Από τον Κώστα Χατζή
«ακόμα
ακόμα και τώρα με τόσα
αξεπέραστα που πέρασα
ακόμα τις τρέμω τις λέξεις»(*)
Τον γδούπο, το... ‘γκντουπ’ όπως λέμε πιο απλά, από όσα λέγονται ή γράφονται τον συνηθίσαμε πια. Εξοικειωθήκαμε μ’ αυτόν. Γι’ αυτό, ούτε κόπος χρειάστηκε, ούτε χρόνος πολύς, για να καταγραφούν λίγα από τα στερεότυπα που μας συντροφεύουν καθημερινά. Εύκολα και σύντομα: ούτε «δυο τσιγάρα δρόμος», όπως χρονομετρούσαν και χιλιομετρούσαν παλιά οι θεριακλήδες, οι οποίοι, εθισμένοι και εξαρτημένοι, «επέστρεφαν στη φυσική καταστροφή»(**).
Τους καλούμε, λοιπόν, «να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων» να μη φανούν «κατώτεροι των περιστάσεων» και «να αναλάβουν τις ευθύνες τους».
«Είναι ώρα ευθύνης!» έστειλε την κορόνα καταπάνω μου, η ανοιχτή τηλεόραση. Για να αναλογιστώ τις «θυσίες του ελληνικού λαού». Καθότι «οι καιροί ου μενετοί» (αυτό το αρχαιοελληνικό γλωσσικό απολίθωμα σκίζει και καλσόν κουλτούρας...). Ζητάμε «να καθίσουν σε ένα στρόγγυλο τραπέζι» και «να κάνουν διάλογο», συνήθως με την απαίτηση «από μηδενική βάση». Και όταν το παρατραβάνε διαπιστώνουμε ότι «έβαλαν ψηλά τον πήχυ». Πάντα, όμως, προσέχουμε ώστε τα μέτρα που «παίρνονται» (το ‘λαμβάνονται’ αποφεύγεται γιατί δεν είναι και πολύ της ‘δημοτικιάς’...) να είναι προς μια «δημοκρατική κατεύθυνση».
Στα «μοντέλα» είμαστε χουβαρντάδες, άνετοι. Ειδικά στα «μοντέλα ανάπτυξης». Είτε μιλάμε για «μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης», είτε για «μοντέλο αειφόρου ανάπτυξης». Αλλά και για την αλλαγή στο «μοντέλο διοίκησης». (Συμπαθάτε με, αλλά όταν ακούω για «μοντέλο», κολάζομαι ηπίως και η φαντασία μου πάει στη Ζιζέλ, τη Βραζιλιάνα, Το μοντέλο...). Γιατί ξέρουμε δα, όλοι, τα «συγκριτικά μας πλεονεκτήματα» και κυρίως τη «βαριά βιομηχανία μας», άλλοτε του τουρισμού και άλλοτε του πολιτισμού. Πάσα σχετική συμβολή δεκτή! Θα προτιμηθούν, όμως, όσες προτείνουν διεθνή «αξιοποίηση» του «μοντέλου διαχείρισης απορριμμάτων», μια μοναδική, δική μας, αποκλειστικά δική μας, νεοελληνική πατέντα...
Στο πολυτραυματισμένο, και από πολλούς, Βουλευτήριό μας ψηφίζονται νόμοι «αντισυνταγματικοί», πριν αυτό το κρίνουν τα αρμόδια δικαστήρια. Αρκεί μια γνωμάτευση με ελαφρότητα, πομπώδης όμως! Κάθε λίγο έχουμε «συνταγματική εκτροπή», ή «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα», φλερτάροντας ανιστόρητα με την παρελθούσα εμπειρία μας. Ως και «χούντα», κοινοβουλευτική όμως, ανακαλύπτεται, σχιζοειδώς. Κι αν το πρόσωπο που ‘ρητορεύει’, άντρας ή γυναίκα, έχει καταπιεί το κασετοφωνάκι, αλίμονό μας... Ελληνική πατέντα είναι και ο ‘ρήτορας’ που... διαβάζει!
Δεν κρύβω τις προθέσεις μου: «μήνυμα» συντάσσω για να σταλεί όπου δει. Σε κάθε εορταστική επέτειο επαναλαμβάνεται ότι «το μήνυμά της είναι πάντα επίκαιρο». Αφού έτσι λένε. Άρα διαθέσιμο απόθεμα μηνυμάτων υπάρχει. Προτιμούνται πάντα τα «ηχηρά μηνύματα». Με αποδέκτες στοχευμένους ή «προς πάσα κατεύθυνση». Προς την κ. Μέρκελ, ή προς τον λαό. Προς το «κατεστημένο», ή προς τις «συντεχνίες». Προς τη «διαπλοκή», ή προς τα «μονοπώλια». Συνηθίζει κανείς την κενολογία. Και το πρωί, από συνήθεια, μόλις ανοίξει τα μάτια, αναρωτιέται ποιο μήνυμα θα προσπαθήσει να καταλάβει όλη τη μέρα. Έτσι νομίζουν κάποιοι, και προσπαθούν να ερμηνέψουν πώς γίνεται και ο ένας στους τρεις, αν όχι περισσότεροι, έχουν γίνει Σφήγκες, αινιγματικές και σιωπηλές, απρόθυμες να βοηθήσουν τις σφυγμομετρήσεις...
Σε τέτοιες ώρες, με τέτοιες σκέψεις, καταφυγή, άλλη μια φορά, στην κ. Κική Δημουλά, και στη νέα ποιητική συλλογή της, τον «Δημόσιο καιρό», από τις εκδόσεις ‘Ίκαρος’, που μόλις κυκλοφόρησε:
«Α, θα’ πρεπε, θα’ πρεπε
με τόσο δύσκολη
φτύνοντας αίμα πείρα
που έχω εξοικονομήσει
θα έπρεπε βλέποντας τις λέξεις
έτσι, στο άψε σβήσε
να χτίζουν μια σιωπή
εμφανώς μασουλώντας ομιλία
θα έπρεπε αμέσως να διακρίνω
ότι μου έστησε παγίδα
η τόσο παρορμητική των λέξεων
προσφορά».
(*)-«Δημόσιος καιρός»
(**)-Από συνέντευξη της κ. Δημουλά στο ‘ΒΗΜΑ’(20-4-14)