* Του Μιχάλη Μαντέλα
Αλγεινή εντύπωση έχει προξενήσει στους Βλαχόφωνους Έλληνες αναγνώστες της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» η ανταπόκριση για ανάγνωση του Ιερού Ευαγγελίου στην Βλάχικη γλώσσα , η οποία έγινε στον Ιερό Ναό του Αγ. Δημητρίου στον Τύρναβο. Ίσως για τους αδαείς το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό να μη σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο αλλά για εμάς που ανήκουμε στην συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα του Ελληνισμού το θέμα είναι σοβαρό και θα πρέπει να τοποθετηθεί στις πραγματικές του διαστάσεις.
Χωρίς να θέλω να κουράσω τους αναγνώστες της εφημερίδας μας θα αναφέρω ότι οι εμείς οι Βλαχόφωνοι Έλληνες από την εποχή που οι πρόγονοί μας Έλληνες λατινοφώνησαν κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μέχρι σήμερα είμαστε φορείς ενός προφορικού λατινόφωνου πολιτισμού και ενός γραπτού ελληνόφωνου, παραμένοντας πάντοτε σάρκα και αίμα του αέναου Ελληνισμού. Η συνεισφορά των προγόνων μας τόσο στην σύσταση του Νεοελληνικού Κράτους όσο και στην στήριξή του με ευεργεσίες, δωρεές, χρήμα και αίμα είναι γνωστή σε όλους και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία, δεδομένου συνεχίζεται αμείωτη μέχρι τις ημέρες μας και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
Σε όλη αυτή την πορεία της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης ουδέποτε η θρησκευτική μας παράδοση και λειτουργική έγινε σε άλλη γλώσσα εκτός από την Ελληνική, τη γλώσσα του Ιερού Ευαγγελίου και όλης της Καινής Διαθήκης. Οι επανειλημμένες προσπάθειες των Ρουμανιζόντων από το 1862 μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα για θρησκευτική λειτουργία στα «Βλάχικα» και για εγγραμματισμό του Βλάχικου προφορικού ιδιώματος (ή προφορικής γλώσσας) προσέκρουαν στη σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων Βλάχων. Ούτε ο χρυσός του πάλαι ποτέ Βασίλειου της Ρουμανίας αλλά ούτε και οι διώξεις, οι ξυλοδαρμοί και οι εκτελέσεις της κατάπτυστης Λεγεώνας στην περίοδο της Κατοχής κατάφεραν να επιτύχουν αυτό που επιδίωκαν. Οι Έλληνες Βλάχοι, βαθύτατα θρησκευόμενοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, υπήρξαν ανέκαθεν στυλοβάτες της Ελληνορθόδοξης θρησκευτικής παράδοσης.
Το περιστατικό του Τυρνάβου δεν είναι τυχαίο αλλά εντάσσεται σε μία νέα προσπάθεια των πέραν του Δουνάβεως «αδελφών» μας για τη δημιουργία μίας τεχνητής διακριτής εθνότητας, αυτής των αυτοαποκαλούμενων «Μακεδοναρμάνων» (sic). Όλοι εκείνοι οι οποίοι μετανάστευσαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα από τον Ελληνικό χώρο στη Ρουμανία, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε σαν θύματα της Ρουμάνικης προπαγάνδας, αφού απαρνήθηκαν την Ελλάδα ομνύοντας στο όνομα της «μάνας Ρουμανίας» σήμερα αναθεωρούν την τακτική τους και ομιλούν για διακριτή εθνότητα που πρέπει να αναγνωρισθεί στα διάφορα Βαλκανικά Κράτη (!).
Η δε σημερινή κυβέρνηση της Ρουμανίας έχει ψηφίσει πρόσφατα νόμο με τον οποίο αναγνωρίζει όλους τους Βλαχόφωνους πληθυσμούς εκτός των συνόρων της σαν «Ρουμάνους της διασποράς». Δεν είναι τυχαίο ότι το Ρουμάνικο προξενείο της Κορυτσάς άνοιξε πρόσφατα στη γειτονιά όπου κατοικούν οι περισσότεροι Βλαχόφωνοι, σε μία προσπάθεια να επηρεάσει κάθε χαλαρή συνείδηση με τα αργύρια της προδοσίας. Η προοπτική χρημάτων από την Ε.Ε. για «προστασία μειονοτήτων» φαντάζει ιδιαίτερα δελεαστική στους εμπνευστές αυτής της κατάστασης.
Από το περιστατικό του Τυρνάβου γεννούνται φυσικά και ορισμένα ερωτήματα. Γνώριζε ο ιερέας ότι ουδέποτε οι Έλληνες Βλάχοι δέχθηκαν λειτουργία σε άλλη γλώσσα εκτός της Ελληνικής; Ποιος έκανε την φημολογούμενη μετάφραση του Ιερού Ευαγγελίου υιοθετώντας Ρουμάνικους νεολογισμούς, άσχετους με την προφορική παράδοση της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης; Το επιχείρημα ότι αποτελεί παράδοση το Ευαγγέλιο να αναγιγνώσκεται σε διάφορες γλώσσες δεν ευσταθεί διότι αναφέρεται σε γλώσσες συνδεδεμένες με εθνότητες, ενώ τα «Βλάχικα» αποτελούν πολιτισμικό χαρακτηριστικό δίγλωσσων Ελλήνων και όχι κάποιας άλλης διακριτής εθνότητας.
Και σε κάθε περίπτωση δεν γνώριζε ο ιερέας ότι θα προκαλέσει όλους εμάς τους Έλληνες Βλάχους εισάγοντας όλη αυτή την «καινοτομία» στην θρησκευτική μας λειτουργική, χωρίς μάλιστα να ζητήσει τη γνώμη μας; Ίσως πρέπει να ασχοληθεί τόσο το ενοριακό συμβούλιο όσο και η προϊσταμένη αρχή της Ιεράς Μητρόπολης ώστε τα ερωτήματα αυτά να απαντηθούν ικανοποιητικά.
Είναι βέβαια γνωστή σε όλους η αβελτηρία του Ελληνικού Κράτους στις προκλήσεις των Ρουμάνων, των αυτοαποκαλούμενων «Μακεδοναρμάνων» και όλων αυτών των τυχάρπαστων που ονειρευόμενοι τα αργύρια της Ε.Ε. προσπαθούν να κατασκευάσουν διακριτή «εθνότητα» από αγνό Ελληνικό υλικό. Διάφοροι φορείς με σκοτεινό ή και εθνομηδενιστικό ρόλο ,όπως το ΚΕΜΟ και το ΕΛΙΑΜΕΠ, σε αγαστή συνεργασία με Σκοπιανούς και αυτονομιστές τύπου «Ουράνιο Τόξο», εργάζονται συστηματικά προς την κατεύθυνση αυτή εκμεταλλευόμενοι την ουσιαστική απουσία των οργάνων της Ελληνικής Πολιτείας.
Αντίβαρο στις προσπάθειες αυτές αποτελεί η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων (ΠΟΠΣΒ), η οποία έχοντας μέλη περίπου 120 Πολιτιστικούς Συλλόγους από όλα τα Βλαχοχώρια αποτελεί την αιχμή του δόρατος της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης και προβάλλει τις θέσεις των λατινόφωνων Ελλήνων σε όλα τα ελληνικά και διεθνή fora. Η ΠΟΠΣΒ έχει καταγγείλει όλες τις ενέργειες των ξενοκίνητων φορέων για παραχάραξη της ιστορίας μας και με επιστημονικά συμπόσια, συνέδρια, ημερίδες και διαρκή παρουσία δίνει τη μάχη ενάντια στα ξένα συμφέροντα. Η ΠΟΠΣΒ μάλιστα έχει πρωτοστατήσει στην ίδρυση της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτυονίας, ενός φορέα που έχοντας μέλη του Συλλόγους και φορείς από όλο τον κόσμο διακηρύσσει την κοινή καταγωγή όλων των Βλάχων από τα βουνά της Πίνδου και την κοινή Ελληνική καταγωγή τους.
Ας γνωρίζουν λοιπόν οι εμπνευστές του περιστατικού του Τυρνάβου ότι θα βρούν μπροστά τους όλους εμάς τους Βλαχόφωνους Έλληνες, συντεταγμένους στις γραμμές της ΠΟΠΣΒ .Όπως είπε ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ Μιχάλης Μαγειρίας, η Βλαχόφωνη Ρωμιοσύνη, σάρκα και αίμα του Ελληνισμού, ατενίζει αισιόδοξα και δημιουργικά το μέλλον και με τις δράσεις της σβήνει κάθε προσπάθεια των ξένων κύκλων να παραχαράξουν την ιστορία μας, τις παραδόσεις μας και τη συνείδησή μας.
(*) Ο Μιχάλης Μαντέλας είναι διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος μηχανικός AΠΘ,M.Sc και αντιπρόσωπος του Συνδέσμου Σαμαριναίων Λάρισας και περιχώρων στην ΠΟΠΣΒ
