* Του αρχιμανδρίτου π. Αχιλλίου Τσούτσουρα,
πρωτοσύγκελου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου
Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός επί του σταυρού. Τον προσκυνούμε με δακρυσμένα μάτια, Τον ατενίζουμε συγκλονισμένοι και με ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη ασπαζόμαστε τα άχραντα πόδια Του. Και γονυπετείς στεκόμαστε μπροστά στο μακάριο και ευλογημένο ξύλο του Σταυρού, ενώ μεταφερόμαστε νοερά στο φρικτό βράχο του Γολγοθά και ακούμε την τελευταία λέξη του: «Τετέλεσται». Τα πανάγια χείλη του Μεγάλου Μάρτυρος του Γολγοθά, σήμερα δεν προφέρουν λόγους προκειμένου να νουθετήσουν τους μαθητές ή τα πλήθη, δεν επιτιμούν τα ακάθαρτα πνεύματα προκειμένου να εξέλθουν από τους δαιμονισμένους ανθρώπους, δεν κάνουν υποδείξεις στους μαθητές εκείνους που έγιναν από αλιείς ιχθύων, αλιείς ανθρώπων, και ακόμη δεν δίνουν αυτά τα χείλη, σήμερα, την καινή εντολή της αγάπης, ούτε εκφράζουν τον πόνο ή την αγωνία του Ναζωραίου από το ύψος του Σταυρού.
Σήμερα, η ίδια η αγάπη, ο εμός έρως που έλεγε ο Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, σταυρώθηκε και σταυρωμένη αυτή η αγάπη μας λέει «Τετέλεσται».
Τελείωσε, όπως ερμηνεύουν οι πατέρες, η επί γης παρουσία του Κυρίου μας, ο σκληρός και ανηφορικός αγώνας του Ισχυρού του Ουρανού και της γης. Τελείωσε και η κυριαρχία του σατανά, το κράτος του οποίου συνετρίβη με την Ανάσταση του Χριστού. «Ιδού ενίκησεν ο λέων εκ της φυλής Ιούδα, η ρίζα Δαυΐδ», (Αποκ. ε 5) όπως μας βεβαιώνει η Αποκάλυψη. Έτσι ο επίγειος βίος και η ουράνια αποστολή του Απεσταλμένου του Ουρανού τελείωσαν. Η υπέρτατη θυσία ολοκληρώθηκε, η απολύτρωση του ανθρώπου επιτεύχθηκε, γεφυρώθηκε το μεγάλο χάσμα που δημιούργησε η αμαρτία μεταξύ Θεού και ανθρώπου.
Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας χαρμόσυνα ψάλλει: «Ήπλωσας τας παλάμας και ήνωσας τα το πριν διεστώτα», ενώ ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, ο κατηχητής, με παρρησία γράφει «εγηγερμένου του σημείου τουτέστιν του Τιμίου Σταυρού, γέγονεν άφεσις των εν αιχμαλωσία, συνδρομή προς ομοψυχίαν, σπουδή προς ομόνοιαν και ομοπιστίαν των πάλαι διηρημένων».
Να, λοιπόν, η οδός προς τους Ουρανούς πλέον άνοιξε! Δια του Σταυρού ο άνθρωπος επιστρέφει στον Θεό και ενώνεται μαζί Του. Ενδύεται το φως και αποκτά την ζωή. Αποβάλλει το ένδυμα της φθοράς και της θνητότητος και ενδύεται το ένδυμα της αφθαρσίας και της αθανασίας. «Τετέλεσται», και όσα γράφηκαν στον νόμο και τους προφήτες, επαληθεύονται σήμερα από τον φρικτό Γολγοθά. Ολόκληρη η ζωή του Χριστού, η δημόσια δράση Tου, το έργο Tου, το σωτηριώδες αλλά και το Πάθος Του ακόμη, είχαν κατά γράμμα προφητευθεί.
Βλέπουμε έτσι τον Μωυσή στην έρημο να υψώνει το χάλκινο φίδι. «Και εγένετο όταν έδακνεν όφις άνθρωπον, και επέβλεψεν επί τον όφιν τον χαλκούν και έζη». (Αριθ. κα 9) Τι άλλο ήταν αυτό παρά συμβολισμός του Σταυρού, ο οποίος υψώθηκε στον Κρανίου τόπον; Γι’ αυτό και ο Ίδιος ο Χριστός είπε: «Καθώς Μωυσής ύψωσε τον όφιν εν τη ερήμω, ούτως υψωθήναι δει τον υιόν του ανθρώπου, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόλυται αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον». (Ιω. γ 14-15).
Και στο Δευτερονόμιο διαβάζουμε: «Προφήτην αναστήσω αυτοίς εκ των αδελφών αυτών, ώσπερ σε, και δώσω τα ρήματα εν τω στόματι αυτού, και λαλήσει αυτοίς καθ’ ότι αν εντείλωμαι αυτώ» (Δευτ. ιη, 18) και ο Προφήτης ανέστη. Ο Προφήτης ο εκ του Ουρανού καταβάς, ο Διδάσκαλος, ο Ραββί, Εκείνος για τον Οποίο «πάντες εμαρτύρουν αυτώ και εθαύμαζον επί τοις λόγοις της χάριτος τοις εκπορευομένοις εκ του στόματος αυτού» (Λουκά δ , 22) ήταν ο Εσταυρωμένος Ιησούς, ο χλωμός και άνευ κάλλους Εσταυρωμένος, του Οποίου το είδος της μορφής ο Ησαΐας έβλεπεν «άτιμον και εκλείπον παρά πάντας τους υιούς των ανθρώπων...εν πληγή υπό Θεού και εν κακώσει». (Ησ.νγ΄, 3-4). Αυτός είναι λοιπόν που ήλθε μέσα στις νεφέλες ως υιός ανθρώπου τον οποίον είδε ο Δανιήλ, ότι «έφθασεν έως του παλαιού των ημερών εις τον οποίον εδόθη η αρχή και η τιμή και η βασιλεία και εις τον Οποίον θα δουλεύσωσιν πάντες οι λαοί, αι φυλαί και αι γλώσσαι της γης». (Δαν. Ι.13-14).
Όλα λοιπόν προφητεύθηκαν και επαληθεύθηκαν. Ας δούμε μερικές σκηνές από το Πάθος. Ο Ιούδας συνέφαγε με τον Ιησού και στο Δείπνο έλαβε την απόφασιν της προδοσίας. Το είχε όμως καταθέσει ο Προφητάναξ Δαυΐδ: «Ο εσθίων άρτους μου, εμεγάλυνεν επ’ εμέ πτερνισμόν». (Ψαλμός μ 10). Συλλαμβάνεται ο Ιησούς; Και αυτό ακόμη προφητεύτηκε από τον Ιερεμία: «Πνεύμα προσώπου ημών Χριστός Κυρίου συνελήφθη εν ταις διαφθοραίς αυτών». (Θρήνος Ιερ. δ΄ , 20).
Όλα προφητεύθηκαν! Η άρνησή Του από τον Πέτρο και η εγκατάλειψή Του από τους μαθητές. «Οι φίλοι μου και οι πλησίον μου εξ εναντίας μου ήγγισαν και έστησαν». (Ψαλμ. Λζ΄, 12). Τα τριάκοντα αργύρια; «Και έστησαν τον μισθόν μου τριάκοντα αργυρούς». (Ζαχ. ια΄ ,12).
Η απόρριψη των αργυρίων στο χωνευτήριο; «Έλαβον τους τριάκοντα αργυρούς και ενέβαλον αυτούς εις τον οίκον Κυρίου, εις το χωνευτήριον». (Ζαχ. Ια 13). Το συνέδριον των πρεσβυτέρων; Γι’ αυτό μιλά ο μεγαλοφωνότατος των προφητών: «Αυτός Κύριος εις κρίσιν ήξει μετά των πρεσβυτέρων του λαού και μετά των αρχόντων αυτού». (Ησαΐα γ 14).
Οι μάστιγες και τα ραπίσματα; Λέει χαρακτηριστικά ο Ησαΐας και το ψάλλουμε: «Τον νώτον μου έδωκα εις μάστιγας, τας δε σιαγόνας μου εις ραπίσματα, το δε πρόσωπόν μου ουκ απέστρεψα από αισχύνης εμπτυσμάτων». «Ησαΐα γ΄, 6). Η σιωπή Του προ του Πιλάτου; «Εγώ δε ωσεί κωφός ουκ ήκουον και ωσεί άλαλος ουκ ανοίγων το στόμα αυτού». (Ψαλμοί λζ΄, 14). Ο ακάνθινος στέφανος; Να τι λέει ο σοφός Σολομών: «Θυγατέρες Σιών, εξέλθετε και ίδετε εν τω βασιλεί Σαλωμών εν τω στεφάνω ω εστεφάνωσεν αυτόν η μήτηρ αυτού». (Άσμα γ 11).
Η χολή και το ξύδι; «Έδωκαν εις το βρώμά μου χολήν και εις την δίψαν μου επότισάν με όξος». (Ψαλμοί ξη΄, 22). Το θαυμαστό και παράδοξο σκοτάδι της ημέρας; «Και έσται εν εκείνη τη ημέρα ουκ έσται φως και ψύχος και πάγος έσται μίαν ημέραν, και η ημέρα εκείνη γνωστή τω Κυρίω, και ουχ ημέρα και ου νυξ, και προς εσπέραν έσται φως» (Ζαχ. ιδ΄, 6-7) και ο Προφήτης Αμώς θα προσθέσει: «Δύσεται ο ήλιος μεσημβρίας και συσκοτάσει επί της γης εν ημέρα το φως». (Αμώς η , 9).
Τετέλεσται, λοιπόν πολλές ακόμη προφητείες επαληθεύθηκαν, οι οποίες λεπτομερώς περιγράφουν τον σταυρωθέντα Χριστό, το έργο Του και την Ανάστασή Του.
Τετέλεσται, και φεύγει ικανοποιημένος παρά το ακάνθινο στεφάνι, την χολή, το ξύδι, την ειρωνεία, τους γέλωτες και τον Σταυρό. Ο σκοπός του επιτελέσθηκε. Εποίησε το Θέλημα του πέμψαντός Του Πατρός. Και όλο το επί γης έργο Του επεσφράγησε η Σταυρική θυσία.
Ικανοποιημένος, λοιπόν ο Κύριος, μετά το «τετέλεσται», που μας δείχνει καθαρά την υπακοή του στον Πατέρα, «κλίνας την κεφαλήν, παρέδωκε το Πνεύμα» (Ιω. Ιθ΄, 30). Εκείνος που φώτισε τους τυφλούς, που θεράπευσε τους λεπρούς, που ανέστησε τους νεκρούς, που έδωσε άρτο στους πεινασμένους, που διήλθε τον κόσμο αυτό, ευεργετών και ιώμενος (Πραξ. Ι΄, 38), φεύγει απ’ αυτόν τον κόσμο, σταυρωμένος και πληγωμένος.
Και φωνάζει και σήμερα σε όλους μας από τον Σταυρό: «Τετέλεσται». Ιδού μας λέει, σας παρέδωσα το έργο της σωτηρίας σας, εμόχθησα για να χαίρεσθε εσείς με τα έργα του φωτός, τραυματίσθηκα για να θεραπευθούν οι πληγές σας και όμως εσείς με προσπερνάτε και με αγνοείτε.
Στ’ αλήθεια, πώς και φέτος θα ακούσουμε το «Λαός μου, τι εποίησά σοι και τι μοι ανταπέδωκας;» Στο διαχρονικό αυτό παράπονο του Ιησού ας αντιτάξουμε την πρόθυμη καρδιά μας, ας οικειωθούμε την δωρεά που μας προσφέρει, ας μετανοήσουμε και ας ταπεινωθούμε.
Ας πάρουμε δύναμη από τον Σταυρό Του, ας υπομείνουμε τις κακουχίες και ας δείξουμε την έμπρακτη αγάπη μας προς Εκείνον, ο Οποίος με πόνο εξέφρασε την τελευταία του λέξη «Τετέλεσται», αλλά και προς τον συνάνθρωπό μας, οικείο η ξένο, που είναι η εικόνα Του και για τον οποίο ανήλθε στον Σταυρό, φθάνοντας έως του τάφου, προκειμένου να ανοίξει όλους τους τάφους και να μας χαρίσει ζωήν την αιώνιον!
