Παράγοντες που καθιστούν αναλώσιμες τις δημοκρατικές κυβερνήσεις

Από τον Κώστα Γιαννούλα

Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται, ότι όλες οι δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις είναι θνησιγενείς και αναλώσιμες. Γι’ αυτό έρχονται και παρέρχονται παρά την αγωνιώδη προσπάθειά τους να γαντζώνονται στο θώκο της εξουσίας. Οι παράγοντες, που τις φθείρουν, είναι, βέβαια, πολλοί. Ιδού μερικοί.

Κατ’ αρχήν, οι ανθρώπινες κοινωνίες αποτελούν ψηφιδωτά αντιθέσεων, αφού απαρτίζονται από πολίτες με διαφορετικές αφετηρίες, με μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και αντικρουόμενα συμφέροντα μεταξύ τους, αλλά και με διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις και κομματικές προτιμήσεις, που συμβάλλουν στον πολυκερματισμό και στην ασυνεννοησία της κοινωνίας. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες και επειδή είναι αδύνατη η ταυτόχρονη ικανοποίηση όλων των αιτημάτων και η εξάλειψη των ανισοτήτων, δημιουργούνται δυσαρέσκειες και αντιδράσεις, που φθείρουν τους εκάστοτε κυβερνώντες και οδηγούν, με την πάροδο του χρόνου, στην αντικατάστασή τους. Πέραν τούτου, τα κόμματα εξουσίας, στην προσπάθειά τους να αυξάνουν την επιρροή τους στο λαό και τα ποσοστά τους στις εκλογές, επιδίδονται, συνήθως, σε στείρα αντιπαράθεση μεταξύ τους και, αντί να θέτουν προτεραιότητες και να μιλούν τη γλώσσα της αλήθειας, συνηθίζουν να την αποκρύπτουν και να δίνουν, αβασάνιστα, υποσχέσεις προς πάσα κατεύθυνση δημιουργώντας, έτσι, στους πολίτες ψεύτικες προσδοκίες. Όταν, όμως, η αλήθεια αποκαλύπτεται, τότε, το τίμημα της αναξιοπιστίας τους είναι αναπόφευκτο, χάνουν την έξωθεν καλή μαρτυρία και την εμπιστοσύνη πολλών υποστηρικτών τους και, δοθείσης ευκαιρίας, οδηγούν τις κυβερνήσεις τους, ξανά, στα έδρανα της αντιπολίτευσης. Βεβαίως, υπήρξαν στο παρελθόν και κυβερνήσεις, που στην προσπάθειά τους να γίνουν αρεστές, ξόδεψαν περισσότερα απ’ αυτά, που μπορούσε να αντέξει το δημόσιο ταμείο και έγιναν ευχάριστες, προσωρινά, αλλά και πάλι δε γλύτωσαν την κατακραυγή του κόσμου, γιατί προέκυψαν, εν τω μεταξύ, άλλου τύπου προβλήματα. Φθείρονται, όμως, οι κυβερνήσεις και απ’ τη μηδενιστική τακτική, που ακολουθεί, συνήθως, η εκάστοτε αξιωματική αντιπολίτευση και όχι μόνο, αποσιωπώντας, εντελώς, το όποιο θετικό κυβερνητικό έργο και προβάλλοντας, μονομερώς, μόνο λάθη και αδυναμίες του, εκμεταλλευόμενη και το γεγονός, ότι πολύς κόσμος διαθέτει κοντή μνήμη και ξεχνά εύκολα τις παραλείψεις των αντιπολιτευομένων. Επί πλέον, επειδή ο δημοκρατικός κόσμος απεχθάνεται την καθεστωτική αντίληψη, επειδή η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία είναι επωφελής για τη δημοκρατία και επειδή με τις πολιτικές αλλαγές στο θώκο της εξουσίας φρεσκάρεται, τουλάχιστον, η ελπίδα για κάτι καλύτερο, αλλάζει τις κομματικές του προτιμήσεις και στρέφεται προς άλλη κατεύθυνση. Μ’ αυτή την τακτική, όμως, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που τελειωμό δεν έχει με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη, να έχουμε πισωγυρίσματα, ή, στην καλύτερη περίπτωση, αναιμική ανάπτυξη και πρόοδο χωρίς στέρεες βάσεις.
Αλλά και το συνδικαλιστικό κίνημα με τους απεργιακούς αγώνες του, την επαναστατική γυμναστική του και τους μαξιμαλιστικούς στόχους, που θέτει, κάνει μεγάλη ζημιά και φθείρει τις κυβερνήσεις, όταν αυτές δεν ικανοποιούν τα αιτήματά του. Μπορεί, βέβαια, στις μέρες μας να έχει χάσει τη λάμψη του, δεν παύουν, όμως, ορισμένες οργανωμένες μειοψηφίες να ναρκοθετούν την πορεία των κυβερνήσεων και να δημιουργούν προβλήματα στην παραγωγή έργου, αφού ορισμένες απ’ αυτές ενδιαφέρονται μόνο για τα δικά τους μόνο συντεχνιακά ή κομματικά συμφέροντα και αδιαφορούν για το κοινό καλό.
Πέραν όλων αυτών, όμως, δεν είναι λίγοι οι αστάθμητοι παράγοντες, που προκύπτουν και ανατρέπουν τους σχεδιασμούς κυβερνήσεων για υλοποίηση του προγράμματός τους, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες, οι οποίοι αρνούνται να κάνουν υπομονή και να αναβάλλουν για αργότερα την ικανοποίηση αιτημάτων τους. Επί πλέον, κυβερνητικά στελέχη, πολλές φορές, αποδεικνύονται κατώτερα των περιστάσεων ή εκμεταλλεύονται καταστάσεις και πόστα προς ίδιον όφελος προκαλώντας, όπως είναι φυσικό, την αγανάκτηση του κόσμου και την άρση της εμπιστοσύνης σε κυβερνήσεις με τέτοια στελέχη.
Γι’ αυτούς, κυρίως, τους λόγους οι δημοκρατικές κυβερνήσεις είναι θνησιγενείς και είναι αναπόφευκτη η επιστροφή τους στα έδρανα της αντιπολίτευσης είτε προσωρινά, είτε για πάντα. Ως εκ τούτου, το καλύτερο, που έχουν να κάνουν, είναι να μη δίνουν ψεύτικες υποσχέσεις, να ιεραρχούν τα αιτήματα του κόσμου βάζοντας προτεραιότητες, να αναγνωρίζουν τα λάθη τους και να τα διορθώνουν, να παραμένουν προσηλωμένες στις αρχές τους και στην εφαρμογή του προγράμματός τους με κριτήριο, πάντα, τα συμφέροντα των πολλών κι ας χάνουν, κάποια στιγμή, τα κυβερνητικά πόστα. Είναι ο μόνος τρόπος, πιστεύω, μετά από εκλογική ήττα να συνεχίζουν τα κόμματά τους να αποτελούν σταθερά σημεία αναφοράς και να ελπίζουν την επιστροφή τους στο τιμόνι της εξουσίας. Διαφορετικά, μια ματιά στο σημερινό ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ δείχνει, τι μπορούν να πάθουν.