Επειδή οι αλλαγές αυτές, είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών παρεμβάσεων, η περίοδος που διανύουμε, ονομάστηκε από τους ειδικούς επί του αντικειμένου επιστήμονες, κατ’ ευφημισμόν, ανθρωπόκαινος γεωλογική περίοδος.
Είναι γεγονός ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες της βιομηχανικής περιόδου, βελτίωσαν τη ζωή των ανθρώπων σε πολύ μεγάλο βαθμό. Χωρίς τη βιομηχανική επανάσταση, δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν. Να σκεφτούμε ότι, πριν από 11.000 χρόνια, ζούσαν μόνο 4 εκατομμύρια άνθρωποι στη γη. Το 1950, ζούσαν δύο δις και σήμερα ξεπέρασαν τα οκτώ δις και ο πληθυσμός της γης συνεχίζει να αυξάνεται.
Σήμερα διανύουμε την τετάρτη βιομηχανική περίοδο, αυτή της υψηλής τεχνολογίας και εσχάτως της τεχνητής νοημοσύνης, για την πρωτοκαθεδρία της οποίας ανταγωνίζονται οι ΗΠΑ και η Κίνα και για τη χρησιμότητα της οποίας οι επιστήμονες είναι διχασμένοι: Πολλοί από αυτούς φοβούνται ότι, όταν εξελιχθεί πολύ η τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να αυτονομηθεί και να καταστρέψει το ανθρώπινο είδος.
Ενώ, όμως, η βιομηχανική και τεχνολογική εξέλιξη έφερε μεγάλη υλική πρόοδο και ανύψωσε το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων, ταυτόχρονα, επέφερε και δεινά των οποίων μάρτυρες γινόμαστε σήμερα όλοι μας.
Ο συνεχής βομβαρδισμός της ατμόσφαιρας με ρύπους από την κατανάλωση των στερεών καυσίμων, έγινε αιτία να αυξηθεί η θερμοκρασία του περιβάλλοντος κατά 1-1,5 βαθμόoC.
Τα αποτελέσματα είναι οδυνηρά και στο μέλλον θα γίνουν τραγικότερα, όταν, όπως υπολογίζεται, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, περί το 2100 μ.χ., θα αυξηθούν κατά 3oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Οι συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της εκ του λόγου τούτου αύξησης της θερμοκρασίας, είναι ήδη τραγικές για τον πλανήτη μας: Οι πάγοι λιώνουν ταχύτατα στους πόλους. Ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας από τους όγκους των πάγων που λιώνουν και πολλές παράκτιες πόλεις και ολόκληρα νησιά θα βυθιστούν μέσα στα νερά. Ταυτόχρονα, αλλάζει η συμπεριφορά των θαλασσίων ρευμάτων, που ρυθμίζουν την παγκόσμια κλιματική ισορροπία. Μειώνονται οι βροχοπτώσεις και μεγάλες περιοχές της γης ερημοποιούνται. Αυτό θα έχει ως συνέπεια εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι να μην μπορούν να επιβιώσουν στους χώρους διαμονής τους και θα μεταναστεύσουν. Θα υπάρξει έλλειψη τροφίμων, συνεπεία της κλιματικής αλλαγής, της μείωσης των βροχοπτώσεων και της ερημοποίησης μεγάλων περιοχών της γης. Θα διαταραχθούν τα οικοσυστήματα και πολλά είδη της πανίδας και της χλωρίδας θα εξαφανιστούν (συμβαίνει ήδη). Τυφώνες θα σημειώνονται συχνότερα ακόμα και σε περιοχές που δεν σημειώνονταν ποτέ. Υδατοπαροχές θα μειωθούν και μεγάλα ποτάμια από πλωτά θα γίνουν βατά κατά τη θερινή περίοδο, όπως συμβαίνει σε δύο μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης, τον Δούναβη και τον Ρήνο. Να γιατί πολλοί αναλυτές προβλέπουν ότι οι μελλοντικοί πόλεμοι δεν θα γίνονται για το πετρέλαιο, αλλά για το νερό. (Μας λέει τίποτε το γεγονός ότι η Ρωσία διαθέτει μεγάλα ποτάμια και πόσο απαραίτητη θα είναι στο μέλλον για την Ευρώπη;) Αντί για τις κανονικές βροχοπτώσεις και τις χιονοπτώσεις, οι μεν χιονοπτώσεις θα σταματήσουν τελείως στη νότια Ευρώπη και θα περιοριστούν μόνο στα ορεινά, οι δε βροχοπτώσεις θα σημειώνονται ως πλημμύρες, που δεν θα εμπλουτίζουν επαρκώς τον υδροφόρο ορίζοντα όπως παλαιότερα, διότι θα απορρέουν ορμητικά προς τη θάλασσα και ταυτόχρονα θα επιφέρουν τρομερές καταστροφές. Αυτό το βλέπουμε ήδη στη χώρα μας με όλο και πιο μεγάλη συχνότητα και με πολύ οδυνηρά αποτελέσματα: Ιανός, πλημμύρα στην Εύβοια, στη Μάνδρα, στην Κρήτη και εντελώς πρόσφατα με τον απίστευτης έντασης Daniel, που μας θύμισε τον κατακλυσμό του Νώε.
Αυτά τα φαινόμενα, δυστυχώς, όσο θα επιδεινώνονται οι κλιματικές συνθήκες τόσο περισσότερο θα εντείνονται.
Συνακόλουθα, έχουμε τις μεγαπυρκαγιές (megafires), όπως ονομάστηκαν τελευταία, οι οποίες στη χώρα μας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, εφέτος παρέδωσαν στον Μολώχ της φωτιάς 1.700.000 στρέμμ. δάσους, δασικών εκτάσεων, καλλιεργειών, σπιτιών, εργοστασίων, βιοτεχνιών και ανθρωπίνων ζώων, ανυπολόγιστης αξίας. Οι παρεπόμενες παρενέργειες από τις πυρκαϊές αυτές στη ζωές των ανθρώπων και των ζώων, θα είναι τρομακτικές.
Να πω μετά βεβαιότητας και με την εμπειρία που μου δίνει η μακρόχρονη ενασχόλησή μου με το αντικείμενο των πυρκαϊών κατά τη διάρκεια του υπαλληλικού μου βίου, ότι οι μεγαλύτερες από τις εφετινές πυρκαγιές ήταν καθαροί εμπρησμοί. Δεν χρειάζεται να είσαι σοφός για να καταλήξεις στο ασφαλές αυτό συμπέρασμα:
Τάχα, στις άλλες βαλκανικές χώρες, δεν είχαν καύσωνες το εφετινό καλοκαίρι; Γιατί σε αυτές σημειώθηκαν ελάχιστες έως καθόλου πυρκαγιές; Τελικά, όπου και να κοιτάξεις, θα δεις προβλήματα: Το δημογραφικό, η εγκατάλειψη της γεωργίας και κτηνοτροφίας από τους νέους οι οποίοι εγκαθίσταται στις πόλεις αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής, η φτώχεια που καλπάζει λόγω της ακρίβειας, η επίταση των ανισοτήτων, η έλλειψη στέγης για τους νέους, η φοροδιαφυγή, η παγκόσμια ανασφάλεια από τους ανταγωνισμούς των μεγάλων δυνάμεων και τόσα άλλα που ζητούν τη λύση τους ή τουλάχιστον να μετριαστεί η έντασή τους.
Μέσα στα τεράστια αυτά προβλήματα, πιστεύω ότι κυρίαρχο ρόλο θα παίξουν οι πυρκαϊές και οι πλημμύρες. Αυτά τα δύο προβλήματα, όσο το περιβάλλον θα καταστρέφεται και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, πιθανότατα θα ενταθούν, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Τι πρέπει να γίνει ώστε να μετριαστούν οι συνέπειές τους;
Πιστεύω ότι, η πολιτεία θα πρέπει να βγει μπροστά και να αντιμετωπίσει τους δύο αυτούς κινδύνους ως εσωτερικούς εχθρούς:
Διευθέτηση των ρεμάτων και χείμαρρων από τα ορεινά προς τα πεδινά. Τώρα, στα ορεινά δε γίνεται τίποτε απολύτως. Το αντικείμενο αυτό ανήκει στις Δασικές Υπηρεσίες, αλλά αυτή τη στιγμή καμιά διευθέτηση των ορεινών ρεμάτων δεν γίνεται. Η κατασκευή φραγμάτων στα ορεινά μετά από μελέτη για τη μείωση των κλίσεων για τη συγκράτηση των φερτών υλών προς τα κατάντη, θα μειώσει την ορμητικότητα το πλημμυρικών υδάτων και κατά συνέπεια τις καταστροφές στα πεδινά. Σήμερα τι γίνεται; Το εντελώς αντίθετο. Διατίθενται από την Περιφέρεια Θεσσαλίας εκατομμύρια για τον καθαρισμό της κοίτης των ρεμάτων και χειμάρρων στα πεδινά και τα αποτελέσματα βλέπουμε ποια είναι.
Αλλά τι περιμένεις: Η Δασική Υπηρεσία υπάγεται κατευθείαν στο Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος και δεν έχει καμία σχέση με την Περιφέρεια. Σαν να λέμε, δύο ξένοι στην ίδια πόλη…
Σε ό,τι αφορά τις πυρκαγιές: Υπάρχουν τρία πράγματα που μπορούν να βελτιώσουν τα πράγματα: Πρόληψη, πρόληψη και πρόληψη. Όσα πυροσβεστικά μέσα και να πάρει κυβέρνηση, αν δεν φροντίσει να αλλάξει τακτική, δεν πρόκειται να κάνει τίποτε. Επιτηρείτε τα δάση εγκαθιστώντας παρατηρητήρια επί 24/ώρου βάσεως, ώστε να εντοπίζονται αμέσως οι πυρκαϊές και να γίνεται άμεση επέμβαση, πριν η πυρκαϊα λάβει μεγάλες διαστάσεις.
Φίλοι αναγνώστες, όσοι είχατε την υπομονή να διαβάσετε το παρόν δημοσίευμά μου, πιθανόν να με θεωρήσετε υπερβολικό. Μακάρι να ήταν έτσι, αλλά η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη.
Ειδικοί επιστήμονες λένε, ότι το χρονόμετρο της Γης, δείχνει ότι βρισκόμαστε μερικά δευτερόλεπτα πριν η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη και καταστραφεί η ζωή πάνω στον πλανήτη.
Με βάση τις επιστημονικές αυτές διαπιστώσεις θεώρησα και εγώ καθήκον μου, να βάλω ένα μικρό λιθαράκι στο οικοδόμημα που προσπαθούν όλοι όσοι επιθυμούν να κτίσουν ένα φράγμα προστασίας του όμορφου αυτού πλανήτη, που λέγεται Γη.
Από τον Σωτήρη Απ. Παπαποστόλο,
συνταξιούχο δασοπόνο
