Του Κοσμά Μιλτ. Μαρκάτου, καθηγητού (ΤΕΙ),
Το παρόν άρθρον αποτελεί μίαν επιλεκτικήν παρουσίαση διαλέξεως που πραγματοποιήθηκε στην φιλόξενον αίθουσαν του Γαλλικού Ινστιτούτου Λαρίσης, και απεσκόπη στό να δείξει και να καταδείξει ότι η τεχνολογία των Αρχαίων Ελλήνων ήτο εφάμιλλος των άλλων μοναδικών επιτεύξεών των – όπως στην θεολογίαν, κοσμολογίαν (θεογονίαν), μυθολογίαν, γλώσσαν, τέχνην, επιστήμην και φιλοσοφίαν = και ως εκ τούτου καθώρισε την μελλοντικήν τεχνολογικήν εξέλιξη της ανθρωπότητος.
Η Τεχνολογία των Αρχαίων Ελλήνων ήρχισε να αναβιώνει στη Δύση ύστερα από 1500 - 2000 έτη.
Α - Μυθολογική Τεχνολογία: Τα ηφαιστότευκτα (αιγίς Διός, Απόλλωνος και Αθηνάς), η Γοργώ και το Γοργόνειον, οι πετώντες θεοί (πτερωτά ή πτερόεντα πέδιλα προωθήσεως, άρμα Δήμητρος και Περσεφόνης (Τριπτόλεμος)), η γενετική τεχνολογία (γέννηση του Διονύσου), οι αυτοκινούμενοι τρίποδες, τα αυτορυθμιζόμενα φυσερά, οι χρυσές ανθρωπόμορφες θεραπαινίδες, τα άθραυστα και αόρατα δεσμά ( Ήφαιστος), τα αυτόματα και νοήμονα πλοία των Φαιάκων, οι αυτοκινούμενοι χάλκινοι φύλακες (Τάλως), η ολογραφική εμφάνιση θεών και αποθανόντων, κ.α., δεν αποτελούν φανταστικές συλλήψεις των Ελλήνων, αλλά συνιστούν τον ηθμόν μέσω τού οποίου διήλθεν ο πραγματικός πολιτσμός, που άνθισε και κατηστράφη ολοσχερώς πριν την καταβύθιση της Ατλαντίδος και - ως συνέπειαν αυτής – πριν την καυαβύθισιν της Αιγαιίδος, τον σχηματισμόν της Μεσογείου Θαλάσσης, του Αιγαίου Πελάγους και του Μέλανος Πόντου (της Μαύρης Θαλάσσης).
Β - Ο δίσκος της Φαιστού (1700 π.Χ.) - Διαχρονική Αρχή: Κινητά Τυπογραφικά Στοιχεία: Είναι η πρώτη τυπογραφική σελίς της ανθρωπότητος, που εχαράχθη δια κινητών ιερογλυφικών στοιχείων (ξυλίνων σφραγίδων). Είναι η πρώτη εφεύρεση της τυπογραφίας και η πρώτη αποτύπωση μηνύματος μέσω τεχνολογίας. Κινητά αλφαβητικά στοιχεία γραμμάτων, 200 π.Χ. Αρχή του Ποσειδωνίου): Έναρξη της αλφαβητικής τυπογραφίας ύστερα από 3200 έτη. Η σύνδεση αυτής τής αρχής με την κατεργασίαν του χάρτου (εφεύρεση των Κινέζων, μεταφερθείσα στην Δ. Ευρώπην υπό των Αράβων) απετέλεσε την έναρξη της αλφαβητικής τυπογραφίας, και έγινε υπό του Γουτεμβεργίου (Γκενσφλαϊς), ο οποίος - μέσω των γραπτών του Κικέρωνος - εφήρμοσε την ΑΡΧΗΝ του Ποσειδωνίου, ύστερα από 3200 έτη. Η εκ δεξιών γραφή καί ανάγνωσις των Αράβων (καί όλων των λαών της Ασίας και Αφρικής): Τα κινητά στοιχεία εχαράσσοντο επί των σφραγίδων εκ δεξιών προς τα αριστερά (αρνητικη χάραξη - ανάγνωση) ούτως, ώστε κατά την αποτύπωση επί του δίσκου εκ πηλού (ή άλλου υλικού) η απεικόνιση και η εν συνεχεία θετική ανάγνωση να γίνεται ορθοδόξως, δηλαδή εξ αριστερών προς τα δεξιά. Η αρνητική χάραξη των κινητών στοιχείων υπό των Ελλήνων πιθανώς να εξελήφθη υπό των Αράβων ως η θετική χάραξη και η θετική ανάγνωση, και να διέδωσε αυτήν σ’ ολόκληρον τον ασιατικόν καί αφρικανικόν κόσμον.
Γ - Πυρσεία (3 αι.π.Χ. – Δημόκλειτος ο Εφευρέτης και Κλεόξενος ο Μηχανικός) - Διαχρονική Αρχή: Αλφαριθμητική μετάδοση μηνυμάτων: Χρησιμοποίηση του πρώτου συμβατικού αριθμητικού συστήματος υπό μορφήν ορθογωνίου συστήματος αξόνων, ως υποσυνόλου του αλφαριθμητικού συστήματος, όπου ο μεν οριζόντος άξων έδιδε το γράμμα Α, Β, Γ, ..., ο δε κατακόρυφος τον πύργον Π1, Π2: [(Π1, κ), (Π2, λ)] > (κ, λ) γράμμα, κ πυρσοί τού Π1 και λ πυρσοί τού Π2 αντιτοιχούν στο (κ, λ) γράμμα. Παράδειγμα: (4,1) +(1,1) +(4,5) +(4,3)+ (1,1)+ (4,4)+(1,5) > ΠΑΥΣΑΤΕ // (1,5)+(4,1)+(2,4)+(2,3)+(1,5)+(4,3)+(2,4)+(3,3) > ΕΠΙΘΕΣΙΝ.
Το πρώτον υπό των Ελλήνων με μέσον το φωτεινόν σήμα (πυρσός). Το δεύτερον υπό των Αμερικανών, ύστερον από 1600 έτη (σύστημα Μορς) με μεσον τον ηλεκτρικόν ακουστικόν παλμόν.
Δ – Άβαξ, Η πρώτη αριθμομηχανή του κόσμου (διά κινητής ψήφου) - Διαχρονική Αρχή: Το Αριθμητικόν Σύστημα Θέσεως. Ο τρόπος λειτουργίας τού άβακος διά κινητής ψήφου κατά το δεκαδικόν σύστημα θέσεως (η αριθμητική αξία τής ψήφου εξαρτάται από την θέση εν τη οποία αυτή ευρίσκεται) περιγράφεται υπό του υποδειγματικού άβακος της Σαλαμίνος: μετακινούντες την ψήφον προς τ’ αριστερά, αυξάνομεν τήν τιμήν, ενώ μετακινούντες αυτήν προς τα δεξιά ελαττώνομεν τήν αριθμητικήν τιμήν.
Ε - Ο Αστρολάβος των Αντικυθήρων (2ος αιών π.Χ - έργον του Αρχιμήδους) - Διαχρονική Αρχή: Μηχανικός και ηλεκτρονικός προγραμματισμός. Είναι ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής του κόσμου εκπληκτικής τεχνολογίας, υπολογίζων τις θέσεις και τις εκλείψεις της σελήνης και του ηλίου, τις θέσεις των πλανητών και των αστερισμών, και επί πλέον εδέχετο χειροκίνητον προγραμματισμόν δια την χάραξη των πλόων, τουλάχιστον εντός της Μεσογείου. Η μοναδικότης του συνίσταται στην ύπαρξη ενός τελείου συμπλέγματος οδοντωτών τροχών (γραναζιών) καί ενός διαφορικού οδοντωτού τροχού, ο οποίος εδέχετο δύο διαφορετικές περιστροφές, συνεργαζόμενον ταυτοχρόνως με άξονες, πίνακες μετρήσεων και άλλα εξαρτήματα.
ΣΤ – Ατέρμων κοχλίας (Η αιγυπτιακή έλιξ (υδρόβιδα)) - Διαχρονική αρχή: Δράση-Αντίδραση - Αρχιμήδης ο Συρακούσιος, Συρακούσαι (Μεγάλη Ελλάς, 287-212 π.Χ. Ο Αρχιμήδης τόν ενεπνεύσθη έκ του ταξειδίου του στην Αίγυπτον. Ο κοχλίας μετέφερε τα ύδατα του Νείλου (κινούμενα σε χαμηλώτερον επίπεδον) επί του εδάφους, καθιστών αυτό αρδεύσιμον. Έν στροφείον με ελικοειδή πτερύγωση εντός κυλίνδρου, είναι βυθισμένον στο ύδωρ με το ένα του άκρον. Με την περιστροφήν του, το ύδωρ κινείται ανοδικά εντός τών ελικοειδών πτερυγίων και μεταφέρεται στο άνω άκρον τής διατάξεως. Το μήκος και το πάχος τού κυλίνδρου, καθώς και οι αποστάσεις των ελικώσεων διέπονται υπό μαθηματικών σχέσεων.
Ζ – Αιολόσφαιρα, η πρώτη ατμομηχανή του κόσμου (Αιόλου πύλη, ατμοστήλη – Ήρων ο Αλεξανδρεύς) - Διαχρονική Αρχή: Η δύναμη του ατμού). Ο πρώτος ατμοστρόβιλος και ο πρόδρομος της ατμομηχανής του 18ου αιώνος. Η βιομηχανική επανάσταση θα ηδύνατο να έχει αρχίσει 2100 έτη πριν, αλλά τούτο δεν έγινε, κυρίως λόγω της προσφερομένης ενεργείας υπό των δούλων. Η αιολόσφαιρα αποτελείται από μίαν κοίλην μεταλλικήν σφαίραν, η οποία ήτο σταθερώς προσηρμοσμένη σε περιστρεφόμενον άξονα υπεράνω ενός κλειστού θερμαινομένου λέβητος. Λέβης και σφαίρα επικοινώνουν μέσω στροφίγγων. Εκ του κέντρου της σφαίρας εξεκίνουν με αντίθετον κατεύθυνσιν δύο μικροί σωλήνες, οι οποίοι, αφού διεπέρνουν την εξωτερικήν μεταλλικήν επιφάνειαν, ελύγιζον σε μικράν απόσταση εξ αυτής κατ’ ορθήν γωνίαν και με αντίθετον προσανατολισμόν τών άκρων των. Θερμαίνοντες τον λέβητα που περιείχε κάποιαν ποσότητα ύδατος, εδημιουργείτο ατμός που διωχετεύετο μέσω των στροφίγγων στην σφαίραν. Ακολούθως ο ατμός εξήρχετο της σφαίρας εκ των δύο αντιθέτως τοποθετημένων ακροφυσίων της. Εδημιουργείτο έτσι ένα ζεύγος δυνάμεων, μια κινητήριος ροπή, με αποτέλεσμα την περιστροφήν της σφαίρας. Σημείωση: Ο συνδυασμός του ατέρμονος κοχλίου του Αρχιμήδους μετά της αιολοσφαίρας τού Ήρωνος παράγει την έλικα προωθήσεως εντός ρευστού (προπέλαν).
Η - Περιστερά, η πρώτη ιπτάμενη μηχανή (Η δύναμη της αεροπροωθήσεως) - Διαχρονική αρχή: Δράση – Αντίδραση (Αρχύτας ο Ταραντίνος - Τάραντος – Μεγάλη Ελλάς), 428-347 π.Χ). Ήτο μία ξύλινη κατασκευή σε μέγεθος και μορφήν περιστεράς, η οποία εντός της περιείχε αρκετόν αέρα υπό συμπίεση. Εξετοξεύετο από τού εδάφους δια καταλλήλου μηχανισμού, και ακολούθως ελειτούργη ο μηχανισμός αποσυμπιέσεως - τού αέρος εξερχομένου διά σχισμής μετά μεγάλης ταχύτητος - με αποτέλεσμα η περιστερά να κινείται αντιθέτως και να ίπταται ως αεριωθούμενον.
Θ - Η απλοειδής κρυπτεία σκυτάλη των Σπαρτιατών (700 π.Χ.) - Διαχρονική Αρχή: Γενετική αναπαραγωγή μηνύματος: Το μήνυμα ανεγράφετο επί ταινίας εν περιελίξει, απεστέλλετο εν ανελίξει και απεκρυπτογραφείτο εν περιελίξει και καθ’ όμοιον τρόπον (καί οι δύο κύλινδροι εκέκτηντο τας αυτάς προδιαγραφάς (διάμετρος, μήκος, μορφή κλπ.). Η «διπλοειδής κρυπτεία σκυτάλη» (επινόησις του γράφοντος) οδηγεί στην διπλήν έλικα του DNA.
Ι – Η κυλινδρική προβολή (το κυλινδρικόν εκπέτασμα – Μαρίνος ο Τύριος, 60-130 μ.Χ.).– Διαχρονική Αρχή: Η επιπεδοποίηση της σφαίρας. Το κυλινδρικόν εκπέτασμα επιτυγχάνεται δια της προβολής σφαίρας εντός κυλίνδρου επί της εσωτερικής επιφανείας του. Αποτελεί την βάση των γεωγραφικών χαρτών (γηίνων και ουρανίων) και των γεωγραφικών συστημάτων. Σημείωση: Ως πρώτος μεσημβρινός, δια την μέτρηση των γεωγραφικών μηκών, ελήφθη ο διερχόμενος εκ των Καναρίων Νήσων (σήμερον είναι του Γκρίνουιτς, ορισθείς ύστερα από 2000 έτη, 1851μ.Χ.).
