Έτσι, συμβολικά, για να πάει καλά η χρονιά. Κυρίως εύχομαι να είναι καλά τα παιδιά – οι προσωπικές ευχές και επιθυμίες έχουν περάσει έτσι κι αλλιώς σε δεύτερη μοίρα. Δεν ξέρω από ποιον το ζητάω αυτό, καθώς ήμουν μια ζωή γεμάτος αμφιβολίες για την ύπαρξη Θεού, αλλά μού αρέσει να ταπεινώνομαι και να δηλώνω, ανάβοντας αυτό το κερί, «υπακοή» στη δύναμη ενός Όντος που είναι ανώτερο από εμάς τους ανθρώπους και που μπορεί να καθορίζει τις τύχες μας. Εν πάση περιπτώσει, πείτε πως είναι μια παραξενιά, μια συνήθεια που με τα χρόνια απέκτησε μεταφυσικές διαστάσεις.
Κάθε χρόνο ανήμερα Πρωτοχρονιάς, παρασύρομαι από τη γενική τάση των ανθρώπων να κλαψουρίζουν πως «τα χρόνια περνάνε», πως η ζωή φεύγει κι αφήνει πίσω της μια αίσθηση ανεκπλήρωτου. Προσπαθώ να το πολεμήσω, όχι πάντοτε με επιτυχία. Βασικά θα με βόλευε η γνωστή διατύπωση του Αϊνστάιν πως «ο χρόνος δεν υπάρχει, είναι μια ανθρώπινη επινόηση που εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες», αλλά δυστυχώς ο χρόνος είναι εδώ και παραμονεύει. Κάθε Πρωτοχρονιά εμφανίζεται, πετάγεται μπροστά μας, σαν κάτι ληστές στα κόμικς που διαβάζαμε παιδιά, έτοιμοι να μας ληστέψουν, να μας αρπάξουν ό,τι πολυτιμότερο έχουμε, τη ζωή μας.
- «Μεγαλώσατε κύριε Σω…», παρατήρησε κάποτε στον διάσημο Ιρλανδό θεατρικό συγγραφέα Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω μια νεαρή θαυμάστριά του, ενώ εκείνος γιόρταζε τα γενέθλιά του.
- «Πράγματι, αγαπητή μου, μεγάλωσα», απάντησε εκείνος με το γνωστό φλέγμα των Βρετανών. «Μεγάλωσα. Αλλά η εναλλακτική θα ήταν να έχω πεθάνει…».
Μα «είμαστε ακόμη ζωντανοί», στη σκηνή, και προσωπικά έχω αποφασίσει να «πεθάνω» επί σκηνής κι όχι αποτραβηγμένος στα καμαρίνια, στο παρασκήνιο, κυριευμένος από τον φόβο της αρρώστιας και της ανημποριάς. Να πεθάνω πάνω στην κίνηση. Έτσι, μια μέρα ένα χέρι να μ’ αρπάξει, να μ’ αποσύρει απ’ την κυκλοφορία και να χαθώ δίχως να το καταλάβω. Και πάντα γελούσα με κάποιους συναδέλφους στη δουλειά, που μια ζωή μετρούσαν… ένσημα μήπως και βγάλουν καμιά πρόωρη συνταξούλα, λες και το ιδανικό στη ζωή είναι η… απραξία. Θέλουμε χρόνο, έλεγαν για να ζήσουμε όσα δεν ζήσαμε λόγω της δουλειάς.
Ματαιοπονία! Το αν ζεις ή δεν ζεις πράγματα, είναι θέμα χαρακτήρα, θέμα άποψης και φιλοσοφίας που έχεις για τη ζωή. Υπάρχουν νεότατοι συνταξιούχοι, ακμαίοι, υγιείς και σφριγηλοί πενηνταπεντάρηδες που περνούν τη μέρα τους στον καναπέ, αξύριστοι, απεριποίητοι, φορώντας βρώμικες αθλητικές φόρμες, μασουλώντας συνεχώς και παχαίνοντας και υπάρχει στον αντίποδα και ο… Τραμπ που πλησιάζει τα ογδόντα του και «υπόσχεται» να αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί να τον θεωρείς τρελό, γραφικό ή επικίνδυνο, όμως εκείνος σχεδιάζει πολιτικές, επιλέγει συνεργάτες, ανακοινώνει μέχρι και… προσαρτήσεις εδαφών που δεν θα τολμούσε ούτε έφηβος να σκεφθεί. Ό,τι κι αν πεις για δαύτον λίγα θα πεις, όμως δεν παύει να αποτελεί ένα παράδειγμα «πολεμιστή». Και πολύ χαίρομαι την 87χρονη, σε λίγο, κυρία Αλίκη που ανεβαίνει ακόμη σαν παιδούλα στη σκάλα για να καθαρίσει τα πολύφωτα στο σαλόνι. Παλιά την μάλωνα, τώρα την καμαρώνω. Αν είναι να πάει από σκάλα, ας πάει. Μια μοίρα εν τέλει τα καθορίζει όλα. Σημασία έχει πως είναι ακόμη «μέσα» στη ζωή. Αυτή που γεννήθηκε πριν την κατοχή, που θυμάται ακόμη τους Ιταλούς να κυκλοφορούν στο χωριό της και να τους κλέβουν τις… κότες, αυτή που έμαθε τα πρώτα κολλυβογράμματα κρατώντας πλάκα και κονδύλι, γιατί τετράδια «δεν ύπαρχαν», έχει φτάσει σε σημείο να μου θυμίσει τις προάλλες :
- «Κοίτα μην ξεχάσεις… Είπαν στην τηλεόραση να μπούμε σε ένα site (!) και να δηλώσουμε για το επίδομα θέρμανσης».
Ναι, ρε φίλε, έφτασε ακόμη και η γενιά της κατοχής να έχει εκπαιδευτεί ψηφιακά και να αναγνωρίζει τεχνολογικούς όρους! Για να μην σου πω για τη συνομήλικη φιλενάδα της την Κική, που έχει σελίδα στο Facebook και μαζεύει likes, ούτε για τη Νίτσα, την τρίτη της παρέας, που πάει για τα 90 και κάθε Χριστούγεννα πλάθει αγόγγυστα ολόκληρα ταψιά μελομακάρονα για να τα μοιράσει σε παιδιά και εγγόνια…
Την ίδια στιγμή που ένα σωρό νοσταλγικοί χρονογράφοι πέφτουν (κι εγώ μαζί τους) στην παγίδα να εξιδανικεύουν την προγενέστερη «οφλάιν» ζωή, υπάρχουν ένα σωρό «Αλίκες» που το παλεύουν κι αναμετρώνται με την εποχή. Δεν θα καθίσουν ποτέ να σου πουν τι ωραία που ήτανε τότε που ο κόσμος μιλούσε και δεν «χάζευε» όλη την ώρα στο κινητό, που φλερτάραμε από κοντά και όχι με μηνύματα στο Messenger, που οι άνθρωποι διάβαζαν βιβλία και δεν χάνονταν όλη μέρα στα «Φέισπούκια»- πώς τα λέτε εσείς οι νεότεροι; Άσε που άμα βαριέται πια να μαγειρέψει σου προτείνει ανενδοίαστα, «άντε, μπες στο κινητό και παρήγγειλε καμιά πίτσα να φάμε».
Σού διδάσκουν όλα αυτά το μυστικό της ζωής: Πως «τίποτε δεν είναι σπατάλη χρόνου, όταν το απολαμβάνεις» - ένας Άγγλος συγγραφέας νομίζω το έχει πει. Τον χρόνο και τις εξελίξεις που αυτός φέρνει, κανείς δεν τις σταματά. Γι’ αυτό, το καλό που σου θέλω, «πήδα πάνω στη βάρκα» πριν αυτή λύσει κάβους και ταξίδεψε μαζί της. Αλλιώς, μείνε στο λιμάνι και κλαψούριζε για τον χαμένο καιρό, μείνε στον σταθμό να χτυπιέσαι για το τρένο που έφυγε. Τον 17ο αιώνα ο Γαλιλαίος απέδειξε πως «η γη γυρίζει» και το γεγονός της καταδίκης του ως αιρετικού δεν άλλαξε αυτή τη συμπαντική νομοτέλεια που οι ηλίθιοι της εποχής του απλώς αρνούνταν. Το 2025, θες δεν θες, η Apple θα λανσάρει το τo I-phone 17 ή όπως αλλιώς το ονομάσει, που θα σού παρέχει νέες απίστευτες δυνατότητες και ο Έλον Μασκ με τους υπερειδικευμένους Ινδούς μετανάστες που θα εισάγει στην τραμπική Αμερική, θα παράγει όλο και πιο εξειδικευμένα προϊόντα, κυρίως δε ηλεκτρικά αυτοκίνητα ανθεκτικά σε θερμοκρασίες Αράχωβας. Δίπλα σου, στην αστική ζούγκλα που ζεις, οι άνθρωποι θα τρέχουν με ακόμη υψηλότερες ταχύτητες πάνω σε ηλεκτρονικά πατίνια – κι ας νοσταλγείς εσύ ακόμη τα ξύλινα πατίνια με τα ρουλεμάν που έτρεχες παιδί στις γειτονιές με τα χαμηλά σπίτια. Θα κατοικούν σε Airbnb με υπερενισχυμένα aircondition για την κλιματική αλλαγή, θα καταπίνουν όλο και πιο πολλά χάπια αδυνατίσματος τύπου Ozempic και την ίδια ώρα μπότοξ και υαλουρονικά θα σμιλεύουν τα πρόσωπα και την ομορφιά του μέλλοντος.
Και να σκεφτείς, ακόμη δεν είδαμε τίποτε από τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης. Απλά τις υποψιαζόμαστε. Οι πιο σχετικοί μπαίνουν στο ChatGpt, κάνουν βλακώδεις ερωτήσεις, αλλά λαμβάνουν πολύ λογικές απαντήσεις, μένουν με το στόμα ανοιχτό και όλοι μαζί… ξορκίζουν τις αλλαγές που αυτό προοιωνίζεται. Είναι και κείνος ο Τζέφρι Χίνον, θεωρούμενος πατέρας της τεχνητής νοημοσύνης, που είπε ότι «είναι η πρώτη φορά στην ιστορία μας που οι άνθρωποι καλούμαστε να διαχειριστούμε κάτι πιο έξυπνο από μας».
Πλησιάζει και πάλι Πρωτοχρονιά και θα πάω οπωσδήποτε να ανάψω το κεράκι. Έτσι, για να μην χαλάσει η παράδοση. Δεν έχω να περιμένω καμιά ανταπόδοση, ούτε και καμιά χάρη έχω να ζητήσω, τις αποφάσεις μου έτσι κι αλλιώς τις έχω πάρει. Καλύτερα πάνω στη βάρκα παρά στην προκυμαία. Καλύτερα πάνω στο τρένο για τον επόμενο προορισμό, παρά στον σταθμό να κοιτάζεις τις άδειες γραμμές και τα βαγόνια να ξεμακραίνουν.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr
