Oι θεσμοί σε κρίση, οι πολίτες σε απελπισία

Από τον Θανάση Μπρισίμη, σμήναρχο ε.α.
Πριν μερικούς μήνες συμπληρώθηκαν πενήντα χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974. Μία περίοδος στην οποία η χώρα, αλλά και ο λαός έκαναν σπουδαία βήματα προς την πρόοδο και την ευημερία, αλλά και στην αναβάθμιση της χώρας στην παγκόσμια σκηνή.

Το νέο Σύνταγμα, η απαλλαγή από το παλάτι, η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ομαλή εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία, τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία αποτελούν επιτεύγματα ύψιστης σπουδαιότητας. Η ανάληψη της εξουσίας στη συνέχεια από το ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε τομή για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα με πολλές μεταρρυθμίσεις. Η θέσπιση της ισότητας ανδρών και γυναικών, η ίδρυση του ΕΣΥ, η ίδρυση πολλών πανεπιστημίων στην περιφέρεια, η κατάργηση του επαίσχυντου πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων, η είσοδος της χώρας στην ΟΝΕ, η είσοδο της Κύπρου στην Ε.Ε., τα σπουδαία έργα υποδομής τόσο στην Αθήνα όσο και την περιφέρεια, η αναδιάταξη Δήμων, Κοινοτήτων και Περιφερειών, η αύξηση του ΑΕΠ και του κατά κεφαλή εισοδήματος, κυρίως των λαϊκών τάξεων, συνέβαλαν πολύ στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του λαού και της παιδείας γενικότερα. Σε αυτές τις δύο μεγάλες περιόδους η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς του κράτους, Βουλή, κυβέρνηση, δικαιοσύνη, οικογένεια, Ένοπλες Δυνάμεις, Εκκλησία, ΜΜΕ, θεωρείτο δεδομένη.
Σήμερα και δεκαπέντε χρόνια μετά την οικονομική κρίση του 2010 η εικόνα που παρουσιάζει η ελληνική κοινωνία καταδεικνύει πολίτες οι οποίοι βρίσκονται σε απελπισία και τους θεσμούς να βιώνουν μία πρωτόγνωρη κρίση. Στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα από πολλές και συνεχόμενες σφυγμομετρήσεις βεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Ζητήματα, όπως οι υποκλοπές των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, και το πώς η δικαιοσύνη τα χειρίστηκε, κάνουν τους πολίτες να την θεωρούν αργή, ανεπαρκή και πολιτικά ελεγχόμενη, και την κυβέρνηση να βρίσκεται σε μία διαρκή προσπάθεια συγκάλυψης. Η εμπιστοσύνη στη Βουλή είναι μηδαμινή τη στιγμή που ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναγνωρίζει ότι η τελευταία εξεταστική επιτροπή για το δυστύχημα των Τεμπών δεν ήταν ότι καλύτερο για το Κοινοβούλιο. Τα άδεια έδρανα της Βουλής σε όλες τις συνεδριάσεις, που γεμίζουν μόνο όταν είναι να χειροκροτήσουν τον πρωθυπουργό, δείχνουν την περιφρόνηση των βουλευτών στις δημοκρατικές διαδικασίες και στη λειτουργία του Κοινοβουλίου, εξοργίζουν τους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση, η αδυναμία της να επιλύσει προβλήματα που ταλανίζουν τα λαϊκά, κυρίως, στρώματα, όπως η ακρίβεια στα τρόφιμα, το μεγάλο κόστος της στέγης, η ακρίβεια στην ενέργεια (ρεύμα, καύσιμα, αέριο), η αγοραστική δύναμη να βρίσκεται στους τελευταίους στην Ε.Ε, η εκμετάλλευση των πολιτών από τις τράπεζες, που έχουν ως αποτέλεσμα την απόκτηση δισεκατομμυρίων ευρώ από λίγα χέρια, κάνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να μην έχει καμία εμπιστοσύνη σε αυτήν. Η έλλειψη σχεδιασμού πολιτικής για τον πρωτογενή τομέα οδήγησαν αγρότες και κτηνοτρόφους σε οικονομικό αδιέξοδο, αναγκάζοντάς τους σε κινητοποιήσεις και μπλόκα σε όλη τη χώρα. Η διαχείριση των προβλημάτων εξωτερικής πολιτικής, όπως είναι τα Ελληνοτουρκικά και η απουσία της κυβέρνησης στις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα από πολλά κράτη της περιοχής για το ζήτημα του πολέμου στη Γάζα δεν είναι ό,τι καλύτερο. Εκείνο, όμως, που είναι απαράδεκτο είναι η συνεχής προσπάθεια κυβερνητικών στελεχών να πείσουν τον λαό ότι όλα είναι καλώς καμωμένα και καλύτερα δεν μπορούν να γίνουν, περιφρονώντας έτσι τη νοημοσύνη του.
Σε ό,τι αφορά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, διάχυτη είναι η απογοήτευση για το πώς διαχειρίζονται την όλη κατάσταση, πώς αντιμετωπίζουν τα κυβερνητικά αδιέξοδα και το σπουδαιότερο είναι πως κανένα από αυτά δεν πείθει πως αποτελεί εναλλακτική λύση για τη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτή ακριβώς η κατάσταση οδηγεί σε συνεχείς διασπάσεις, αδυναμία συνεννόησης και άρθρωσης ενιαίου πολιτικού και προγραμματικού λόγου. Αυτή η απογοήτευση για την ανικανότητα της κυβέρνησης, των κομμάτων και η αργοπορία στην απονομή δικαιοσύνης οδήγησε τον λαό σε τεράστιες συγκεντρώσεις σε πολλές πόλεις της χώρας, δημιουργώντας κάτι πρωτόγνωρο. Ένα κίνημα κοινωνικής αντιπολίτευσης. Ένα κίνημα που θορύβησε την κυβέρνηση, που ψάχνει ίσως μάταια τρόπους να το αντιμετωπίσει. Ένα κίνημα που κανείς για την ώρα δε γνωρίζει τι επιπτώσεις θα έχει στο πολιτικό στερέωμα της χώρας.
Η εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ, και κυρίως τα ηλεκτρονικά, βρίσκεται στο ναδίρ, καθότι όλοι αντιλαμβάνονται ότι μεγάλη μερίδα δημοσιογράφων, αποστασιοποιημένοι από κάθε έννοια του θεσμικού τους ρόλου, που είναι η αντικειμενική ενημέρωση, μετατρέπονται σε πιστούς υπηρέτες της εκτελεστικής εξουσίας και όργανα της κυβερνητικής προπαγάνδας. Φιλότιμες οι προσπάθειές τους να κάνουν το μαύρο άσπρο, αλλά τώρα τελευταία αποδεικνύονται ατελέσφορες.
Έτσι, η χώρα με τους τρεις πυλώνες του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική εξουσία, να βρίσκονται σε μείζονα κρίση, πορεύεται με πολίτες σε απελπισία και έλλειψη κάθε ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο. Μοναδική προσμονή και ελπίδα είναι το κίνημα της κοινωνικής αντιπολίτευσης να θεριέψει επιβάλλοντας δομικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό και τη διακυβέρνηση της χώρας.