Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν γιος του Γεωργίου Παπανδρέου, του «Γέρου της Δημοκρατίας», και γεννήθηκε στη Χίο στις 5 Φεβρουαρίου 1919. Μετά το τέλος των γυμνασιακών του σπουδών, το 1937, εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το καθεστώς Μεταξά, όμως, το 1939 τον φυλάκισε, διότι ήταν μέλος τρομοκρατικής οργάνωσης και, όταν αποφυλακίστηκε το 1941, φυγαδεύτηκε στις Η.Π.Α. και εκεί ακολούθησε πανεπιστημιακή σταδιοδρομία. «Το 1942 πήρε το δίπλωμα «Μάστερς» για οικονομικές σπουδές. Τη χρονική περίοδο 1942-1943 υπήρξε βοηθός καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Το 1943 απέκτησε το Διδακτορικό Δίπλωμα Οικονομικών και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ» (βιβλ. 1, σελ. 813)
Ο Ανδρέας Παπανδρέου επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη του 1959 ως οικονομικός σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδας και μετά η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή του ανέθεσε τη διεύθυνση του Κέντρου Προγραμματισμού Οικονομικών Ερευνών.
Στις εκλογές που έγιναν 3 Νοεμβρίου 1963 εξελέγη βουλευτής Αχαΐας με την κυβέρνηση του πατέρα του Γεωργίου Παπανδρέου καθώς και στις επαναληπτικές εκλογές στις 16 Φεβρουαρίου 1964, όπου το κόμμα της Ενώσεως Κέντρου (Ε.Κ.) πήρε ποσοστό 52,7%, εξελέγη και πάλι βουλευτής. Ο πατέρας του και πρωθυπουργός του ανέθεσε το Υπουργείο Συντονισμού. Το έργο εκείνης της ισχυρής κυβέρνησης δυστυχώς διακόπηκε στις 15 Ιουλίου 1965 με την αποστασία των 15 βουλευτών από την Ένωση Κέντρου και πρωτοστάτη τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που προκλήθηκε από τη διαφωνία του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου με τον νέο βασιλιά Κωνσταντίνο γύρω από το θέμα της αντικατάστασης του υπουργού Εθνικής Άμυνας.
Όταν κηρύχθηκε η δικτατορία στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1967 πολλοί από τους πολιτικούς φυλακίστηκαν και μεταξύ αυτών ο Ανδρέας Παπανδρέου, που παρέμεινε φυλακισμένος έως τις 15-1-1968. Μετά την αποφυλάκισή του πήγε στη Γαλλία και από εκεί στη Σουηδία ως καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Εκεί στη Σουηδία τον ίδιο χρόνο στις 26-2-1968 ίδρυσε το Π.Α.Κ. (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα) που απέβλεπε στην εθνική ανεξαρτησία, τη λαϊκή κυριαρχία και την κοινωνική απελευθέρωση. Το σύνθημα αυτό ήταν και το σύνθημα του ΠΑ.ΣΟ.Κ., του νέου κόμματος στην Ελλάδα που ιδρύθηκε στις 3 Σεπτέμβρη 1974.
Μετά τις εκλογές στις 2 Ιουνίου 1985, όπου το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ήρθε πρώτο κόμμα με ποσοστό 45,8% και 165 έδρες ενώ η Ν.Δ. πήρε τη δεύτερη θέση με ποσοστό 40,8% και 126 έδρες, είχαμε μεγάλες αλλαγές στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. Ο Ανδρέας Παπανδρέου αρνήθηκε την ανανέωση της θητείας του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας για την περίοδο 1985-1990 και πρότεινε τον Αρεοπαγίτη Χρήστο Σαρτζετάκη, που είχε δικάσει τους υπεύθυνους της δολοφονίας του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γ. Λαμπράκη το 1963. Άλλαξε τον υπουργό Οικονομικών Γεράσιμο Αρσένη και τοποθέτησε στη θέση του τον Κώστα Σημίτη, προσβλέποντας στη μείωση των κρατικών δαπανών για τη βελτίωση της οικονομίας του κράτους. Με το μέτρο όμως αυτό ήρθε σε αντίθεση με τα συνδικάτα και, όταν τον Νοέμβριο του 1987 ο Ανδρέας Παπανδρέου θέλησε να μεσολαβήσει υπέρ των δίκαιων διαμαρτυριών και απεργιών των εργαζομένων, ο Κώστας Σημίτης υπέβαλε την παραίτησή του. Από τότε άρχισε κατάρρευση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., που αποτυπώθηκε στις εκλογές τις 18 Ιουνίου 1989, όπου το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ήρθε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 39,13% και 125 έδρες, ενώ η Ν.Δ. πρώτο με ποσοστό 44,28% και 145 έδρες και ο ΣΥΝ τρίτο κόμμα με 13,12% και 28 έδρες. Στην πτώση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. συνετέλεσε και η υπόθεση Κοσκωτά και η αδρανοποίηση του Ανδρέα Παπανδρέου, διότι τον Αύγουστο του 1988 έκανε σοβαρή εγχείρηση καρδιάς στο Λονδίνο. Η συνεργασία της Ν.Δ. με τον ΣΥΝ. εναντίον του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ήταν αναπόφευκτη.
Τον Μάρτιο του 1995 ο Ανδρέας Παπανδρέου προώθησε την τελωνειακή ένωση της Τουρκίας με την Ευρώπη με αντάλλαγμα την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κατάσταση όμως της υγείας του είχε επιδεινωθεί. Ο Κώστας Σημίτης μετά από εσωτερικές κομματικές διαδικασίες εξελέγη πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και πρωθυπουργός της χώρας στις 15-1-1996. « Στις 21 και 22 Ιουνίου 1996 βρισκόμουν στη Φλωρεντία ... Στις τρεις το πρωί της Κυριακής (23 Ιουνίου 1996) χτύπησε το τηλέφωνό μου. Απόρησα, ο νους μου πήγε σε ένα ελληνοτουρκικό επεισόδιο. Ήταν ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου Τάσος Μαντέλης. Μου ανακοίνωσε τον θάνατο του Ανδρέα. Τηλεφώνησα αμέσως στον Χυτήρη, για να μάθω λεπτομέρειες. Ενημέρωσα έπειτα τον Θέμελη για τις εξελίξεις». (βιβλ. 2, σελ. 633)
Η κηδεία του Ανδρέα έγινε στις 26 Ιουνίου 1996 με τιμές πρωθυπουργού εν ενεργεία. Η προσέλευση του κόσμου ήταν πολύ μεγάλη - περίπου ένα εκατομμύριο. Ο πρώτος επικήδειος λόγος ήταν του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, ακολούθησαν άλλοι δέκα και τελευταίος επικήδειος ήταν αυτός του γιου του Γεωργίου Παπανδρέου, που είχε δίπλα τα δύο αδέρφια του, τον Νίκο και τον Αντρίκο. Στην κηδεία παρέστησαν 80 ξένες αντιπροσωπείες, όπως ο υπουργός Οικονομικών των Η.Π.Α. Ρόμπερτ Ρούμπιν ως εκπρόσωπος του Προέδρου Μπιλ Κλίντον, αρχηγοί κρατών, όπως ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Βιμ Κοκ, της Αρμενίας Χραντ Μπαγκραντιάν, της Αλβανίας Αλεξάντερ Μέξι, ο πρόεδρος της Διεθνούς Σοσιαλιστικής και πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Πιέρ Μωρουά, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης κ.ά.
Μεγάλη ήταν η συγκίνηση που προκάλεσε ο επικήδειος λόγος του γιου του Γεωργίου Παπανδρέου, που αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πατέρα, άκουσες τα νέα; ... Τρεις μέρες τώρα εδώ στην Αθήνα, στην κοιτίδα του πολιτισμού, κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης λαός έρχεται από παντού...Έρχονται με πλοία, με αεροπλάνα, με κάθε τρόπο, πεζή, ακόμη και σε αναπηρικές καρέκλες. Ηλικιωμένοι, σαν τις αιωνόβιες ελιές και νέοι σαν την αυγή. Όλοι αυτοί έρχονται, πατέρα, για να τιμήσουν έναν σπουδαίο άνθρωπο, όπως λένε τον άνθρωπο που τους βοήθησε, τον άνθρωπο που τον αγάπησαν ... όλοι μας ορφανέψαμε σε αγαπάμε. Γεια σου, πατέρα».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. Σύγχρονη Εγκυκλοπαίδεια ΕΥΡΩΠΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ, τόμος 17, Εκδοτικός Οργανισμός Θ.ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, Αθήνα 1993
2. Δρόμοι Ζωής ΚΩΣΤΑΣ ΣΗΜΙΤΗΣ, Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, Αθήνα 2015
