Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Χιλιάδες φορολογικές δηλώσεις δεν έχουν ακόμη υποβληθεί, τέσσερις μόλις ημέρες πριν την τελική ημερομηνία κατάθεσης. Το φαινόμενο αυτό, που δεν συνδέεται με τη συνήθη αργοπορία των φορολογουμένων αλλά με τα χαράτσια, τις περικοπές και τη θεματική αύξηση του φόρου, παρατηρείται για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια στην χώρα. Οι πολίτες δεν έχουν πια τα βασικά για να αντεπεξέλθουν και πολλοί έχουν ήδη αποφασίσει ακόμη και να μην καταβάλλουν τον φόρο που τους αναλογεί, τη στιγμή μάλιστα που τα προηγούμενα χρόνια έπαιρναν και επιστροφή.
Φέτος, τα εκκαθαριστικά σημειώματα καταγράφουν υψηλή φορολογία, που καλείται να καταβάλλει ο μέσος πολίτης χωρίς να μπορεί κανείς να τον διαβεβαιώσει πως η κατάσταση αυτή είναι προσωρινή και πως μόνο για εφέτος θα χρειαστεί να βγάλει και από την τσέπη του. Είναι τόσο θεαματική η διαφορά, που θάλεγε κανείς πως το σοκ είναι πολύ μεγάλο. Όταν, για παράδειγμα, κάποιος έπαιρνε επιστροφή μέχρι και χίλια ευρώ, ενώ τώρα καλείται να τα καταβάλλει, μπορεί ο καθένας να αντιληφθεί περί τίνος πρόκειται και τι αυτό σημαίνει για την τσέπη των φορολογουμένων.
Η καθυστέρηση λοιπόν αυτή όχι μόνο είναι δικαιολογημένη αλλά και αναμενόμενη. Οι εποχές όπου ο πολίτης θα βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη έχουν ήδη φτάσει και σιγά – σιγά η μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ δείχνει τα σημάδια της. Το βάρος, λοιπόν, πέφτει στην τωρινή κυβέρνηση, που θα πρέπει να βρει πάση θυσία τρόπους ανακούφισης των πολιτών. Τα νέα βέβαια από τις Βρυξέλλες δεν είναι και τόσο αισιόδοξα, καθώς οι εταίροι δεν δείχνουν καμία ελαστικότητα εις ό,τι αφορά στα μέτρα που συνοδεύουν τη συνέχιση της δανειοδότησης.
Λίγο – πολύ οι αξιώσεις είναι οι ίδιες και φως δεν αναμένεται εις ό,τι αφορά στην αναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. Παρέχεται μόνο κάποια μικρή πίστωση χρόνου και λίγες προοπτικές αλλαγής των όρων. Η κατάσταση αυτή οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια την ελληνική οικονομία σε περαιτέρω μαρασμό, βυθίζοντας τους πολίτες στην ανασφάλεια και την πεποίθηση ότι η χώρα είναι καταδικασμένη. Οι κινήσεις που θα πρέπει να γίνουν, λοιπόν, οφείλουν να είναι προς την κατεύθυνση της αποφόρτισης του κλίματος μέσω μέτρων ανακούφισης και προπαντός επαναφοράς της ομαλότητας σε ό,τι αφορά στην φορολογία, τις περικοπές και τα χαράτσια. Σε περίπτωση που αυτό δεν γίνει, θα μιλάμε απλά για μια ακόμη αποτυχημένη κυβέρνηση που δεν κατόρθωσε να απεγκλωβίσει τους πολίτες από τα αδιέξοδα των τελευταίων χρόνων.
Μια ενδεχόμενη δε νέα αποτυχία εις ό,τι αφορά στους όρους του μνημονίου, ενδέχεται να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τάξεις των πολιτών, για τον πολύ απλό λόγο ότι κανείς δεν έχει να πληρώσει. Η ρευστότητα έχει προ πολλού στεγνώσει στην αγορά, οι τράπεζες δεν χορηγούν δάνεια, και το όλο σκηνικό θυμίζει μια χώρα πριν την ολοκληρωτική καταστροφή. Είναι πολύ λογικό λοιπόν να μην έχουν ακόμη υποβληθεί 1,8 εκ. φορολογικές δηλώσεις και εξαιρετικά απίθανο να μπορούν τα νοικοκυριά να βρουν τους πόρους για την καταβολή του ανελέητου φόρου. Το θέμα είναι σοβαρό και δεν λύεται με την όποια παράταση υποβολής.
Εδώ πλέον τα δεδομένα ανατρέπονται άρδην, καθώς μια μέση ελληνική οικογένεια με χαμηλά εισοδήματα, καλείται να καταβάλλει χαράτσια που όχι απλά δεν είχε προβλέψει, αλλά δεν έχει καν να πληρώσει. Η συμπεριφορά αυτή των Ελλήνων αναφορικά με την κατάθεση των φορολογικών δηλώσεων, αποτελεί συνέχεια προηγούμενων συμπεριφορών απέναντι σε έκτακτες φορολογίες, παράλογες αυξήσεις τιμών και κάθε είδους φορομπηχτικές πολιτικές. Πολύ απλά οι πολίτες δεν έχουν πια τι άλλο να δώσουν και προσπαθούν να καθυστερήσουν κατά το δυνατόν την πληρωμή των χαρατσιών.
Ομολογουμένως, το φετινό φαινόμενο έχει χρόνια να παρατηρηθεί και κανείς δεν γνωρίζει που θα οδηγήσει. Η κυβέρνηση «συνευθύνης» θα πρέπει να παρέμβει άμεσα να ανακουφίσει τα ελληνικά νοικοκυριά ή τουλάχιστον να αποκλείσει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως θα επιβληθούν και νέες περικοπές. Το μνημόνιο – παρά την ακαμψία των εταίρων – θα πρέπει να τροποποιηθεί άμεσα και να οδηγηθεί σταδιακά στην κατάργησή του.
Μέχρι τότε, βέβαια, οι πολίτες θα έχουν στενάξει υπό το βάρος της μείωσης των εισοδημάτων τους. Τουλάχιστον όμως θα ξέρουν ότι σύντομα θα απαλλαγούν από τους τυραννικούς όρους του. Ας μην απορεί κανείς, λοιπόν, γιατί τόσες χιλιάδες φορολογικές δηλώσεις, λίγες ημέρες πριν την εκπνοή της ημερομηνίας κατάθεσης, δεν έχουν ακόμη υποβληθεί. Και πάνω απ΄ όλα να μην αξιώνουν άμεση ανταπόκριση αναφορικά με τα φορολογικά μέτρα. Τουναντίον, ας παρέμβουν άμεσα και με κάθε τρόπο να βρουν πώς να ανακουφίσουν τους φορολογούμενους. Πάνω απ΄ όλα, όμως, ας αφήσουν στην άκρη τις απειλές περί προσαυξήσεων και γιγάντωσης του προστίμου των εκπρόθεσμων. Γιατί δεν είναι μόνο ότι δεν θέλει κανείς να πληρώνει, αλλά ότι δεν έχει.
