Του Αθανασίου Θεοδωράκη, πολιτικού επιστήμονα
Οι ευρωεκλογές του Μαΐου 2014 ανάβουν φωτιές σε όλα τα κράτη της ΕΕ. Τόσο για γενικότερους λόγους, όσο και για λόγους που αφορούν τις εθνικές πολιτικές η κατάσταση στην ΕΕ είναι κρίσιμη. Αφού δεν υπάρχει ενιαίο εκλογικό σύστημα κάθε χώρα ρυθμίζει τον τρόπο εκλογής των ευρωβουλευτών της. Ωστόσο πρέπει να διακρίνουμε διάφορα στάδια: υποψηφιότητες, επιλογή και εκλογή των ευρωβουλευτών. Το σωστό θα ήταν πρώτα να επιλέγονται δημοκρατικά οι υποψήφιοι από τα μέλη των διαφόρων κομμάτων και να υπάρχει στη συνέχεια η ετυμηγορία των εκλογών, με σταυρό προτίμησης των πολιτών. Παράλληλα και προκειμένου να περιορισθεί το φαινόμενο της αυθαιρεσίας εκ μέρους των πολιτικών αρχηγών στην επιλογή των υποψηφίων ευρωβουλευτών, θα έπρεπε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να προτείνουν, όπως και στις εθνικές εκλογές, ανεξάρτητους υποψηφίους.
Έτσι θα υπήρχε ταυτόχρονα διασφάλιση της εσωκομματικής δημοκρατίας και ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών και διεύρυνση του ρόλου τους σε ό,τι αφορά την επιλογή και την εκλογή των αντιπροσώπων τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η σύγχρονη αντίληψη θέλει τα πολιτικά κόμματα βασικούς συντελεστές της δημοκρατίας αλλά όχι αποκλειστικούς εκφραστές της κοινωνίας. Το σημερινό νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα διατηρώντας για τα πολιτικά κόμματα, δηλαδή στην ουσία για τους αρχηγούς τους, το μονοπώλιο του δικαιώματος υποβολής προτάσεων υποψηφιότητας δεν συνάδει με την σύγχρονη έννοια της συμμετοχικής δημοκρατίας και περιορίζει σημαντικά τον ρόλο του πολίτη. Γνωρίζουμε επιπλέον ότι δεν τηρούνται οι δημοκρατικές διαδικασίες στο εσωτερικό των κομμάτων για την ανάδειξη υποψηφίων.
Τίθεται συνεπώς θέμα διεύρυνσης του δικαιώματος υποβολής προτάσεων υποψηφιότητας. Γι΄ αυτό, πέρα από το θέμα του σταυρού προτίμησης, προτείνω την ριζική αλλαγή του ισχύοντος συστήματος ώστε το ελληνικό εκλογικό σύστημα να δίδει την δυνατότητα στους πολίτες που το επιθυμούν και που θα τηρούν φυσικά τις σχετικές προϋποθέσεις που θα θέσει ο νόμος, να μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα ως ανεξάρτητοι, στις ερχόμενες ευρωεκλογές του Μαΐου 2014.
Έτσι θα υπάρχει και ψηφοδέλτιο ανεξάρτητων υποψηφίων ευρωβουλευτών.