Τα σχολεία λειτουργούσαν, τότε, έξι μέρες την εβδομάδα και μια που πλησίαζε το Πάσχα, όσοι καταγόμασταν από χωριά, περιμέναμε το Σάββατο του Λαζάρου με μεγάλη ανυπομονησία, προκειμένου να τα επισκεφθούμε για τις διακοπές μας. Την παραμονή, λοιπόν, της γιορτής του Λαζάρου ο ημεροδείκτης έγραφε «Παρασκευή, 21 Απριλίου 1967 και εμείς στα θρανία μας καθιστοί περιμέναμε τον καθηγητή μας, προκειμένου να συνεχίσουμε το μάθημα της 3ης ώρας. Αντί γι’ αυτόν, όμως και εντελώς απρόσμενα, έκανε την εμφάνισή του στην αίθουσά μας ο Διευθυντής του σχολείου, ο οποίος, παρότι το Σάββατο ήταν εργάσιμη μέρα, με ύφος σοβαρό και περίλυπο, συνάμα, μας είπε να πάρουμε τις τσάντες μας και να φύγουμε για τα σπίτια μας και να γυρίσουμε στο σχολείο μετά τις διακοπές του Πάσχα, γιατί κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος.
Ομολογώ, ότι οι περισσότεροι συμμαθητές μου δεν καταλάβαμε, τι ακριβώς συνέβη στη χώρα και, γι’ αυτό, όταν απομακρύνθηκε ο Διευθυντής μας κολυμπούσαμε σε πελάγη ευτυχίας, γιατί οι διακοπές μας προέκυψαν 1,5 μέρα, νωρίτερα. Μια πρώτη απάντηση στις απορίες μας προσπάθησε να δώσει ένας απ’ τους συμμαθητές μας, που είχε κάποια επαφή με την πολιτική πραγματικότητα. Αυτός, λοιπόν, χωρίς πολλές εξηγήσεις μας ενημέρωσε λέγοντας, ότι επαναλαμβάνεται και πάλι κάτι σαν αυτό, που συνέβη επί Μεταξά, και ότι αναστέλλεται η δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος και των ελευθεριών του λαού, με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Να σημειώσω, εδώ, για να καταλάβουν οι νεότεροι απ’ τους αναγνώστες, ότι την εποχή εκείνη η κρατική τηλεόραση βρίσκονταν, ακόμη, στα σπάργανά της και τελούσε υπό τον έλεγχο της κρατικής εξουσίας, ότι δεν υπήρχε ιδιωτική τηλεόραση, ούτε σταθερό ή κινητό τηλέφωνο, ούτε διαδίκτυο, πολύ περισσότερο, ενώ ελάχιστοι της γενιάς μου διάβαζαν εφημερίδα και άκουγαν ειδήσεις στο ραδιόφωνο, οπότε η ενημέρωση ήταν περιορισμένη. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι συνομήλικοί μου ήμασταν μη πολιτικοποιημένοι και είχαμε άγρια μεσάνυχτα από πολιτική.
Με χαρωπή, λοιπόν, διάθεση πήρα και εγώ τον δρόμο της επιστροφής για το Οικοτροφείο, που βρίσκονταν στα Ταμπάκικα, σχεδιάζοντας να ετοιμάσω τις αποσκευές μου και με λεωφορείο του Κ.Τ.Ε.Λ. να οδηγηθώ στο χωριό μου. Τα πράγματα, όμως, εξελίχθηκαν, διαφορετικά, αφού ανακοινώθηκε απ’ το χουντικό καθεστώς, ότι απαγορεύονται, μέχρι νεοτέρας, οι μετακινήσεις πολιτών και οχημάτων για ευνόητους λόγους. Ήμασταν, έτσι, καταδικασμένα τα παιδιά του οικοτροφείου να παραμείνουμε σ’ αυτό, άγνωστο μέχρι πότε. Τότε, άρχισα, σιγά σιγά, να συνειδητοποιώ, τι σημαίνει, πραγματικά, χούντα και στρατιωτικός νόμος και τι στέρηση ελευθερίας και ελεύθερος πολιορκημένος. Ευτυχώς, που ο αποκλεισμός αυτός κράτησε μόνο ένα εικοσιτετράωρο, γιατί το Σάββατο του Λαζάρου τα λεωφορεία του Κ.Τ.Ε.Λ. κινήθηκαν και πάλι.
Το συνειδητοποίησα, όμως, ακόμη περισσότερο μετά τις διακοπές του Πάσχα, όταν πληροφορηθήκαμε, ότι ο Διευθυντής του Σχολείου μας και καθηγητής μου για λίγο, κατόπιν, Βασίλειος Μεζάρης τέθηκε σε διαθεσιμότητα και ότι θα επέστρεφε, ξανά, στο σχολείο μας έναν χρόνο αργότερα, όπως και έγινε. Έτσι, λύθηκε και η απορία μας για το περίλυπο ύφος του, όταν μας ανακοίνωνε την είδηση για το πραξικόπημα των συνταγματαρχών. Αυτή η συνειδητοποίηση συνεχίστηκε και στα χρόνια της φοιτητικής μου ζωής στη Φιλοσοφική Σχολή Ιωαννίνων απ’ τον Οκτώβρη του 1969 ως τον Ιούνιο του 1974, κατά τη διάρκεια της οποίας στερήθηκα για έναν χρόνο και για τον ίδιο λόγο τη διδασκαλία απ’ τον εξαιρετικό πανεπιστημιακό δάσκαλο Φάνη Κακριδή με αποκορύφωμα τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, ο απόηχος των οποίων έφθασε και στα Γιάννενα.
Δοκιμάσαμε, βέβαια, τι σημαίνει φασιστική νοοτροπία και συμπεριφορά, ακόμα και στις μέρες μας, υφιστάμενοι τα καμώματα της Χρυσής Αυγής, τα πρωτοπαλίκαρα της οποίας βρίσκονται, μεν, στη φυλακή για τις προκλητικές και εγκληματικές τους ενέργειες, αλλά επιχειρούν και πάλι με νέα μορφώματα να επηρεάζουν την πολιτική ζωή της χώρας. Και ενώ θα έπρεπε το σύνολο του Δημοκρατικού κόσμου, ειδικά στο θέμα αυτό, να αποτελεί μια γροθιά, προκειμένου να κλείσει ο δρόμος, που μπορεί να τα οδηγήσει στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, τα πολιτικά παιχνίδια σκοπιμότητας δε λένε να σταματήσουν.
Αλήθεια! Πρέπει, και πάλι, να πάθουμε, για να μάθουμε;
Από τον Κώστα Γιαννούλα
