Από τον Κων/νο Παπακωνσταντίνου
Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί σήμερα μέλημα των Οικολογικών Οργανώσεων και των κυβερνήσεων όλου του κόσμου. Αφύπνισε και το ενδιαφέρον των πολιτών. Το κακό ακόμα είναι, πως η πλειονότητα των πολιτών επιθυμεί να δει την προστασία του πλανήτη, ανησυχούν για τις ισορροπίες του, αλλά δεν μετέχουν ενεργά στην προσπάθεια αυτή. Αποτέλεσμα ενός τέτοιου εφησυχασμού, είναι πως δεν επιδιώκουμε μια ευεργετική επαφή των παιδιών μας με τη φύση. Οι νέοι άνθρωποι, που θα έπρεπε να δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για τη φύση, όλο και λιγότερο ασχολούνται μ` αυτή. Είναι γεγονός πως όσοι αγαπούν τη φύση και την προστατεύουν πέρασαν τα παιδικά τους χρόνια σε επαφή μαζί της, όσοι όμως δεν γνώρισαν το μεγαλείο της, όσοι δεν έζησαν από μικροί τις χάρες και τις χαρές της, το μεγάλο ρόλο της που παίζει για την επιβίωση και την ευτυχία μας, είναι δύσκολο να δράσουν για τη σωτηρία της. Γι’ αυτό οι γονείς και τα Σχολεία, πρέπει με κάθε τρόπο να φέρνουν τα παιδιά στη φύση, το ανυπέρβλητο τούτο δώρο του Θεού. Να τους δείξουν πόσο χρήσιμη είναι η γνωριμία τους με τη χλωρίδα και την πανίδα του τόπου τους. Με τον χερσαίο, αλλά και τον θαλάσσιο παράδεισο. Να μάθουν τον ρόλο που παίζουν τα ποτάμια, τα ζώα, τα φυτά, οι κλιματολογικές συνθήκες στη διαδικασία της παραγωγής και της ισορροπίας τη φύσης.
Δυστυχώς όμως σήμερα βλέπουμε, πως άδειασαν οι αλάνες, τα πάρκα, οι βουνοπλαγιές και οι ακτές. Η ανάπτυξη του τεχνικού πολιτισμού, που έπρεπε να αποτελεί το όχημα γνωριμίας των παιδιών με τη φύση, έφερε το αντίθετο αποτέλεσμα. Καθήλωσε το παιδί μέσα σε τσιμεντένιους τοίχους. Η έξοδός του γίνεται μόνο με την επίβλεψη των γονέων. Ο εγκλεισμός του οδηγεί σε μια κατάφορα επικίνδυνη επιρροή της οθόνης ή των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Οι γονείς φοβούνται όταν ξεπορτίζουν τα παιδιά τους. Φοβούνται τις ανεξέλεγκτες επαφές, τα τροχαία ατυχήματα, τις απαγωγές, την αμέλεια των μαθημάτων. Το «μέσα» θεωρείται πιο ασφαλές. Πιο σίγουρο. Οι ειδικοί όμως, επισημαίνουν τους κινδύνους, για τον εγκλωβισμό τους στον «Παράδεισο» των τεσσάρων τοίχων. Το παιδί έχει μια υπερβάλλουσα κινητικότητα. Μια υπερχείλιση δράσης. Μια ανάγκη εκτόνωσής του. Όταν τα παιδιά καθηλώνονται στο σπίτι, αναπτύσσουν την παχυσαρκία. Προκύπτουν προβλήματα υγείας. Εκδηλώνονται ψυχοσωματικές διαταραχές. Η διατροφή τους, η εξάρτησή τους από τα Lap-top, η έλλειψη οξυγόνου, η στέρηση κινητικότητας, προκαλούν δυσάρεστα φαινόμενα. Αντίθετα η επαφή με τη φύση τονώνει τη δημιουργικότητά τους. Εμπλουτίζει τις εμπειρίες του. Το παιδί αντιλαμβάνεται το μεγαλείο της φύσης. Οξύνει άμεσα την αντίδρασή του, στα τεκταινόμενα του περιβάλλοντος. Βλέπουν την αναπαραγωγή των φυτών και των ζώων. Εμπλουτίζουν τις παραστάσεις τους. Αναπτύσσουν φυσιολογική τη φαντασία τους. Το παιδί μέσα στον δάσος, στην αλάνα, στην ακροθαλασσιά γίνεται πιο συναισθηματικό. Ακόμα και η συναναστροφή του με άλλα παιδιά, βάζει στο δρόμο την ανάπτυξη σωστών διαπροσωπικών σχέσεων. Γίνεται κοινωνικό με αυτογνωσία και συναντίληψη. Ένα απλό παιχνίδι μέσα στον ελεύθερο χώρο γίνεται πιο δημιουργικό και συνεπώς ωφέλιμο, παρά το ό,τι γίνεται μέσα σε μια «επιβαλλόμενη» τσιμεντένια φυλακή.
Δυστυχώς συνηγορεί αρνητικά το σαθρό εκπαιδευτικό μας σύστημα στη σχέση παιδί-φύση. Υπερβολική μελέτη, ξένες γλώσσες, αγώνας για μάθηση. Αυτή όμως η μάθηση είναι μηδενική μπροστά σ` αυτή που δίνει ο Δάσκαλος – Φύση. Μήπως τελικά είναι και αντιπαραγωγικό να πιέζουμε τα παιδιά μας, σε καταναγκαστική μελέτη, αντί να τρέχουν και να παίζουν στη φύση; Η υπερβολή πάντα βλάπτει. Τα παιδιά που εγκλωβίζονται στο σπίτι, δεν γνωρίζουν την προσφορά της φύσης και ποτέ δεν θα μπορέσουν να δράσουν για τη σωτηρία της. Απλά γιατί ποτέ δεν τη γνώρισαν. Στην εποχή μας, με την αποκοπή από τη φύση, επιτελείται η πιο βάναυση παιδαγωγία των παιδιών. Μάταια γίνονται κάθε τόσο Συνέδρια, για την προστασία του περιβάλλοντος. Όλα ναυαγούν μπροστά στην κερδοφόρα δίψα των ανθρώπων. Κανείς τους δεν έζησε από μικρός τη φύση. Και γι` αυτό δεν την αγαπούν.
Σήμερα πολλοί Σύλλογοι ορειβατικοί, φυσιολατρικοί, ο Προσκοπισμός, προσπαθούν να ξανασυνδέσουν το παιδί με τη φύση. Προσκρούουν όμως σε αναντίρρητες δυνάμεις. Δυνάμεις που αμαυρώνουν τον θαυμασμό, το δέος και την έκσταση, που αναδύεται από τη φύση. Το βάρος πέφτει στους γονείς. Να εκμεταλλευτούν αυτόν τον παράγοντα σωστής παιδαγωγίας, που ανέκαθεν πρόσφερε αγαλλίαση, τέρψη και ποιότητα ζωής.