Ας δούμε τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής: Δημόσιο χρέος: Έχει ξεπεράσει τα 400,3 δισ. ευρώ, δηλαδή αντιπροσωπεύει το 200% περίπου του ΑΕΠ, (Στόχος της ΕΕ 60% μέγιστο). Το 2019 ανερχόταν στα 331 δισ. ευρώ.
Κρατικός προϋπολογισμός: Το πρωτογενές πλεόνασμα το 2024 θα πρέπει να κυμανθεί στο 2,2% του ΑΕΠ και το συνολικό έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ, αν ισχύσουν τα συμφωνηθέντα και τα όσα ετοιμάζει η Επιτροπή της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτόν χρειάζεται μια πολιτική σύνεσης αναφορικά με τη διαχείριση των πόρων του κρατικού προϋπολογισμού. Η σπατάλη όμως του δημοσίου χρήματος στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει κάθε όριο λογικής από το 2020 και μετά.
Παράδειγμα, οι κρατικές προμήθειες: Μελέτη της Επιτροπής της ΕΕ δείχνει ότι εκεί όπου δεν υπάρχει ανταγωνισμός οι τιμές αγοράς είναι ακριβότερες κατά 20%. Οπότε στα 10 δισ. ευρώ απευθείας αναθέσεων τα 2 δισ. ευρώ είναι ένα άγνωστο νέφος… Δεύτερο παράδειγμα: Δήμος Αθηναίων, ο μεγάλος περίπατος, χωρίς περαιτέρω σχόλια. Οι Δήμοι επιχορηγούνται όμως από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ιδιωτικό χρέος στα 256 δισ. ευρώ σύμφωνα με επίσημα στοιχεία ή στα 340 δισ. ευρώ σύμφωνα με άλλους αναλυτές. Το 2014 ήταν 147 δισ. ευρώ, και το 2020 ανερχόταν στα 242 δισ. ευρώ.
Το ΑΕΠ για το 2023 θα αυξηθεί μόνο κατά 1,8%, ανεπαρκέστατη εξέλιξη! ΑΕΠ, άνοδος το 2022 κατά 6%. Κύριοι λόγοι που το προκάλεσαν: Ο εκτροχιασμός των δημοσιών δαπανών (αύξηση της δημόσιας ζήτησης εκτός προβλέψεων) και η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (διπλασιασμός σε σχέση με τις προβλέψεις). Και τα δύο αυτά μεγέθη ενισχύουν τις εισαγωγές. Οι επενδύσεις δεν γνώρισαν την άνοδο που προβλεπόταν (Βλ. και φούσκα «Ελληνικού») στην Εισήγηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2022.
Δείκτης φτώχειας στην Ελλάδα: 2021 ανερχόταν στο 28,3% Άνοδος μετά τη μείωση κατά την ΕΛΣΤΑΤ από το 2015 (32,4%) ως το 2020 (27,4%). Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών (Εξαγωγές μείον τις εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών) ελλειμματικό με ισχυρούς αύξοντες ρυθμούς:
2019 = 2,7 δισ. ευρώ
2020 = -10,9 δισ. ευρώ
2021= -12,2 δισ. ευρώ
2022 = -20,7 δισ. ευρώ
Οι Ξένες Επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 11,6% το 2022. Επικεντρώνονται όμως στην αγορά δημοσίων υποδομών, στο πλαίσιο του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, στην αγορά σπιτιών (με μηδενικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα), στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, τη λιανική πώληση (νέες αλυσίδες ξένων καταστημάτων), και στον Τουρισμό. Δεν δίνουν τον δυναμισμό που απαιτείται στην ελληνική οικονομία.
Η βιομηχανία εξακολουθεί να είναι ο φτωχός συγγενής. Μεγάλο μέρος των ξένων επενδύσεων της ανωτέρω μορφής ενισχύει τις εισαγωγές. Δαπάνες Άμυνας: Από παραγγελίες 15 δισ. ευρώ ο κύριος κορμός είναι πανάκριβες εισαγωγές χωρίς υψηλή προστιθέμενη αξία στη χώρα.
Ως προς τα χρήματα του «Ταμείου Ανάκαμψης» και του νέου «Δημοσιονομικού Πλαισίου» (2021-27) αυτά κινούνται στην πεπατημένη λογική της ενίσχυσης των εισαγωγών και όχι της ισχυρής μείωσης των αδυναμιών της εγχώριας βιομηχανίας. Υποθέτουμε ότι από τα όσα έχει δηλώσει ο Υπουργός Οικονομικών, δε θα παραδοθεί κρατικό ταμείο με 1,6 δισ. ευρώ, όπως το 2015 και τα 37 δισ. που παρέλαβε η ΝΔ το 2019 είναι άθικτα. Ήδη από το 2019 η χώρα φορτώθηκε με 70 δισ. ευρώ περισσότερο χρέος!
Τα ανωτέρω οδηγούν στο ακόλουθο συμπέρασμα: Η κυβέρνηση είναι αυτή που μπορεί να προκαλέσει την έλευση νέου Μνημονίου εξαιτίας της δικής της πολιτικής, αν συνεχιστεί η λάθος πορεία που επέλεξε.
Μια άμεση και συνετή διαχείριση των πόρων του κρατικού προϋπολογίσου μέσω του περιορισμού της υπέρμετρης σπατάλης και της αναδιάρθρωσης των δημοσίων δαπανών μαζί με τολμηρά μέτρα που θα αυξήσουν τα έσοδα (π.χ. ρυθμίσεις για το ιδιωτικό χρέος) και θα διορθώσουν τις στρεβλώσεις της οικονομίας γρήγορα, οδηγούν σε λύσεις έκτος Μνημονίων.
Η αύξηση των φόρων δεν εντάσσεται σε αυτό το σύνολο των μέτρων. Μια τέτοια μορφή διαχείρισης επί διακυβέρνησης της ΝΔ δεν έγινε, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος. Η διαχείριση όμως είναι τέχνη και όσοι δεν την κατέχουν γεννούν με τη φαντασία τους απειλές νέων Μνημονίων!”.
*O Δημ. Μάρδας είναι καθηγητής ΑΠΘ, π. αν. υπουργός Οικονομικών και υφ/γός Εξωτερικών
