Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Αυξάνονται οι έλεγχοι από το Υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο της εφαρμογής των νέων μέτρων για την καταπολέμηση του παρεμπορίου και της φοροδιαφυγής. Από τους ελέγχους μέχρι τώρα μεσούσης της θερινής περιόδου, αποκαλύπτονται ουκ ολίγοι παρανομούντες και φοροδιαφεύγοντες. Βέβαια οι έλεγχοι αυτοί δεν είναι και τόσο «ξαφνικοί», καθώς οι μικροεπαγγελματίες και τους περιμένουν και παράλληλα έχουν την κατάλληλη πληροφόρηση για το πότε και πού θα διενεργηθούν.
Ο κλεφτοπόλεμος λοιπόν με τις αποδείξεις και τις παραβάσεις σε νησιά και τουριστικά θέρετρα συνεχίζεται ασταμάτητα και το παιχνίδι με τη φοροδιαφυγή και την κερδοσκοπία καλά κρατεί. Εις ό,τι αφορά στην εστίαση, ακόμη δεν φαίνεται να έχουμε κάποια θεαματική πτώση των τιμών, παρά το γεγονός ότι οι επιχειρηματίες διαμαρτύρονται ότι μέχρι τώρα πλήρωναν τεράστια ποσά για το ΦΠΑ και τώρα καλούνται να μειώσουν το κέρδος τους.
Ας δούμε λοιπόν τα στοιχεία από τους ελέγχους και τις παραβάσεις ανά περιοχή. Τo Σ.Δ.Ο.Ε. στο πλαίσιο των ελέγχων κατά τη θερινή περίοδο και από 16/07/2013 έως και 22/07/2013, πραγματοποίησε 838 ελέγχους σε επιχειρήσεις εστίασης, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, ενοικιαζόμενες πολυτελείς κατοικίες και υπαίθριες αγορές. Από τους ελέγχους προέκυψε ότι 409 επιχειρήσεις ήταν παραβάτες και καταλογίστηκαν 2020 παραβάσεις. Σχεδόν οι μισοί λοιπόν βρέθηκαν να έχουν κάνει παράβαση. Το ποσοστό αυτό θα πρέπει να μας προβληματίσει όχι μόνο για το μέγεθος της παραβατικότητας αλλά για το κατά πόσο ένας επαγγελματίες ωθείται σε αυτήν λόγω των αφόρητων μέτρων λιτότητας. Γιατί υπάρχει και αυτή η πλευρά που πρέπει να εξεταστεί, το γιατί δηλαδή τόσοι πολλοί δεν συμμορφώνονται.
Η παραβατικότητα ανά περιοχή
Εύβοια 100%, Φωκίδα 80%, Θήρα 79,31%, Πάρος 75,76%, Λακωνία 71,27%,
Ίος 66,67%, Αττική 60%, Κρήτη 56,83%, Λουτράκι – Παραλία Ξυλοκάστρου 52,85%, Πόρτο Χέλι Ερμιόνη 50%, Κέρκυρα 46%, Ρόδος 44%, Μύκονος 43,75%, Σύρος 42,11%, Χαλκιδική 40%, Πιερία 33%, Τήνος 26,67%.
Για παράδειγμα, βλέπουμε σύμφωνα με τα στοιχεία, ότι σε δύο περιοχές όπου η τουριστική ανάπτυξη δεν είναι και τόσο μεγάλη, όπως στην Εύβοια και τη Φωκίδα, οι παρανομούντες να ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: είτε στο ότι οι έλεγχοι εκεί είναι χαλαροί, είτε στο ότι οι περιοχές αυτές λόγω της σχετικά μικρότερης τουριστικής κίνησης, δεν επιφέρουν στους επαγγελματίες τα ανάλογα κέρδη, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν συχνά – πυκνά στη λογική της «αρπαχτής».
Τα αναπτυξιακά κίνητρα στις περιοχές αυτές δεν έχουν δοθεί, και οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, από το να κόβει κάποιος αποδείξεις, μέχρι την κερδοσκοπία. Από την άλλη, βέβαια έχουμε και τους τουριστικούς πυλώνες και κράχτες τύπου Ρόδου και Μυκόνου να παρουσιάζουν και αυτές μεγάλα ποσοστά παραβατικότητας. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι η κρίση άγγιξε ακόμη και αυτές τις περιοχές, και δεν είναι λίγοι αυτοί που καταφεύγουν στη φοροδιαφυγή. Μάλιστα το υπουργείο Οικονομικών μας ενημερώνει ότι και σε άλλη μια τουριστική περιοχή όπως στην Πάρο, σε έλεγχο επίσης που πραγματοποιήθηκε από κοινό συνεργείο Σ.Δ.Ο.Ε., ΕΛ.ΑΣ. και Λιμενικού Σώματος, ελέγχθηκε το σύνολο των επιχειρήσεων πλανοδίου εμπορίου στην πρωτεύουσα του νησιού, και καταλογίστηκαν 9 παραβάσεις σε ισάριθμες επιχειρήσεις και απομακρύνθηκαν όσοι διέθεταν προϊόντα παρεμπορίου και απομιμητικά προϊόντα, προκειμένου να δραστηριοποιηθούν στο χώρο οι νόμιμες επιχειρήσεις.
Και το παρεμπόριο όμως που σαφώς και ανθεί τα τελευταία χρόνια δεν αντιμετωπίζεται έτσι. Τα συναρμόδια υπουργεία θα έπρεπε ήδη να έχουν αναζητήσει τον πυρήνα του και να χτυπήσουν το πρόβλημα στη ρίζα του. Βέβαια και αυτό δεν είναι παρά απόρροια της οικονομικής κρίσης, καθώς δεν είναι και λίγοι οι πολίτες που προτιμούν να αγοράζουν απομιμήσεις σε χαμηλές τιμές. Οι έλεγχοι λοιπόν συνεχίζονται και δεν χωρά αμφιβολία ότι πρέπει να γίνονται. Όμως και τα πρόστιμα θα πρέπει να πέφτουν αναλόγως των επικρατούντων οικονομικών συνθηκών που αναγκάζουν τον κάθε επαγγελματία να κόβει μία στις δύο αποδείξεις ή να μην έχει παραστατικά και τιμολόγια.
Θα πρέπει όλες οι διωκτικές υπηρεσίες να λάβουν υπόψη τους ότι οι μαγαζάτορες και οι επαγγελματίες είναι και αυτοί θύματα της οικονομικής κρίσης και πολλές φορές επειδή ακριβώς δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των καιρών, καταφεύγουν στην παραβατικότητα. Πάντως εξακολουθώ να πιστεύω ότι παρά το γεγονός ότι οι έλεγχοι του ΣΔΟΕ είναι αναγκαίοι, ουδείς στην κυβέρνηση αναλαμβάνει το κόστος να καταπολεμήσει τις μεγάλες παρανομίες. Το γεγονός ότι για παράδειγμα, οι μεγαλοκατασκευαστές προβαίνουν σε θεαματικές παραβάσεις και κανείς δεν τους ενοχλεί, δείχνει απλά μια χώρα που ψάχνει να βγει από την κρίση με ημίμετρα.
Σε τελική ανάλυση, δεν λύεται το πρόβλημα μόνο από το αν όλοι κόβουν αποδείξεις, αλλά από το αν διεξάγονται οι έλεγχοι του ΣΔΟΕ σε όλα τα επίπεδα, χωρίς τους «παραδοσιακούς» εκβιασμούς και τις «γνωστές» απειλές που στοχεύουν στον ατομικό χρηματισμό και πλουτισμό. Γιατί υπάρχει και αυτό, μην το ξεχνάμε. Γιατί νομιμότητα σημαίνει να επαλειφθεί και η παραβατικότητα στους προστάτες της. Γιατί σε αυτή τη χώρα, τα «παραθυράκια» συνεχίζουν να ανοίγονται και πολλοί είναι αυτοί που δεν έχουν συνειδητοποιήσει ακόμη πως ο κόμπος έφτασε στο χτένι.
