Του Γιώργου Δελαστίκ
Η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. Η Τουρκία δεν είναι μέλος της Ε.Ε., αλλά θέλει να γίνει. Μισόν αιώνα (!) τώρα έχει συνδεθεί με την τότε ΕΟΚ και νυν Ε.Ε., αλλά ακόμη να γίνει μέλος γιατί υποτίθεται ότι δεν την θέλουν ως εταίρο οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες - η Γερμανία πριν από όλες. Αιώνια υποψήφια προς ένταξη που πιστεύει να γίνει... αιωνόβια!
Η Τουρκία, λοιπόν, που δεν είναι μέλος της Ε.Ε. στέλνει το πλοίο "Μπαρμπαρός Χαϊρεντίν Πασά" να πραγματοποιήσει έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο μέσα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου και μάλιστα στα ... νότια του νησιού, μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου! Από τη στιγμή που η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε., λογικό είναι να περιμένει τη στήριξη των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την καταδίκη της Τουρκίας για την ωμή παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ. Οι Κύπριοι ανέμεναν την εκδήλωση εκ μέρους της Ε.Ε. της απειλής προς την Αγκυρα ότι θα ανασταλεί η ευρωπαϊκή ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, αν δεν φύγουν τα πλοία της από την κυπριακή ΑΟΖ.
Λογικό να περιμένουν οι Κύπριοι τέτοια στάση της Ε.Ε., αλλά... αφελέστατο, όπως απέδειξαν τα γεγονότα.
Το πρώτο σοκ για τους Κύπριους έρχεται από τον εκπρόσωπο της Κομισιόν. "Ουδέν σχόλιον", δηλώνει, αφήνοντας άναυδη τη Λευκωσία. Σφυρίζει "διάφορα", δηλαδή η Κομισιόν, κρατώντας τακτική ίσων αποστάσεων από την Κύπρο και την Τουρκία, από το θύμα, δηλαδή της επιθετικής πρόκλησης και τον δράστη! Αν έχεις τέτοιους φίλους, τι να τους κάνεις τους εχθρούς...
ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου - δηλαδή οι αρχηγοί όλων των πολιτικών κομμάτων της ελληνοκυπριακής πλευράς - συνεδρίασαν επί δύο ημέρες στη Λευκωσία και αποφάσισαν ομόφωνα ότι η κυπριακή κυβέρνηση πρέπει να μην επιτρέψει να ανοίξουν νέα κεφάλαια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - Τουρκίας.
Κατά παράδοξο τρόπο για όσους τρέφουν αυταπάτες αναφορικά με τη στάση της Ε.Ε. απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, καμία απολύτως χώρα - μέλος της Ε.Ε. δεν υποστήριξε τη θέση αυτή της Λευκωσίας.
Στο κυπριακό εθνικό συμβούλιο είχε πέσει και η πρόταση να ζητήσει η Κύπρος από την Ε.Ε. να σταματήσουν εντελώς οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - Τουρκίας μέχρις ότου η Αγκυρα αποσύρει τα πλοία της από την κυπριακή ΑΟΖ. Από τις επαφές όμως που είχε ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιαννάκης Κασουλίδης τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, φάνηκε ότι ήταν εντελώς αδύνατον να προωθηθεί μια τέτοια θέση χωρίς να προβάλουν βέτο εναντίον της σχεδόν... όλες οι χώρες της Ε.Ε.!
Όπως είναι ευνόητο, αυτή η στάση των εταίρων της Κύπρου στην Ε.Ε. αποθράσυνε την Τουρκία. Η Αγκυρα δεν θα επιτρέψει στη "Νότια Κύπρο" να θέσει υπό την κυριαρχία της την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε., δήλωσε αγέρωχα ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Βολκάν Μποζκίρ.
Η αποθράσυνση των Τούρκων έγινε σαφέστερη, όταν ο Μποζκίρ που η χώρα του παραβίασε ασύστολα την ΑΟΖ ενός κράτους - μέλους της Ε.Ε., πρόσθεσε: "Το αίτημα της ελληνοκυπριακής πλευράς να μην ανοίξουν τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε., αναμένουμε να απορριφθεί στο πλαίσιο της Ε.Ε. Εμείς θα συνεχίσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα την ενταξιακή πορεία. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα ανοίξουμε και θα κλείσουμε όλα τα κεφάλαια"! διακήρυξε με στόμφο.
Παραμύθια, φυσικά λέει ο Τούρκος υπουργός. Ο ίδιος ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν - Κλοντ Γιουνκέρ επανέλαβε μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα ότι κατά την επόμενη πενταετία δεν πρόκειται να γίνει καμία απολύτως διεύρυνση της Ε.Ε., άρα ούτε και ένταξη της Τουρκίας. Σημασία έχει όμως το θράσος που απέκτησαν οι Τούρκοι λόγω της στάσης της Ε.Ε. στο θέμα της κυπριακής ΑΟΖ.
ΒΡΩΜΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ
Το δεύτερο σοκ προκλήθηκε στην Κύπρο από το γεγονός ότι οι Αγγλοι, συνεπικουρούμενοι από τους Σουηδούς και τους Ολλανδούς, τορπίλισαν με το ουσιαστικό βέτο τους την πρόταση της Λευκωσίας να γίνει ένα ευρωπαϊκό διάβημα στον ΟΗΕ για τις τουρκικές προκλήσεις εναντίον της Κύπρου.
Με σαρκαστικό τρόπο, εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι "το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υποστήριξε το διάβημα της Ε.Ε. στον ΟΗΕ, διότι ήταν μία ασυνήθιστη διαδικασία με κίνδυνο πρόκλησης εντάσεων και διατάραξης της προώθησης των συνομιλιών για τη λύση του Κυπριακού υπό τον ΟΗΕ"!
Κατά τους Αγγλους δηλαδή του Φόρεϊν Οφις δεν συνιστά κανένα πρόβλημα η ωμή παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ, αντιθέτως προκαλείται τεράστιο πρόβλημα αν η Ε.Ε. διαμαρτυρηθεί για την παραβίαση αυτή! Ο βρετανικός κυνισμός σε όλο του το μεγαλείο!
Η ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΟΗΕ
Γελοία υπόθεση ήταν έτσι κι αλλιώς η προσφυγή, το διάβημα στον ΟΗΕ, όσο παραμένει γενικός γραμματέας του αυτό το ανδρείκελο των "Αμερικανών", ο Νοτιοκορεάτης Μπαν Κι Μουν. Αυτό το κατάλαβαν καλύτερα για μια ακόμη φορά οι Κύπριοι λίγα 24ωρα αργότερα, όταν το γραφείο του εκπροσώπου του Μπαν Κι Μουν εξέδωσε γραπτή δήλωση, η οποία αποτέλεσε το τρίτο σοκ για τους Κύπριους.
"Ο γενικός γραμματέας εξέφρασε ανησυχία για τις εντάσεις που δημιουργήθηκαν σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες και την αναστολή των συνομιλών. Υπογράμμισε την ανάγκη όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποκλιμακώσουν την κατάσταση ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω αστάθεια στην ήδη έκρυθμη περιοχή" αναφέρει.
Κατά τον Μπαν Κι Μουν δηλαδή δεν υπάρχει κυπριακή ΑΟΖ να παραβιάζεται από την Τουρκία, υπάρχουν μόνο "υδρογονάνθρακες" και "αναστολή των συνομιλών"! Τι να πει κανείς...
ΨΥΧΡΟΛΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΗΠΑ
Φυσικά, η κυπριακή κυβέρνηση κάθε άλλο παρά ανενημέρωτη ήταν σχετικά με τις θέσεις των διαφόρων κρατών, αλλά και του ΟΗΕ.
Όπως αποκάλυψε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Γ. Κασουλίδης, η Λευκωσία είχε ήδη από τον Σεπτέμβριο ενημερώσει την αμερικανική κυβέρνηση για το ενδεχόμενο τουρκικής πρόκλησης στην κυπριακή ΑΟΖ, συζητώντας με Αμερικανούς αξιωματούχους στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Η αμερικανική απάντηση και ταυτόχρονα απαίτηση προς τους Κύπριους ήταν σαφέστατη: Η Κύπρος να μην αντιδράσει σε οποιαδήποτε τουρκική πρόκληση στην κυπριακή ΑΟΖ! Τυπικά τέταρτο σοκ, αν και χρονολογικά πρώτο και μέγιστο.
Εχοντας την αμερικανική στάση κατά νου, η κυπριακή κυβέρνηση απέρριψε κατηγορηματικά την πρόταση που έπεσε στο τραπέζι του Εθνικού Συμβουλίου να κάνει η Κύπρος προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Γνωρίζοντας τη θέση των ΗΠΑ, η Λευκωσία ήταν βέβαιη ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας θα έβγαζε απόφαση ίσων αποστάσεων από Κύπρο και Τουρκία, κάθε άλλο παρά καταδικαστική για την Αγκυρα, η οποία θα την αξιοποιούσε για να μπλοκάρει εντελώς τις έρευνες για φυσικό αέριο και πετρέλαιο που γίνονται στην κυπριακή ΑΟΖ.
ΨΥΧΡΗ ΚΑΙ Η ΡΩΣΙΑ
Η κυπριακή κυβέρνηση είναι σε πρωτοφανή βαθμό απομονωμένη διεθνώς. Με την αρπαγή των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ στην οποία προέβη ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης πέρυσι υποκύπτοντας στις πιέσεις των Γερμανών και της Ε.Ε. η Λευκωσία έχασε και τους τελευταίους της φίλους.
Οι Κύπριοι άρπαξαν τα λεφτά πρωτίστως πλούσιων Ρώσων και άλλων ισχυρών παραγόντων από πρώην σοσιαλιστικές χώρες, οι οποίοι έχουν συνήθως ισχυρές διασυνδέσεις ή προσβάσεις στο Κρεμλίνο και εν γένει στις κυβερνήσεις των χωρών αυτών, πέρα από κάποιους ισχυρούς Ελληνες.
Η απώλεια της Ρωσίας από το ολιγάριθμο στρατόπεδο των φίλων της Κύπρου σε διεθνές επίπεδο λόγω της κλοπής των χρημάτων που είχαν καταθέσει Ρώσοι στις κυπριακές τράπεζες, είναι συντριπτική ήττα για την Κύπρο στο πολιτικό επίπεδο και οι βαρύτατες συνέπειές της θα γίνουν ορατές τόσο στο άμεσο όσο και στο εγγύς μέλλον. Ο λόγος είναι απλούστατος: Η Ρωσία ήταν το μοναδικό μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας που υποστήριζε την Κύπρο! Η Μόσχα ανέκαπτε στο ανώτατο αυτό επίπεδο και κάθε επίθεση εναντίον της Λευκωσίας, κάθε προσπάθεια εκβιασμού της, προερχόμενη συνήθως από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία!
Προφανώς η στάση αυτή έχει αλλάξει το τελευταίο διάστημα. Δεν είναι ηλίθιοι οι Ρώσοι να υποστηρίζουν αυτούς που τους έκλεψαν τα λεφτά!
Χώρια η στροφή της Κύπρου προς το Ισραήλ, που τους έχει απομονώσει από την τεράστια πλειονότητα των Αράβων, με εξαίρεση εκείνους που συνεργάζονται με το Ισραήλ. Μπορεί οι Κύπριοι να έχουν την αφελή εντύπωση πως χάρη στη συνεργασία με το Τελ Αβίβ έχουν ήδη γίνει κι αυτοί... "Πετροσεΐχηδες" μέσω της μελλοντικής εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά το πόσο λάθος κάνουν θα το διαπιστώσουν πολύ σύντομα - και έχει κιόλας αρχίσει η διαδικασία αυτή.
ΩΜΟΣ Ο ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ
Ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου επιχειρεί φυσικά να αξιοποιήσει την άθλια θέση στην οποία έχουν περιέλθει. Διεθνώς τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα.
Η θέση που προβάλλει επί της ουσίας είναι απλούστατη: "΄Η η Λευκωσία δέχεται να γίνει συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου που υπάρχει στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ή η Αγκυρα προωθεί τον στόχο της διχοτόμησης της Κύπρου!
Το είπε πιο περίτεχνα, αλλά ωμά και χωρίς περιστροφές: "Αν αναφέρεται κανείς στην ύπαρξη αυτού του κράτους, είτε ως φαντασιακό είτε ως υπαρκτό, στην υφαλοκρηπίδα και στην ΑΟΖ της Κύπρου οι Τουρκοκύπριοι διατηρούν όσα δικαιώματα έχουν και οι Ελληνοκύπριοι. Καθένας πλέον οφείλει να αποδεχθεί αυτή τη διεθνή νομική πραγματικότητα και αυτή την αλήθεια. Αν αυτό δεν γίνεται αποδεκτό και λέγεται ότι "μας ανήκει το δικαίωμα ερευνών στο Νότο επειδή αυτός ο Νότος είναι δικός μας, στους Τούρκους ανήκει ο Βορράς", τότε πρέπει να συζητήσουμε το σενάριο των δύο κρατών"!
Ο Νταβούτογλου παρουσίασε ως δήθεν νόμιμη την προκλητική παρουσία της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ.
"Στην περιοχή εκείνη έχουμε δικαίωμα για σεισμικές έρευνες βάσει των συμφωνιών που έγιναν μεταξύ της Τουρκίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου.Πάντα κάνουμε χρήση αυτού του δικαιώματός μας" ισχυρίστηκε.
Επειδή προφανώς αντιλήφθηκε ότι δεν είναι και τόσο πειστικό το επιχείρημα αυτό, δεν παρέλειψε να εκτοξεύσει και τις ωμές απειλές εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας, χωρίς να τις αναφέρει ονομαστικά, αν τολμήσουν να αντιδράσουν.
"Η Τουρκία είναι το μεγαλύτερο κράτος της Ανατολικής Μεσογείου και έχει τη δύναμη να παρακολουθεί τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων" τόνισε και έσπευσε να προσθέσει, αναφερόμενος στο πλοίο που κάνει τις έρευνες: "Εχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για το πλοίο και κανείς να μην επιχειρήσει να δημιουργήσει κρίση"!