Ολη η Ελλάδα είναι ΠΑΣΟΚ

Του Θωμά Παπαλιάγκα, δικηγόρου

Όλη η Ελλάδα είναι ΠΑΣΟΚ. Κι αυτό δεν είναι υπερβολή. Το 80% των Ελλήνων έχει τα περασμένα 50 χρόνια ψηφίσει τουλάχιστον μία φορά ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ διαμόρφωσε αλλά και ακολούθησε νοοτροπίες και λογικές των πέντε τελευταίων δεκαετιών. Αρχικά του εκδημοκρατισμού, της κοινωνικής εξομάλυνσης, της εθνικής συμφιλίωσης, των δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων, του δημοσίου Εθνικού Συστήματος Υγείας, έπειτα της αξιοκρατίας με το ΑΣΕΠ, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με την είσοδο της Κύπρου στην ΕΕ, των μεγάλων έργων, των ανεξάρτητων αρχών, της τοπικής αυτοδιοίκησης, της αγροτιάς και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της Ολυμπιάδας, της διαφάνειας με τη Διαύγεια κλπ.

Και που έσωσε τη χώρα από τρεις χρεοκοπίες. Δεν ξέφυγε όμως και από κάποιες από τις παθογένειες των Ελλήνων, όπως τα πρώτα του χρόνια η διόγκωση του δημοσίου, η περιφρόνηση της επιχειρηματικότητας, ο κομματικός σωλήνας και ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα εξάγει περισσότερα από όσα εισάγει.
Δεν είναι υπερβολή λοιπόν να πούμε ότι το ΠΑΣΟΚ έφερε σταδιακά μια ειρηνική επανάσταση στη χώρα και την μεταμόρφωσε.
Όλη η Ελλάδα είναι ΠΑΣΟΚ. Γιατί όλη η Ελλάδα πίστεψε, ακολούθησε ή περίμενε να δει με κομμένη την ανάσα τα επόμενα βήματα του μεγαλύτερου success story στην πολιτική ιστορία της χώρας μετά την απελευθέρωσή της. Της ιστορίας που έγραψε ο Ανδρέας Παπανδρέου, οι σύντροφοι και οι επίγονοί του. Του κόμματος που έβγαλε τρεις πρωθυπουργούς σε τριάντα πέντε χρόνια με είκοσι χρόνια αυτοδύναμης κυβερνητικής θητείας.
Όλες όμως αυτές οι ιστορίες έχουν τα πάνω τους και τα κάτω τους. Και το ΠΑΣΟΚ δεν ξέφυγε, ακολουθώντας την κρίση ταυτότητας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Μάλιστα, βίωσε διάσπαση και κόντεψε να εξαφανιστεί από τον χάρτη το 2015. Όμως ανέκαμψε.
Και τώρα πάλι όλη η χώρα στρέφει τα βλέμματά της στο ΠΑΣΟΚ. Χρειάστηκε να γίνει αντιληπτό από την κοινωνία ότι κόμματα χωρίς παράδοση, ρίζες και χαρακτήρα μπορούν να επιβιώσουν μόνο υπό ειδικές συνθήκες. Τα κόμματα της κρίσης βαίνουν προς εξαφάνιση. Εξαφανίστηκαν η Χρυσή Αυγή, ο ΛΑ.Ο.Σ. και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του Πάνου Καμμένου. Οι ΑΝΕΛ, ελληνόψυχοι πατριώτες υποτίθεται, απορροφήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε ο ίδιος ΑΝΕΛ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πλέον ελάχιστους αριστερούς του παλιού Συνασπισμού και έμεινε με τα κατάλοιπα των ΑΝΕΛ και κάποιους ΠΑΣΟΚογενείς που ονειρεύονται ξανά τις καρέκλες που είχαν επί Τσίπρα.
Κανείς δεν νοσταλγεί τη Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά, τους ΑΝΕΛ, τον Καμμένο, τον ΣΥΡΙΖΑ, τον Τσίπρα, τον Βαρουφάκη ή τον Κασσελάκη.
Να σημειώσουμε πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η παράδοση, οι ρίζες, αλλά κυρίως η θεσμικότητα ενός κόμματος. Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ είναι θεσμικός και λειτουργεί με πολιτικά κριτήρια. Φαντάζεται κανείς ότι θα ήταν ποτέ δυνατόν να εκλεγεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ένας άσχετος ουρανοκατέβατος σαν τον Κασσελάκη; Ή μήπως φαντάζεται κανείς ότι το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να εκλέξει αρχηγό του έναν πρώην υπουργό του που έριξε την κυβέρνηση του κόμματός του, σαν τον Αντώνη Σαμαρά (που το 1993 είχε ρίξει την κυβέρνηση του πατρός Μητσοτάκη);
Στη σημερινή κατάσταση, με μία κυβέρνηση που το μόνο που την ενδιαφέρει είναι οι μπίζνες της Οικογένειας και λίγων φίλων της και μία αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ να έχει περάσει τα όρια της αυτογελοιοποίησης, όλοι στρέφουν το βλέμμα τους στο ΠΑΣΟΚ. Περιμένοντας από αυτό μία σοβαρή, αξιόπιστη κυβερνητική δύναμη. Μία ηγέτιδα – και όχι συνιστώσα – δύναμη στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Μία δύναμη που θα αποτελέσει τον μαγνήτη για άλλες δυνάμεις και προσωπικότητες του χώρου. Μία δύναμη που θα φωνάζει ότι είναι έτοιμη στις επόμενες εκλογές να κυβερνήσει, απαντώντας πειστικά στην αγωνία των πολιτών ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ακούστηκε ότι οι έξι (αρχικά οκτώ) υποψηφιότητες για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ είναι πολλές. Λάθος. Δείχνουν το έντονο ενδιαφέρον πολλών στελεχών γι’ αυτό. Κατά μείζονα δε λόγο καθώς πρόκειται για καλές υποψηφιότητες και μάλιστα σε μία πολύ σοβαρή και πολιτισμένη πολιτική διαδικασία, που επικεντρώθηκε σε ανταλλαγή πολιτικών προτάσεων και όχι σε ξεκατινιάσματα.
Ο πρόεδρος και οι υποψήφιοι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ δεν προβάλλουν το “ανθρώπινο” πρόσωπό τους, ούτε μας επιδεικνύουν τους/τις συζύγους τους ούτε τους σκύλους ή τις γάτες τους, αλλά προτιμούν να καταθέτουν πολιτικές προτάσεις. Πιο άχαρο αλλά πολύ πιο ουσιαστικό. Και πιο πολιτικό. Γι’ αυτό είναι αναγκαία η μαζική συμμετοχή των μελών και φίλων στις 6 και στις 13 Οκτωβρίου.
Άλλοι νοσταλγούν το ΠΑΣΟΚ για το ένδοξο (και τρυφηλό) παρελθόν που έζησαν, άλλοι το αγαπούν για ένα παρελθόν που άκουσαν και θέλουν να ζήσουν ένα ανάλογο, άλλοι, οι πολύ νεότεροι, το γουστάρουν από τα βιντεάκια που βλέπουν. Πολλοί όμως νιώθουν ότι εδώ υπάρχει μία σοβαρότητα και μία πολιτική πρόταση. Που πρέπει να κυβερνήσει. Γιατί αλλιώς δεν είναι μακριά μία αξιωματική αντιπολίτευση (και έπειτα ίσως και κυβέρνηση) από την άκρα ή την ψεκασμένη δεξιά. Όπως συνέβη με τη Μελόνι στην Ιταλία, με τον Όρμπαν στην Ουγγαρία και κόντεψε να συμβεί με τη Λεπέν στη Γαλλία.