Οι Κυπριακές Αερογραμμές (Κ.Α.) έβαλαν λουκέτο ύστερα από απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015. Προηγήθηκε αυστηρό/σαφέστατο μήνυμα προς όλους τους αποδέκτες για τις προθέσεις της Επιτροπής Γιούνκερ για τα ζητήματα του ανταγωνισμού και των κρατικών ενισχύσεων -«μνημονιακού» και μη ενδιαφέροντος- το οποίο απέστειλε προς τη Λευκωσία η επίτροπος Ανταγωνισμού της Ε.Ε., κυρία Μαγκρέιτε Βέστεϊγιερ. Οι Κ.Α. καλούνταν να επιστρέψουν όλες τις ασυμβίβαστες ενισχύσεις που έλαβαν. Σύμφωνα με την Κομισιόν, το ποσό που έπρεπε να ανακτηθεί ξεπερνούσε τα 65 εκατ. ευρώ συν τον τόκο. Καθότι όμως η εταιρεία δεν μπορούσε να επιστρέψει αυτό το ποσόν, οι Κ.Α. δεν είχαν καμία πραγματική προοπτική να καταστούν βιώσιμες χωρίς συνεχιζόμενη κρατική ενίσχυση», υπέστησαν «ξαφνικό θάνατο» για παράνομες κρατικές ενισχύσεις (για τον ίδιο ακριβώς λόγο έκλεισαν στην Ελλάδα την ΤΡΑΙΝΟΣΕ).
Σε αντίθεση με τις Κυπριακές Αερογραμμές οι Ολυμπιακές Αερογραμμές έκλεισαν τον Μάρτιο του 2009, ύστερα από απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης όταν το ελληνικό δημόσιο συμφώνησε στη μεταβίβασή της στον ιδιωτικό όμιλο MIG (Marfin Investment Group). Η νέα εταιρεία ονομάστηκε «OlympicAir» (νέα Ολυμπιακή Αεροπορία) και λειτούργησε από την 1η Οκτωβρίου 2009, οπότε και έπαψε το πτητικό έργο της Ολυμπιακής Αεροπορίας (Ο.Α.).
Για την ιστορία να θυμηθούμε ότι η ιδιοκτησία της Ο.Α., μεταβιβάσθηκε στις 4 Αυγούστου 1975 τελεσίδικα, λόγω οικονομικών προβλημάτων, αντί του ποσού των 68 εκατ. Δολαρίων, (και όχι δωρεάν όπως νομίζουν πολλοί), βάσει κοινής απόφασης από τις αρχές Ιανουαρίου 1975, από την κυριότητα των κληρονόμων του Αριστοτέλη Ωνάση, που είχε στο μεταξύ αποβιώσει στις 15 Μαρτίου 1975 από οξεία μυασθένεια, στο ελληνικό Δημόσιο. Έτσι ολοκληρώθηκε ένας κύκλος που είχε αρχίσει το 1956, όταν το ελληνικό Δημόσιο είχε πωλήσει την κρατική Τ.Α.Ε. (Τεχνικές Αεροπορικές Εκμεταλλεύσεις) στον Ωνάση. Η Ο.Α., που είχε αρχίσει να πετάει στις 6 Απριλίου 1957, πέρασε στην ιστορία ως μια πετυχημένη και ασφαλής αεροπορική εταιρεία, που παρείχε υψηλής ποιότητας εξυπηρέτηση σε Έλληνες και ξένους επιβάτες. Η Ο.Α. ως βασικός παίκτης στην ελληνική αγορά ήταν αυτή που πίεζε τις τιμές προς τα κάτω τόσο στις προγραμματισμένες πτήσεις όσο και τις τσάρτερ και για αυτό ήθελαν να την κλείσουν οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές (χαρακτηριστική η δήλωση του αντιπρόεδρου της Lufthansa ένα έτος πριν το κλείσιμο της).
Ωστόσο για τα δρομολόγια από και προς την Κύπρο η πολιτική της εταιρείας ήταν πέραν κάθε λογικής. Με τη σύμφωνη γνώμη των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας, από και προς Λάρνακα και Αθήνα πετούσαν μόνο οι Κυπριακές και Ολυμπιακές Αερογραμμές! Ένα μονοπώλιο που λειτουργούσε σε βάρος Κυπρίων και Ελλαδιτών που ήθελαν να ταξιδέψουν προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
Αναφέρω τρία χαρακτηριστικά προσωπικά παραδείγματα. Πρώτον: Στις 14/11/1999 έπρεπε να ταξιδέψω επειγόντως για τη Λάρνακα. Πλήρωσα παρακαλώ 200.000 δραχμές(περίπου 700 ευρώ), για ένα εισιτήριο μετ’ επιστροφής, κάτι που τότε αντιστοιχούσε σε κάτι περισσότερο από ένα μηνιαίο μισθό! (το εισιτήριο για το Παρίσι και το Λονδίνο, λόγω ανταγωνισμού, ήταν φθηνότερο). Σήμερα, το ίδιο εισιτήριο τον μήνα Νοέμβριο στοιχίζει από 100-150, ίσως και λιγότερο! Δεύτερον: Για να ταξιδέψω για τη Λάρνακα με την πενταμελή οικογένειά μου για λίγες μέρες το καλοκαίρι το αντίτιμο των εισιτηρίων αντιστοιχούσε σε κάτι περισσότερο από δύο μηνιαίους μισθούς! Αυτός ήταν ένας σοβαρός λόγος που οι περισσότεροι συμπατριώτες μας, έκαναν χρόνια μακριά από την ιδιαίτερή τους πατρίδα κι ας ζούσαν στην Ελλάδα! Τρίτον: Κάθε χρόνο απευθυνόμασταν στη διεύθυνση των Κ.Α. για να μας παραχωρήσει ένα δωρεάν αεροπορικό εισιτήριο για τις ανάγκες της λαχειοφόρου αγοράς του Συλλόγου Κυπρίων Νομού Λάρισας. Δεν μπορείτε να φανταστείτε την ταλαιπωρία για να εξασφαλίσουμε ένα εισιτήριο που δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί τους καλοκαιρινούς μήνες και τις περιόδους των εορτών! Κατά τα άλλα όλοι οι υπάλληλοι των Κ.Α. και της Ο.Α. μαζί με όλο το σόι ταξίδευαν παντού δωρεάν!
Υστερόγραφο 1: Άκουσα εργαζόμενους στις Κ.Α. να μιλούν με νοσταλγία για εκείνα τα χρόνια. Σε αντίθεση με το επιβατικό κοινό που αναφώνησε: Ευτυχώς που τις έκλεισαν! Δεν είμαι θιασώτης της ανεξέλεγκτης ιδιωτικοποίησης, να το ξεκαθαρίσουμε!
*Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Από το Μονάγρι Λεμεσού
av.avgoustinos@gmail.com