Τελικά τι γιορτάζουμε την Ημέρα της Γυναίκας;

Από τη Ρένια Παντρά, πτυχιούχο Διεθνών Σχέσεων και Οργανισμών

Έφτασε, λοιπόν, η 8η Μαρτίου, η Ημέρα της Γυναίκας. Λουλούδια, αρώματα, σοκολάτες και διάφορα δώρα χαρίζονται σε κάθε γυναίκα.

Δυστυχώς, η μέρα έχει μετατραπεί σε μια εμπορική γιορτή, αλλά αποτελεί και αφορμή για διασκέδαση, καθώς οι περισσότερες συγκεντρώσεις γυναικών περιλαμβάνουν χορούς και μουσική, όχι όμως συνθήματα και διεκδικήσεις. Επομένως, είναι προφανές ότι έχουμε ξεχάσει τι πραγματικά γιορτάζουμε την 8η Μαρτίου, και ως κοινωνία και ως γυναίκες! Η κατάσταση αυτή πρέπει μόνο να μας προβληματίζει και είναι πραγματικά λυπηρό ότι η Ημέρα της Γυναίκας έχει ταυτιστεί με τη γιορτή της μητέρας, τη γυναικεία φύση και τη θηλυκότητα, και γενικά έφτασε να αποτελεί πλέον μια έκφραση συμπάθειας και αγάπης προς τις γυναίκες.
Η απαρχή, όμως, του εορτασμού της 8ης Μαρτίου και το έναυσμά της έχει πολύ βαθιές ρίζες και άκρως επαναστατικό χαρακτήρα. Εορτάστηκε για πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη για τις εργάτριες που το 1857 διεκδίκησαν καλύτερες συνθήκες εργασίας, μείωση του ωραρίου, αύξηση του μισθού τους, αλλά και απαγόρευση της παιδικής εργασίας, καθώς στις βιομηχανίες τα μισά εργατικά χέρια ανήκαν σε παιδιά. Έκτοτε άρχισε να εορτάζεται και σε άλλες χώρες, με βασικό σκοπό τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων των γυναικών. Φυσικά στο παρελθόν υπήρξαν πολλές κινητοποιήσεις εργατριών, όπως το 1804 στην Αγγλία, το 1820 στις ΗΠΑ, το 1831 στη Γαλλία.
Αλλά και μετά το 1857 σημειώθηκε πληθώρα διαδηλώσεων και διεκδικήσεων. Οι ελληνίδες υφάντρες διαδήλωσαν στον Πειραιά το 1892, όπου οι γυναίκες εκείνης της εποχής ήταν ακόμη υποταγμένες στους άντρες, χωρίς δικαιώματα και τις περισσότερες φορές χωρίς άποψη. Στις ΗΠΑ, το 1910 για 13 εβδομάδες οι γυναίκες διαδήλωναν για την απόκτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους. Αργότερα, τον Μάρτιο του 1911 ξέσπασε και η φωτιά σε γνωστό εργοστάσιο ενδυμάτων των ΗΠΑ, όπου έχασαν τη ζωή τους 146 εργάτριες. «Ψωμί και τριαντάφυλλα» φώναζαν οι γυναίκες το 1912, διεκδικώντας για μία ακόμα φορά καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Με βάση αυτά τα γεγονότα, η Ημέρα της Γυναίκας άρχισε να εορτάζεται σε πολλές χώρες, κυρίως με την πραγματοποίηση διαδηλώσεων και απεργιών. Άκρως ιστορική και γεμάτη σημασία είναι η απόφαση του Γενικού Συμβουλίου του ΟΗΕ να εορτάζεται διεθνώς η 8η Μαρτίου ως επίσημη Ημέρα της Γυναίκας, θέλοντας έτσι να αναδείξει τόσο τα προβλήματα των γυναικών αναφορικά με τα δικαιώματά τους, την ισότητα των δύο φύλων, αλλά και να προωθήσει τα κατοχυρωμένα δικαιώματα των γυναικών. Και φυσικά, τα δικαιώματα αυτά δεν περιορίζονται μόνο στα εργασιακά, αλλά επεκτείνονται και στα κοινωνικά δικαιώματα, στο δικαίωμα στην υγεία, την εκπαίδευση, του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, της αυτοδιάθεσης κ.λπ. Τα δικαιώματα αυτά θεσπίστηκαν με πληθώρα Συνθηκών από τον ΟΗΕ και διέπονται από την αρχή της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων.
Και μετά από τόσες διεκδικήσεις, ερχόμαστε πάλι στο 2024, και συνειδητοποιούμε με τον χειρότερο τρόπο ότι, παρά τις τόσες προσπάθειές, δεν έχουμε καταφέρει ακόμη ως κοινωνία να λειτουργούμε υπό το πρίσμα της ισότητας, και δυστυχώς οι αδικίες και τα εγκλήματα κατά των γυναικών όχι μόνο δεν έχουν μειωθεί, αλλά αντίθετα διαιωνίζονται, με αποκορύφωμα τις γυναικοκτονίες που γίνονται σχεδόν καθημερινά, τόσο στη χώρα μας όσο και σε διεθνές επίπεδο, ως ένδειξη της πιο ακραίας μορφής έμφυλης βίας, που αποτελεί αναντίρρητα σεξιστικό και μισογυνιστικό έγκλημα, βασιζόμενο κυρίως σε πατριαρχικούς παράγοντες.
Δυστυχώς, όμως, παρά τις τόσες προσπάθειες από μέρους των φορέων και οργανισμών, ακόμη και σήμερα η ισότητα δεν έχει επιτευχθεί πλήρως. Στον εργασιακό τομέα, οι γυναίκες εξακολουθούν να μην αντιμετωπίζονται με τον ανάλογο σεβασμό, ενώ πολλές φορές οι θέσεις και οι μισθοί τους, εσκεμμένα δεν είναι αντίστοιχες με αυτές των αντρών. Εξίσου οδυνηρή και ανεπίτρεπτη θα λέγαμε είναι η εκπροσώπηση των γυναικών στη Βουλή, καθώς αγγίζει μόλις το 30%, ενώ γυναίκα επικεφαλής κόμματος είναι μόνο μία. Τέλος, παρατηρούμε ότι οι ελάχιστες αυτές γυναίκες ανήκουν στην κεντροαριστερά, βλέποντας έτσι ότι ο συντηρητισμός επικρατεί τόσο στην πολιτική όσο και στην ελληνική κοινωνία. Ευτυχώς, σε τομείς όπως της υγείας και της εκπαίδευσης, η ισότητα έχει επιτευχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό, τουλάχιστον στην Ελλάδα και τις άλλες πολιτισμένες χώρες, φυσικά, όμως, όχι σε παγκόσμιο επίπεδο. Βλέποντας όλες αυτές τις αδικίες σε βάρος των γυναικών, την κακοποίησή τους και πάρα πολλές φορές τη σιωπή τους, πώς να μη φτάσουμε στο σημείο να αναρωτιόμαστε τι γιορτάζουμε την 8η Μαρτίου και γιατί οι δρόμοι δεν κατακλύζονται από τις φωνές των γυναικών, διεκδικώντας τα δικαιώματά τους.