Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Τραγικές οι καταστάσεις σε ένα ακόμη κράτος της Μέσης Ανατολής. Μετά το Ιράν και τις αιματηρές συμπλοκές των προηγούμενων χρόνων, την αμφισβήτηση του απολυταρχικού καθεστώτος από χιλιάδες Ιρανούς εξεγερμένους και την εκτεταμένη καταστολή, ήλθε η ώρα της Συρίας να καταδείξει πως τα δεσποτικά καθεστώτα της Μέσης Ανατολής αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Βόρειας Αφρικής τίθενται προς αμφισβήτηση και όχι απαραίτητα λόγω κάποιου «δάκτυλου» από τους Αμερικανούς και ορισμένα κράτη της Ευρώπης όπως η Γαλλία, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο πέρα από την ενεργό εμπλοκή στον σχηματισμό των εξουσιών και στις πωλήσεις όπλων ή πυρομαχικών (βλ. Αλγερία, Μαρόκο κ.λπ.).
Η σειρά του Ιράν ήταν αναμενόμενη καθώς το εκεί καθεστώς όχι απλά παραβιάζει εδώ και χρόνια τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά καταστρατηγεί κάθε έννοια δικαίου, με τη Δύση να παραμένει ουσιαστικά απλός θεατής στα διαδραματιζόμενα. Η παρέμβαση των Ευρωπαίων και των Αμερικανών με το εμπάργκο όπλων αλλά και την απαγόρευση εξαγωγών σε διάφορα προϊόντα, είναι όχι απλά καθυστερημένη αλλά αποδεικνύει πως στόχος δεν είναι η προστασία του συριακού λαού από τις καθεστωτικές βιαιοπραγίες αλλά μονάχα η εικονική παρέμβαση, για να διαφανεί πως η διεθνής κοινότητα έχει την πυγμή και το σθένος να επιβάλλει τους απαραίτητους περιορισμούς και αποκλεισμούς σε καθεστώτα που προβαίνουν σε ωμές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γιατί το πρόβλημα της Συρίας δεν είναι τωρινό ούτε επιλύεται με επιδεικτικές παρεμβάσεις.
Εξάλλου, οι παραβιάσεις είναι τόσο ωμές που δεν υπάρχει ίχνος αμφισβήτησης για το ποιόν των καθεστώτων αυτών. Και να σκεφθεί κανείς ότι πλέον στην Συρία μαίνεται εμφύλιος με θεατή τη διεθνή κοινότητα και σφαγές χιλιάδων αμάχων. Η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Πορτογαλία είχαν ανακοινώσει από πέρυσι κιόλας, ότι θα επιδιώξουν να εξασφαλίσουν απόφαση του ΟΗΕ, με την οποία θα επιβάλλονται κυρώσεις στο συριακό καθεστώς. Στα μέτρα που προτείνονταν, ήταν το πάγωμα αγαθών, μέχρι και η απαγόρευση των ταξιδιών Σύρων αξιωματούχων.
Οι «σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στη Συρία σε βάρος των διαδηλωτών «συνιστούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», αναφέρθηκε εδώ και πολύ καιρό σε έκθεση της η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Όμως αυτές οι διαπιστώσεις δεν είναι τωρινές. Ούτε οι προειδοποιήσεις για την καταδίκη των ενεργειών του συριακού καθεστώτος γίνονται μόλις τώρα που η καταστολή σε βάρος των διαδηλωτών στη Συρία ξεπέρασε κάθε όριο. Από πέρυσι επίσης, η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. να καταδικάσει τη βίαιη καταστολή και να παραπέμψει τη Συρία στον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, να επιβάλει εμπάργκο όπλων και να δεσμεύσει τα περιουσιακά στοιχεία του προέδρου της Συρίας και των ανώτερων συνεργατών του, που βρίσκονται στο εξωτερικό. Οι συριακές αρχές, τόνιζε τότε η Διεθνής Αμνηστία, έχουν αποτύχει να λάβουν μέτρα και ενέτειναν την καταστολή των εξεγέρσεων. Τα εγκλήματα και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις αρχές της Συρίας που έχουν αναφερθεί τους τελευταίους μήνες, περιλαμβάνουν δολοφονίες και βασανιστήρια και φαίνεται να διαπράχθηκαν από μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, τον στρατό και τις παραστρατιωτικές μονάδες ως μέρος μιας ευρείας και συστηματικής – επίθεσης εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Οι παραβιάσεις αυτές συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Οι Ευρωπαίοι αλλά και οι Αμερικανοί μόλις τώρα αρχίζουν να σκέφτονται για τη διάπραξη από το συριακό καθεστώς εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Όλο το προηγούμενο διάστημα απλά κώφευαν, όπως συνήθως κάνουν σε όλες τις περιπτώσεις λαϊκών εξεγέρσεων κατά των όποιων δεσποτικών καθεστώτων. Με δεδομένη τη συμμετοχή τους στη διάπραξη των εγκλημάτων αυτών αφού δεν επιβάλλουν ούτε περιορισμούς ούτε αποκλεισμούς τις ώρες που πρέπει να παρέμβουν, οι Δυτικοί προσπαθούν τώρα να αποδείξουν πως έχουν τον πρώτο λόγο σε κάθε κρίση όποτε και όταν αυτοί κρίνουν πως πρέπει να παρέμβουν πυροσβεστικά ή μη.
Στην περίπτωση της Συρίας, η επέμβαση γίνεται όταν έχει ήδη γίνει μεγάλη αιματοχυσία και τα πράγματα έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Οι μεγαλόστομες δηλώσεις καταδίκης είναι περισσότερο για λόγους τυπικούς παρά ουσιαστικούς. Το καθεστώς Άσαντ όμως θα παραμείνει, κατά τα φαινόμενα, παρά τις όποιες δηλώσεις καταδίκης. Όπως έγινε και στο Ιράν όπου το καθεστώς συνεχίζει να επιβάλλει απόλυτη λογοκρισία και να φυλακίζει τους κάθε λογής αντιφρονούντες. Οι λόγοι διατήρησης των καθεστώτων αυτών είναι πολλοί και πολλάκις κρατούνται σε απόλυτη μυστικότητα, γιατί έχουν να κάνουν, μεταξύ άλλων, και με οικονομικές δραστηριότητες των χωρών της Δύσης που κατά τα άλλα καταδικάζει τις βιαιοπραγίες. Δραστηριότητες που σχετίζονται με εταιρίες που ωφελούνται από τις συναλλαγές με τα κράτη αυτά και φέρονται αναλόγως των συμφερόντων που έχουν την κάθε φορά. Κατά τα άλλα, οι βιαιοπραγίες συνεχίζονται και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι σε ημερήσια διάταξη. Και οι πολίτες των χωρών αυτών συνεχίζουν να ζουν στον εξουσιαστικό ζυγό των δεσποτικών καθεστώτων που φέρονται απολυταρχικά, αδιαφορώντας προκλητικά απέναντι στην ανθρώπινη ζωή.
