* Του κ. Λάζαρου Μακρή
Η Ελλάδα βγήκε στις αγορές. Επιτυχώς. Της προσφέρθηκαν μάλιστα πολλαπλάσια κεφάλαια των όσων αιτήθηκε και με μικρότερο επιτόκιο του επιδιωκόμενου.
Οι αντιδράσεις ποικίλες. Ακούστηκαν έπαινοι. Ακόμη και από φωνές του εξωτερικού που μας θεωρούσαν νομοτελειακά τελειωμένους. Διατυπώθηκαν επίσης θετικές γνώμες, αλλά και σχόλια με αστερίσκους. Ακόμη, υπήρξαμε μάρτυρες μελαγχολικών προσεγγίσεων στο εσωτερικό της χώρας. Κάποιοι έδειξαν βαθύτατα ενοχλημένοι. Ίσως επειδή αντιλαμβάνονται το μνημόνιο ως το πολιτικό τους οξυγόνο. Ίσως η αυτοαξιολόγησή τους λέει, ότι χωρίς αυτό δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Με έκδηλη την αμηχανία τους υποστηρίζουν ότι είναι περίπου αυτοκτονικό να δανειζόμαστε με υψηλότερο επιτόκιο από τις αγορές, έναντι εκείνου που μας διασφαλίζει ο μηχανισμός στήριξης. Και ας μην ψηφίζουν τον μηχανισμό στήριξης! ’’Διγλωσσίας και αντίφασης εγκώμιον’’.
Ας είμαστε όμως σοβαροί. Η έξοδος της χώρας στις αγορές – και όχι η έξοδος τελικά από την Ευρωζώνη – δεν προσφέρεται για κομπασμό. Ωστόσο είναι μία πρώτη επιτυχία σε συμβολικό αλλά και ουσιαστικό επίπεδο, μετά από μακροχρόνια οικονομική ύφεση, την οποία πιστώνεται η κυβέρνηση. Πρωτίστως όμως το ΠΑΣΟΚ.
Γιατί, για να είμαστε αντικειμενικοί, ποιος δεν θυμάται τις ’’άλλες’’, εύκολες, αλλά απροσδιόριστες και τελικά ανεφάρμοστες πολιτικές που πρέσβευαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αφήνοντας στο ρόλο του «μουτζούρη» και στη μοναξιά του μνημονίου το ΠΑΣΟΚ στην αρχή αυτής της επώδυνης διαδρομής;
Ποιος εκ των πραγμάτων δεν διαπιστώνει σήμερα, ότι αντικειμενικά δεν υπήρχε άλλος δρόμος;
Εκτός αν πιστέψουμε ότι έπρεπε να αντιγράψουμε το μοντέλο της Αργεντινής ή της Βενεζουέλας.
Λέγεται σήμερα επίσης, ότι η επιτυχής έξοδος της Ελλάδας στις αγορές, δεν είναι παρά, ένα στημένο δήθεν προεκλογικό πανηγύρι της χώρας μας με τους ισχυρότερους τραπεζικούς ομίλους της υφηλίου. Προσδίδουν έτσι μεταφυσικές δεξιότητες σε μία μικρή σε μέγεθος οικονομία, στην οποία πριν λίγα χρόνια με χρέος μόλις 160% του ΑΕΠ της, επιβλήθηκε το μνημόνιο. Και ας γνωρίζουν ότι έμειναν ανέγγιχτες χώρες των οποίων το εξωτερικό χρέος υπερέβαινε το 1000% του ΑΕΠ τους, καθώς και άλλες των οποίων το ετήσιο μόνο έλλειμμα του Προϋπολογισμού τους ισοδυναμούσε με το συνολικό δικό μας εξωτερικό χρέος, από συστάσεως του Ελληνικού Κράτους.
Πριν δηλαδή από λίγα χρόνια ήμασταν το κλοτσοσκούφι και το πειραματόζωο του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος και σήμερα συμπρωταγωνιστές του, που στήνουμε παιχνίδια μαζί του; Μα τότε μία τέτοια εκπληκτική μεταμόρφωση έπρεπε να χαιρετισθεί θετικά! Προφανώς όμως οι εξελίξεις δεν επιδέχονται τόσο επιδερμικές και συνομωσιολογικές προσεγγίσεις.
Συνηθίζει όμως η αντιπολίτευση να επενδύει στο θυμικό των πολιτών διαχρονικά.
Έτσι και τώρα υπενθυμίζει τα δεινά που έφερε μαζί του το μνημόνιο σε ανθρώπινο, οικογενειακό, κοινωνικό, επιχειρηματικό και οικονομικό επίπεδο. Αναφέρεται μεταξύ των άλλων στην περαιτέρω αύξηση του εξωτερικού χρέους, παρά τις περιοριστικές πολιτικές των τελευταίων χρόνων. Οι της αντιπολίτευσης αρνούνται όμως επίμονα να διατυπώσουν τις δικές τους εναλλακτικές. Τοποθετούνται λες και είχε κανείς να επιλέξει μεταξύ ευδαιμονίας και λιτότητας και επέλεξε το δεύτερο.
Και ενώ στην ουσία ψηφίζουν την μη χρηματοδότηση της χώρας, αξιώνουν διεύρυνση κοινωνικών μέτρων, καλύτερα νοσοκομεία, πλούσιες παροχές!
Επειδή όμως στη σύγχρονη πολιτική σκέψη δεν μελετάται μόνον η πρόταση αλλά και η αντι-πρόταση, ας παρακολουθήσουμε τον παρακάτω συλλογισμό:
Τι θα συνέβαινε αν κατά την προσφιλή τακτική της αντιπολίτευσης ψήφιζαν όλοι, φιλολαϊκά δήθεν και με αντιμνημονειακό οίστρο την μη χρηματοδότηση της χώρας; Πως θα πορευόμασταν χωρίς τα κεφάλαια, με ιστορικό χαμηλό επιτόκιο, που εγγυήθηκαν ξένοι λαοί υπέρ μας; Πόσο πιο δραματική θα ήταν η ζωή όλων μας, εάν δανειζόμασταν από την ελεύθερη αγορά με τα απαγορευτικά επιτόκια; Σε ποιο ύψος θα ήταν σήμερα το εξωτερικό χρέος, εάν δεν τιθασεύονταν τα ετήσια ελλείμματα και εάν δεν πετύχαινε το κούρεμα των εκατό και πλέον δισεκατομμυρίων Ευρώ, το μεγαλύτερο ξεφόρτωμα, η μεγαλύτερη διαγραφή εξωτερικού χρέους που συνέβη ποτέ ιστορικά σε χώρα, πριν δύο χρόνια!
Προφανώς τα παραπάνω δεν συνιστούν ασήμαντες λεπτομέρειες!
Και τώρα που για πρώτη φορά η χώρα «ξεμύτισε» και της δίνεται η δυνατότητα επιτέλους να σχεδιάσει τα επόμενα βήματα προς μία κατεύθυνση θετική, η αντιπολίτευση έχασε την επιχειρηματολογία της. Ξεφούσκωσε. Αντιδρά με νευρικότητα. Εάν μάλιστα το μνημόνιο αποδειχθεί με ημερομηνία λήξης – που έτσι φαίνεται – τότε αποδεικνύεται θνησιγενές το ιδεολόγημα της και απειλείται ευθέως η πολιτική της υπόσταση. Εκφυλίζεται. Και αυτό γιατί επένδυσε μονομερώς στην αντιμνημονειακή ρητορική. Έλειψε ο προγραμματικός λόγος και η καθαρή πρόταση.
Ευλόγως λοιπόν με αμηχανία αναρωτιούνται: ’’Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους; Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις’’ που θα έλεγε ο Καβάφης.
