Όπως συνέβη, για λόγους εθνικής επιβίωσης, το 2013, όταν τα δύο μεγάλα κόμματα, με παρελθόν έντονης αντιπαράθεσης στα σχεδόν σαράντα μέχρι τότε χρόνια της συνύπαρξής τους (απ’ το ‘74) στον πολιτικό στίβο, έφθασαν να συγκυβερνήσουν (2013-2015) στην πιο δύσκολη περίοδο για τη χώρα και να την κρατήσουν όρθια λίγο πριν απ’ τον γκρεμό. Σε εκείνες τις δύσκολες ώρες, οι ηγέτες των δύο κομμάτων Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος συνεργάστηκαν αρμονικά, υπεράνω κομματικών/πολιτικών διαφορών, φορώντας την ίδια φανέλα˙ της Εθνικής Ελλάδος. Η ιστορία αυτή στη διάρκεια της τόσο κρίσιμης για τη χώρα εκείνης περιόδου αποδεικνύει ότι όταν υπάρχει θέληση, όλα μπορούν να συμβούν.
Πέρασαν από τότε δέκα χρόνια˙ δύσκολα χρόνια, με τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης παρούσες, με μειώσεις μισθών και λουκέτα, πολλά λουκέτα κι αργότερα να σου κι η πανδημία (Covid-19). Kι όμως, η Ελλάδα έμεινε όρθια και έχοντας αποκτήσει, πλέον, μια οικονομική σταθερότητα, έχοντας ανεβάσει τους ρυθμούς ανάπτυξης πορεύεται αισιόδοξα – την ώρα που άλλες χώρες με ισχυρή παραγωγική βάση και εντυπωσιακά ανεπτυγμένη «βαριά» βιομηχανία περνούν αυτήν την περίοδο μία από τις δυσκολότερες οικονομικές τους κρίσεις, έχοντας μείνει ουσιαστικά ακυβέρνητες. Ποιος το περίμενε;... Γερμανία και Γαλλία με οικονομίες υπό την απειλή κατάρρευσης!..
Ας επιστρέψουμε στα ημέτερα. Υπάρχουν, άραγε, σήμερα τόσο μεγάλες (ιδεολογικο-) πολιτικές διαφορές ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα; Κάθε άλλο – καθώς άλλαξαν πολλά. Η ΝΔ, επί (του κεντρώας προελεύσεως προέδρου της και πρωθυπουργού της χώρας) Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει σαφώς εγκαταλείψει παλαιοδεξιές κρατικόφιλες αγκυλώσεις, ιδεοληψίες και αντιλήψεις του παρελθόντος, υιοθετώντας φιλελεύθερες επιλογές, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει αναθεωρήσει παλαιές αριστερές «αλλεργίες» του για την αγορά και τον ιδιωτικό τομέα, ακολουθώντας, πλέον (και επί της ουσίας), τη μεταρρυθμιστική σοσιαλδημοκρατική/ευρωπαϊκή πολιτική που χάραξε ο Κώστας Σημίτης. Oυδόλως δε είναι τυχαίο ότι στα τελευταία χρόνια το κλίμα του «κεντρώου χώρου», που καλλιέργησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως πολιτικά και ιδεολογικά οριοθετημένου χώρου, που στην Ελλάδα προήλθε ιστορικά κατά βάση μέσα από τη μεγάλη μήτρα του πολιτικού φιλελευθερισμού, αυτό το κλίμα, άνοιξε τον δρόμο της συμπόρευσης μαζί του σε επίλεκτα στελέχη του εκσυγχρονιστικού μπλοκ του ΠΑΣΟΚ (της «ομάδας Σημίτη» ή/και της «ομάδας Βενιζέλου»), άνοιξε τον δρόμο για συνεργασίες. Ουκ ολίγα πρώην στελέχη του «εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ» έκαναν τη μεγάλη υπέρβαση και συντάχθηκαν με τον Κυριάκο για να πάει η χώρα μπροστά.
Ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης ορίστηκε υπουργός στο χαρτοφυλάκιο της Προστασίας του Πολίτη, ο Γιώργος Γεραπετρίτης στο Υπ. Εξωτερικών, ο Κυριάκος Πιερρακάκης στο Υπ. Παιδείας, η Λίνα Μενδώνη στο Υπ. Πολιτισμού, ο Γιώργος Φλωρίδης στο Υπ. Δικαιοσύνης, ο Θεοδ. Λιβάνιος στο Υπ. Εσωτερικών, ο Άκης Σκέρτσος στο πόστο του Υπ. Επικρατείας, οι κ. Παν. Τσακλόγλου και Μαρ. Θεμιστοκλέους ανέλαβαν υφυπουργοί Εργασίας και Υγείας αντιστοίχως, ενώ υπηρετούν σε κρίσιμα πόστα της σημερινής κυβέρνησης (σε θέσεις γενικών γραμματέων Υπουργείων, προέδρων Οργανισμών κ.λπ.) και άλλα στελέχη που είχαν κάποια διαδρομή (άλλοι σημαντική και άλλοι περιορισμένης εμβέλειας) στο ΠΑΣΟΚ, αλλά έχουν εξελιχθεί στους πλέον ένθερμους υποστηρικτές του πρωθυπουργού και της ΝΔ, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην παραγωγή του κυβερνητικό έργου και στην προώθηση μεταρρυθμίσεων.
Μέχρις ότου επιχειρηθεί -αν επιχειρηθεί- κάποια συνεργασία μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, τα δύο αυτά κόμματα που αποτελούν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία το πρώτο και την αξιωματική αντιπολίτευση το δεύτερο (έστω και με τις συνθήκες που προέκυψε), είναι υποχρεωμένα να συνεργάζονται για το καλό του τόπου. Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα κάνει την αυστηρή -ενίοτε και πολεμική- κριτική του στην κυβέρνηση, γιατί αυτός είναι ο θεσμικός του ρόλος, υπό την ιδιότητα του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν πρέπει, όμως, να απορρίπτει συλλήβδην ό,τι προτείνει η κυβέρνηση, ούτε μπορεί να περιμένει κανείς να χειροκροτεί τις πρωτοβουλίες και τις επιλογές της κυβερνώσας παράταξης. Για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, απ’ την άλλη, το ΠΑΣΟΚ είναι ο αντίπαλός του, αλλά αυτό δε θα πρέπει να τον ενοχλεί να συνομιλεί και να αντιπαρατίθεται με ένα κόμμα που κινείται εντός θεσμικού πλαισίου και πολιτικής κοσμιότητας. Οι πολιτικοί αρχηγοί είναι αντίπαλοι, όχι εχθροί και ο καθένας υπηρετεί απ’ την πλευρά του τον ίδιο στόχο για την πρόοδο της χώρας, την ευημερία της πατρίδας.
Το κλίμα από την πρώτη στιγμή της συνάντησης Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Ανδρουλάκη έδειξε πως και οι δύο επιθυμούν διακαώς να δείξουν -εντός και εκτός- ότι επιθυμούν τη συνεννόηση. Το αν το εννοούν, και δεν είναι για το θεαθήναι, θα φανεί το επόμενο διάστημα, όπου θα τους δοθούν αρκετές ευκαιρίες να χορέψουν το «ταγκό της συναίνεσης»... Ας το ελπίσουμε.
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής
Β’/θμιας (ΠΕ01), δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Α.Π.Θ.
(xaan@theo.auth.gr).
