Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Οι έρευνες εν μέσω κρίσης διεξάγονται η μία μετά την άλλη και τα αποτελέσματα καθορίζουν τις στρατηγικές των εκάστοτε ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Πρόσφατα, και συγκεκριμένα πριν από 5 μήνες, πραγματοποιήθηκε έρευνα για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφορικά με την κρίση και τις παρενέργειές της στην Ευρώπη. Τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα και αφορούν άμεσα και τη χώρα μας που αναζητά την ευρωπαϊκή στήριξη και που κυριολεκτικά βρίσκεται από οικονομικής άποψης στην κόψη του ξυραφιού. Οι Ευρωπαίοι πολίτες σε μεγάλα ποσοστά θεωρούν ότι η κρίση που πλήττει τις αδύναμες θεωρητικά χώρες δεν είναι κάτι ξένο που δεν τους αφορά. Πιστεύουν όμως ότι η συμμόρφωση με τους κοινοτικούς κανόνες είναι βασική προϋπόθεση για την όποια οικονομική στήριξη. Ας δούμε μερικά σημεία της έρευνας και ας αφουγκραστούμε το τι αυτά σημαίνουν για τη συνολική πρόοδο της ΕΕ. Οι διαπιστώσεις είναι πέραν του δέοντος χρήσιμες και εμάς τους Έλληνες μας αφορούν ιδιαίτερα, καθώς και οικονομική στήριξη θέλουμε και από τη μνημονιακή πολιτική θέλουμε να απεμπλακούμε και μεγάλη ανεργία έχουμε που βυθίζει τη χώρα σε βαθιά ύφεση. Ειδικά τώρα που πλησιάζουμε τον Σεπτέμβρη και οι φήμες για έξοδο από την Ευρωζώνη πληθαίνουν, παρόμοιες έρευνες είναι αποκαλυπτικές του κλίματος στην Ευρώπη και ειδικά ανάμεσα στους πολίτες. Γιατί από αυτούς ξεκινούν οι αποφάσεις και σε αυτούς εντυπώνονται οι όποιες παρενέργειες της πολιτικής των κυβερνήσεών τους. Ας δούμε μερικά σημεία των αποτελεσμάτων της έρευνας αναφορικά με θέματα όπως οικονομική στήριξη, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών και προτάσεων για έξοδο από την κρίση.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου με τίτλο «Η κρίση και η οικονομική διακυβέρνηση στην Ευρώπη» είναι η πέμπτη που διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Διεξήχθη από την TNS Opinion μεταξύ 10 και 25 Μαρτίου 2012, με προσωπικές συνεντεύξεις σε 26 593 Ευρωπαίους ηλικίας 15 ετών και άνω. Τα αποτελέσματά της επιβεβαιώνουν μια γνωστή τάση, η οποία καταδεικνύει την πόλωση της κοινής γνώμης. Πράγματι, ο αριθμός των πολιτών που δεν έχουν άποψη μειώνεται από έρευνα σε έρευνα. Οι επιπτώσεις της κρίσης στην καθημερινή ζωή των πολιτών της Ευρώπης έχει διαδραματίσει οπωσδήποτε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Όσον αφορά τους τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης, υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ εκείνων που βρίσκονται εντός της Ευρωζώνης και εκείνων που βρίσκονται εκτός. Οι χώρες εντός της Ευρωζώνης είναι σαφώς περισσότερο υπέρ της συντονισμένης δράσης, σε αντίθεση με όσες βρίσκονται εκτός.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗΣ
Αν και είναι υπέρ της αλληλεγγύης, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η οικονομική βοήθεια προς τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν οικονομικές ή χρηματοπιστωτικές δυσκολίες πρέπει να παρασχεθεί υπό τον όρο της συμμόρφωσης με τους κοινούς κανόνες. Πιστεύουν επίσης ότι θα πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις, όταν οι εν λόγω κανόνες παραβιάζονται. Το 80% των Ευρωπαίων θεωρούν ότι η οικονομική στήριξη θα πρέπει να παρασχεθεί υπό τον όρο της συμμόρφωσης με τους κοινούς κανόνες. Το 72% των Ευρωπαίων αποδέχεται την ιδέα της αυτόματης εφαρμογής κλιμακούμενων οικονομικών κυρώσεων ως επιπρόσθετο τρόπο διασφάλισης της συμμόρφωσης με τους κανόνες. Στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών (22), οι πολίτες θα αισθάνονταν «περισσότερο προστατευμένοι» εάν η χώρα τους λάμβανε και εφάρμοζε μέτρα σε συντονισμό με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
ΈΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Εδώ οι απαντήσεις των πολιτών όσον αφορά τον τρόπο εξόδου από την κρίση ήταν ιδιαίτερα σαφείς: Το 47% είναι της άποψης ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να λάβουν μέτρα για την ταυτόχρονη μείωση των δημοσίων δαπανών και την τόνωση της οικονομίας. Η πλειονότητα των πολιτών στα 27 κράτη μέλη υιοθετούν την άποψη αυτή. Εντούτοις, το 25% των Ευρωπαίων θεωρούν ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα μέτρα που τονώνουν την οικονομία, ενώ το 23% είναι υπέρ της λήψης μέτρων για μείωση των δημοσίων δαπανών. Ένα 65% όσων ρωτήθηκαν είναι υπέρ της πραγματοποίησης προκαταρκτικών διαβουλεύσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών και των εθνικών θεσμικών οργάνων κατά την κατάρτιση των εθνικών προϋπολογισμών.
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
Σε χώρες με σχετικά χαμηλά ποσοστά ανεργίας των νέων (λιγότερο από 10% στην Αυστρία, τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες) οι ερωτηθέντες ήταν λιγότερο πιθανό να επιλέξουν την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων ως μέτρο που πρέπει να προωθήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα, όπου η ανεργία των νέων υπερβαίνει το 50%, οι πολίτες έχουν μεγάλη επίγνωση του προβλήματος, με το 64% των πολιτών να επιλέγει την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων ως το πρώτο μέτρο που πρέπει να προωθήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.