Στη μνήμη εκείνων όπου στην ζωή των ώρισαν να φυλάττουν Θερμοπύλες

Του κ. Δημήτρη Δραγανιδάκη,
προέδρου του Συλλόγου
Κρητικών Λάρισας

ΚΥΠΡΟΣ -ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «NIKH»1974.
Το καλοκαίρι του 1974 η Κύπρος βρίσκεται στις φλόγες. Οι Τούρκοι χτυπούνε ανελέητα το πολυβασανισμένο νησί. Αξιωματικοί, οπλίτες της ΕΛΔΥΚ και Έλληνες από την Κύπρο πολεμούν πλάι- πλάι με απαράμιλλο ηρωισμό. Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στο νησί, στην Ελλάδα παίρνεται η απόφαση για την ενίσχυση των μαχόμενων Ελλήνων στην Κύπρο με μια αεροπορική αποστολή.

Οι αεροπόροι αυτής της αποστολής αποτελούν λαμπρό παράδειγμα θάρρους και πίστης στον όρκο του καθήκοντος, γιατί η αποστολή αυτή έμελε να ήταν από τις πιο επικίνδυνες και ηρωικότερες στην ιστορία της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας και δίκαια θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως επιχείρηση αυτοκτονίας. Η πτήση των μεταγωγικών προεβλέπετο να γίνει με άκρα μυστικότητα, από την αεροπορική βάση της Σούδας στην Κρήτη, για τη μεταφορά της Α΄ Μοίρα Καταδρομών με τον οπλισμό της.
Η όλη επιχείρηση θα έφερε την κωδική ονομασία «Νίκη». Και θα πραγματοποιούνταν με αεροσκάφη Noratlas και C-47 Dakota της 354 Μοίρας Μεταφορών. Τα αεροσκάφη θα απογειώνονταν κατά την διάρκεια της νύχτας, θα πετούσαν χωρίς συνοδεία μαχητικών, σε χαμηλό ύψος, σε σιγή ασυρμάτου, με τα φώτα πορείας σβηστά και χωρίς οπτική επαφή μεταξύ τους με τελικό προορισμό το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Το «σχέδιο» προέβλεπε να ολοκληρωθούν οι απογειώσεις μέχρι τα μεσάνυχτα, για την αποφυγή εντοπισμού από την Τουρκική αεροπορία.
Τελικά μόνο 15 noratlas σε δύο κύματα με τους ηρωικούς καταδρομείς της Α’ μοίρας Αλεξιπτωτιστών σηκώθηκαν στο σκοτάδι λίγα μέτρα πάνω από τη θάλασσα. Στα μάτια των παιδιών αυτών που έλαμπαν, δεν υπήρχε ούτε η παραμικρή σκιά φόβου, ήξεραν που πήγαιναν και τους κινδύνους που θα αντιμετώπιζαν. Το μόνο μέλημα τους ήταν να φτάσουν και να βοηθήσουν τα αδέρφια τους που έδιναν άνιση μάχη με τον κατακτητή.
Σε όλη τη διάρκεια της πτήσης δεν υπήρχαν ραδιοβοηθήματα, αφού αυτά ήσαν εκτός ενεργείας λόγω της εμπόλεμης κατάστασης, ούτε σημεία αναφοράς για προσανατολισμό, και εδώ επιστρατεύθηκαν οι ικανότητες των ραδιοναυτίλων. Πολλά από τα αεροσκάφη πετούσαν σχεδόν σύρριζα με την επιφάνεια της θάλασσας. Το πρώτο κύμα της αποστολής πλησίασε. Η Μεγαλόνησος ήταν στο σκοτάδι, και μόνο οι φωτιές που έκαιγαν από τους βομβαρδισμούς της προηγούμενης μέρας φώτιζαν το τοπίο. Τα τροχιοδεικτικά βλήματα από τα αντιαεροπορικά πυρά σκορπίζονταν προς όλες τις κατευθύνσεις.
Εκτυφλωτικές λάμψεις από τα βλήματα όπου έσκαγαν δίπλα στα αεροπλάνα ξέσχιζαν τον ουρανό Τα προπορευόμενα «Νίκη 1» και «»Νίκη 2» έχουν αρχίσει τη διαδικασία προσγείωσης στο Κυπριακό έδαφος. Την ίδια ώρα ένας καταιγισμός από σφαίρες χτυπά τη λαμαρίνες των Νοράτλας, ενώ δίπλα τους σε ελάχιστα μέτρα γίνεται χαλασμός από τις αναρίθμητες εκρήξεις των βλημάτων, καθώς τα αντιαεροπορικά των Ελληνοκυπρίων από κάτω βάλλουν μανιασμένα.
Ο ουρανός φωτίζεται απόκοσμα με κείνο το μακάβριο φως του πολέμου. Το ‘Νίκη 6’ δέχεται ριπές πολυβόλου στην άτρακτο και πυκνά αντιαεροπορικά πυρά. Το ίδιο και το «Νίκη 7». Καταδρομείς στο εσωτερικό των μεταγωγικών λαβώνονται θανάσιμα. Ματωμένοι προσπαθούν απεγνωσμένα να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Τα ηρωικά πληρώματα των Νοράτλας πλησιάζουν τα όρια του υπεράνθρωπου, καθώς απεγνωσμένα διατηρούν εν πορεία τα μεταγωγικά, μέσα από μέγιστες αναταράξεις, που δημιουργούνται από τα ρεύματα καθόδου.
Το «Νίκη 4» με ρυθμό καθόδου, πετά στα 1000 πόδια. Σε απόσταση 3 μιλίων από την αρχή του διαδρόμου, ένα βλήμα μπόφορς το χτυπά στο πιλοτήριο. Ο κ. Θανάσης Ζαφειρίου μοναδικός επιζών από το “Νίκη 4”καταθέτει: «Οι χειριστές ήταν νεκροί και το αεροπλάνο ακυβέρνητο δεχόταν πυρά. Είχαν πάρει φωτιά τα κασόνια με τις χειροβομβίδες δίπλα μου και ένιωθα να καίγομαι. Κοίταξα για αλεξίπτωτο, αλλά δεν βρήκα πουθενά. Άνοιξα την πόρτα του αεροσκάφους και πήδηξα στο κενό». Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, το ελληνικό πολεμικό αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε ο 20χρονος τότε Λοκατζής Θανάσης Ζαφειρίου κατέπεσε και τυλίχτηκε στις φλόγες, παρασύροντας στον θάνατο όλους τους υπόλοιπους επιβάτες. Τέσσερις αεροπόροι και 27 καταδρομείς έμειναν να φυλάττουν Θερμοπύλες πιστοί στον όρκο της πατρίδας τους.
Ο Ηλίας Δαλαμάγκας από το Μεσοχώρι Λάρισας ήταν ένας από αυτούς. Η απαίσια λάμψη της φρίκης και του θανάτου, γίνεται μακάβριος οδηγός για τα «Νίκη 6», και «Νίκη 7», που πετώντας «λαβωμένα» επάνω από την φωτισμένη Μακεδονίτισσα, εντοπίζουν μέσα στον χαλασμό και στη κόλαση φωτιάς, τον διάδρομο προσγείωσης. Η ώρα ήταν λίγο μετά τις 02.00 της 22 Ιουλίου. Τα αεροσκάφη «Νίκη 1» , « Νίκη 2» και « Νίκη 3» κατάφεραν να προσγειωθούν αποβιβάζοντας τους καταδρομείς και τα εφόδια που μετέφεραν.
Το αεροσκάφος «Νίκη 7 « εβλήθη σε πολλά σημεία, ο ένας κινητήρας του εξερράγη, ο δεύτερος πήρε φωτιά, αλλά το ηρωικό του πλήρωμα κατάφερε να το προσγειώσει. Δύο από τους καταδρομείς που μετέφερε σκοτώθηκαν και 11 τραυματίστηκαν. Τα ακολουθούντα Νοράτλας βρέθηκαν σε έναν καταιγισμό πυρών κάθε είδους όπλων, αλλά τα πληρώματά τους με υπεράνθρωπες προσπάθειες και ηρωισμό τα προσγείωσαν εκπληρώνοντας στο ακέραιο το καθήκον τους.
Τελευταίο, και λίγο πριν το πρώτο φως προσγειώθηκε το «Νίκη 15 « που μετέφερε τα πυρομαχικά της Α΄ Μοίρας Καταδρομών. Όλα τα αεροσκάφη που προσγειώθηκαν στην Λευκωσία απογειώθηκαν για το ταξίδι της επιστροφής, εκτός από τέσσερα, το άτυχο Νίκη 4» , το « Νίκη 3» , το «Νίκη 7 «και το «Νίκη 12 « που πυρπολήθηκαν από τις Κυπριακές δυνάμεις με διαταγή του Ελληνικού Αρχηγείου Αεροπορίας. Με το φως της ημέρας άρχισε ο σφοδρός βομβαρδισμός του αεροδρομίου της Λευκωσίας από την Τουρκική Αεροπορία. Οι καταδρομείς της Α’ Μοίρας που μετέφεραν τα Νοράτλας, παρά τις απώλειές τους και τον εφιάλτη που μόλις πέρασαν, πήραν θέσεις στην άμυνα του αεροδρομίου και τις επόμενες μέρες πολέμησαν ηρωικά εναντίον των Τούρκων εισβολέων κρατώντας ελεύθερο το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Σήμερα μετά από 49χρόνια σκύβουμε ευλαβικά για μια ακόμη φορά το κεφάλι στη μνήμη όλων εκείνων των ηρωικών νεκρών των καταδρομών και της Αεροπορίας παραδειγματιζόμενοι από τον ηρωισμό την αυτοθυσία και την αγάπη τους για την Πατρίδα. Αιωνία τους η μνήμη.