Του Θωμά Ψύρρα, βουλευτή ΔΗΜΑΡ
Το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο στην Ελλάδα επιτρέπει το άνοιγμα των καταστημάτων και τις Κυριακές κατόπιν εισηγήσεως των εμπορικών συλλόγων στις Περιφέρειες και τους Δήμους και σχετική απόφαση του αρμόδιου περιφερειάρχη ή δημάρχου. Ακόμα, καταστήματα ορισμένων κλάδων όπως είναι τα ψιλικατζίδικα, τα ανθοπωλεία, τα ζαχαροπλαστεία, καφετέριες, αρτοποιεία λειτουργούν τις Κυριακές χωρίς περιορισμό.
Δηλαδή, οι έμποροι ήδη μπορούν να ανοίγουν τα μαγαζιά τους Δευτέρα ως Σάββατο, 95 ώρες την εβδομάδα, που είναι ήδη οι περισσότερες στην Ευρώπη. Αν η λειτουργία επεκταθεί και στις Κυριακές, ο ένας μετά το άλλον οι μικρομεσαίοι έμποροι δεν θα αντέχουν το κόστος και θα βάζουν λουκέτο.
Όσον αφορά στη λειτουργία των καταστημάτων σε τουριστικές και παραθεριστικές περιοχές, σε λιμενικές ζώνες, σε μαρίνες, σε αεροδρόμια, στο ιστορικό τρίγωνο της πρωτεύουσας καθώς και σε όλους τους θερινούς και χειμερινούς εποχιακούς προορισμούς δεν τίθεται ζήτημα ότι πρέπει να νομιμοποιηθεί η λειτουργία των καταστημάτων και τις Κυριακές.
Τίποτε από τα προηγούμενα όμως δεν λήφθηκε υπόψη στη σύνταξη του άρθρου 16. Ούτε καν η βασική επιχειρηματική αρχή ότι: «όταν απλώνεις τον ίδιο όγκο δραστηριότητας σε μεγαλύτερη περίοδο, με μεγαλύτερα λειτουργικά κόστη, τότε παίζεις ένα «παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος».”
Σε τέτοιο παίγνιο εισάγει τους εμπόρους το άρθρο 16, του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.
Δεν λαμβάνει υπόψη ούτε τη διεθνή εμπειρία. Στην Ισπανία π.χ. η απελευθέρωση του ωραρίου οδήγησε σε πτώση του μεριδίου της αγοράς των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και σε μείωση των θέσεων απασχόλησης. Η απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας στη Μαδρίτη συνέβαλε στο κλείσιμο καταστημάτων.
Δεν λαμβάνει υπόψη ούτε επιστημονικές μελέτες. Σύμφωνα με την 6η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις διαπιστώνεται ότι
- οι επιπτώσεις στην απασχόληση από το διευρυμένο ωράριο είναι αρνητικές
- το εργασιακό κόστος αυξάνεται περισσότερο από ό,τι οι πωλήσεις.
- τα μικρά καταστήματα μειώνουν τις θέσεις εργασίας ενώ τα μεγαλύτερα καταστήματα δημιουργούν νέες θέσεις μόνο μερικής απασχόλησης.
- εξαιτίας του μεγαλύτερου ανταγωνισμού και τη μείωση των κερδών, τα μικρά καταστήματα εξαφανίζονται από τον εμπορικό χάρτη ή υποχρεώνονται σε εξαγορά από μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων.
Κατά συνέπεια, το άρθρο για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές δεν δίνει μια διέξοδο στο πρόβλημα που το ίδιο δημιούργησε.
Οι επτά Κυριακές που προτείνει να επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων είναι μια διευθέτηση που μπορεί κάποιος να αποδεχτεί, εφόσον αναφέρεται στις τέσσερις Κυριακές έναρξης των εκπτωτικών περιόδων και τις τρεις Κυριακές την περίοδο των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς και την Κυριακή των Βαΐων.
Ο αντιπεριφερειάρχης μόνος του αποφασίζει για το ποιες και πόσες επιπλέον Κυριακές (εκτός από τις εφτά) θα πρέπει να είναι ανοιχτά τα καταστήματα.
Και εάν σε διάστημα τριών μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου δεν εκδοθεί η απόφασή του τότε επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές του έτους. Ειλικρινά είναι να μένει κάποιος με ανοιχτό το στόμα...
Πρώτον η έννοια της προαιρετικής λειτουργίας υπονομεύεται από τις συνθήκες του ανταγωνισμού. Αν ανοίξουν οι διπλανοί σου έμποροι εσύ δεν μπορείς να παραμένεις κλειστός. Αυτό το ξέρουν όλοι όσοι δούλεψαν στην πιάτσα. Επομένως η έννοια του «προαιρετικού» έχει ελάχιστη σημασία.
Δεύτερον, ο αντιπεριφερειάρχης πρέπει να πάρει μια απόφαση μόνος του γεγονός που τον κάνει ευάλωτο σε λογής πιέσεις και συμφέροντα.
Τρίτο, η αδυναμία ή η απραξία του αντιπεριφερειάρχη να αποφασίσει μεταφράζεται τελικά ως έγκριση λειτουργίας σε όλες τις Κυριακές του χρόνου!
Κι όμως η λύση είναι απλή. Οι έμποροι μπορούν να ανοίγουν τις εφτά Κυριακές.
Εάν το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας θέλει να εισάγει μια εναλλακτική δυνατότητα και για επιπλέον Κυριακές αντί για μονοπρόσωπες αποφάσεις ας θεσπίσει, ώστε η απόφαση να λαμβάνεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο, στο οποίο να παρίστανται και οι εμπορικοί σύλλογοι ώστε να δίδουν τη σύμφωνη γνώμη τους.
