Από τον Αναστάσιο Δασταυρίδη, φιλόλογο
Παρατηρώντας την εισβολή του διαδικτύου στη σύγχρονη ζωή οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι είναι πραγματικά καταιγιστική. Οι θετικές συνέπειες της κατά κράτος κυριαρχίας αυτού στην καθημερινότητα πολλές. Η παρούσα γραπτή εμφάνισή μου δεν έχει ως στόχο την ανάλυση του πλήθους αυτών, καθ’ ότι ο γράφων έχει την απόλυτη πεποίθηση ότι αποτελεί θησαυρό για το σύγχρονο άνθρωπο διευκολύνοντας το βίο του και καθιστώντας αυτόν πολίτη του κόσμου με το πάτημα ενός μόνο πλήκτρου … αρκεί η ενέργεια αυτή να είναι έλλογη.
Η σκέψη μου δεν έχει ως καταληκτικό σταθμό την καθοριστική σημασία της ποιοτικής αυτενέργειας κάθε ατόμου ανεξαρτήτως ηλικίας, αλλά την αναγκαιότητα αυτής όταν δρών υποκείμενο είναι ο νέος, ιδιαίτερα ο έχων τη μαθητική ιδιότητα. Προχωρώντας ένα βήμα περαιτέρω η στηλίτευση της άνευ ορίων χρήσης του διαδικτύου λογίζεται ως απαραίτητη. Ο νέος γοητεύεται από την εικόνα, την αμεσότητα της επικοινωνίας, επιδιώκει τη διεύρυνση του κοινωνικού του γίγνεσθαι και αποζητά τη δημιουργία και την ταυτόχρονη βίωση σε ένα κόσμο ηλεκτρονικό, παράλληλο του πραγματικού βίου.
Ως ενός σημείου είναι λογικό. Αν αναλογιστούμε δε ότι οι επιρροές εξακτινώνονται και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, δυνάμεθα να δικαιολογήσουμε την προσήλωση των νέων. Τι γίνεται όμως όταν απολεσθεί η αρχαιοελληνικώς ορμώμενη, διαχρονικής σημασίας αξία του μέτρου; Όταν ο νέος αφοσιώνεται στον ηλεκτρονικό κόσμο της πλάνης; Όταν παραμελεί βασικές του ανάγκες για να αφοσιωθεί σε αυτόν; Και το πιο πνιγηρό… όταν δε μελετά; Όταν ελαχιστοποιεί το χρόνο των πνευματικών αναζητήσεων ή της ενασχόλησης με την καλλιέργεια εικαστικής ευαισθησίας ή της απαραίτητης για νέους εκγύμνασης με σκοπό τη διενέργεια ενός like στο facebook; (sic)
Ακριβώς σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονιστεί ο ιδιάζων και καθοριστικός ρόλος των πνευματικών ταγών κάθε ηλικίας, δίνοντας έμφαση στον πρωταρχικό τόσο χρονικά όσο και αξιολογικά παιδευτικό ρόλο των γονέων. Αντλώντας στοιχεία από την Πλατωνική φιλοσοφία, παραθέτω σε μετάφραση ένα απόσπασμα από το έργο «Πρωταγόρας», όπου καθορίζεται με ακρίβεια ο τρόπος ορθής παιδαγωγικής δράσης των γονέων: «Αμέσως μόλις αρχίσει να καταλαβαίνει ένα παιδί τι του λένε[…]αγωνίζονται γι’ αυτό το πράγμα, για το πώς δηλαδή θα βελτιωθεί […]εξηγώντας του ότι αυτό είναι δίκαιο και το άλλο άδικο, και ότι αυτό είναι καλό και το άλλο αισχρό, και αυτό είναι όσιο και το άλλο ανόσιο […] Κι όταν ακούει με τη θέλησή του, πάει καλά. Εάν όμως δεν υπακούει, τότε, με τις απειλές και τα χτυπήματα το «ισιώνουν», σαν δέντρο που λυγίζει και γέρνει.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι ο συνδυασμός αφενός διαλόγου, παραίνεσης, συμβουλής, προτροπής ώστε ο νέος να γνωρίζει ότι το ενδιαφέρον από πλευράς γονέα είναι αμέριστο και αέναο αλλά και αυστηρότητας αφετέρου, επιτυγχάνει την αναγκαία οριοθέτηση στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η πειθαρχία αυτή ενέχει τόσο το χρονικό όσο και τον ειδολογικό-θεματικό περιορισμό των επισκεπτόμενων ιστοσελίδων.
Ακολούθως τεραστίας σημασίας ρόλο διαδραματίζουν οι δάσκαλοι. Όλοι εμείς οι «τρόφιμοι» της παιδείας όταν μπαίνουμε στο ναό της γνώσης, το σχολείο και συγκεκριμένα στο ιερό αυτού, την αίθουσα διδασκαλίας, οφείλουμε να αφήνουμε εκτός αυτής προβλήματα που μας ταλανίζουν και να αφιερωνόμαστε ψυχῇ τε καί σώματι στο λειτούργημά μας. Συγκεκριμένα επί του παρόντος θέματος έχουμε χρέος να παραμερίζουμε ενίοτε τη διδακτέα ύλη και να καταπιανόμαστε συμβουλευτικά με την απεριόριστη ύλη της ηθικοπλαστικής γαλούχησης των νέων.
Ενδεχομένως τα προγραφέντα να κρίνονται ως δεδομένα. Δεν είναι ωστόσο! Αποτελούν οφειλόμενα από όλους μας προς τη νέα γενιά. Και η ανάγκη οριοθέτησης αυτής -τουλάχιστον στη χρήση του διαδικτύου- καθίσταται αδήριτη. Η παρατήρηση της παρούσης καταστάσεως μετατρέπει το ζήτημα σε προβληματισμό. Τα τελευταία δέκα χρόνια ο νέος συχνά δε προβαίνει σε έλλογη χρήση αλλά σε κατάχρηση του υπολογιστή. Είναι χρέος λοιπόν όλων μας τόσο να εκπέμψουμε σήμα κινδύνου και άλλο τόσο να ενεργοποιηθούμε πριν δεχτεί πλήγμα ανήκεστο το πλέον ευάλωτο κομμάτι της κοινωνίας, η νεολαία.
