παρελθόντος στην καταγραφή της δημόσιας περιουσίας έχουν οδηγήσει σε φαινόμενα αυθαιρεσίας, καταπατήσεων, κ.λπ. Ωστόσο όμως η αδυναμία και η ανικανότητα του ελληνικού Δημοσίου δεν πρέπει να χρεώνεται στους πολίτες, οι οποίοι αναγκάζονται πολύ συχνά να καταφεύγουν σε δαιδαλώδεις και πολυδάπανες διαδικασίες για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
Κατόπιν αυτών θα ήθελα να απευθυνθώ στους αρμόδιους φορείς (Δήμος Τυρνάβου, Δασική Υπηρεσία, Υπουργείο Γεωργίας, κ.λπ.) προκειμένου να αναληφθεί πρωτοβουλία για την επίλυση του έντονου προβλήματος που απασχολεί τους κατοίκους του Αργυροπουλίου.
