Να δημιουργηθεί ασφαλής πρόσβαση των φοιτητών στη Πανεπιστημιούπολη

*Από τον Δημήτρη Παπαγιάννη

Με αφορμή την επιστολή των φοιτητών Ιατρικής και το αίτημά τους για τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου, θα ήθελα να κάνω κάποιες επισημάνσεις. Στην ιστορική διαδρομή της παρουσίας των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στην πόλη της Λάρισας με το πρώην ΤΕΙ τη δεκαετία του

’80, αλλά κυρίως με την Ιατρική Σχολή της Λάρισας τη δεκαετία του ’90 που σήμανε και τη δημιουργία του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, αναμφισβήτητα η πνευματική, αλλά και η οικονομική συνεισφορά των Ιδρυμάτων ήταν τεράστια για την πόλη. Ας αναλογιστούμε όλοι την προσφορά του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Ελλάδας, αλλά και στην προσέλκυση υψηλού επιπέδου επιστημόνων και υπηρεσιών στον τόπο μας. Μετά τη συγχώνευση των δύο Ιδρυμάτων η Λάρισα και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας απέκτησαν συγκριτικό πλεονέκτημα έχοντας στη διάθεσή τους δύο τεράστιες εκτάσεις (Βιόπολις-Γαιόπολις) οι οποίες γειτνιάζουν και χωρίζονται με έναν επαρχιακό δρόμο. Η αξιοποίηση από το Πανεπιστήμιο, αλλά και από τους κοινωνικούς φορείς των δύο αυτών χώρων, μπορεί να οδηγήσει στη φιλοξενία μεγάλου αριθμού φοιτητών, εκδηλώσεων και συνεδρίων με ευρύτερη συνεισφορά στην τοπική οικονομία.
Οι ανάγκες των φοιτητών για μετακινήσεις μεταξύ των δύο Campus, ειδικά των φοιτητών της Σχολής Επιστημών Υγείας για την άσκηση του εκπαιδευτικού αλλά και του κλινικού τους έργου, είναι καθημερινή. Πολλοί από τους φοιτητές οι οποίοι διαμένουν στις συνοικίες Άγιος Θωμάς, Φιλιππούπολη, Λιβαδάκι, Νεάπολη, αναγκάζονται να περπατούν ή να πηγαίνουν με το ποδήλατο στο Πανεπιστήμιο βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωής τους στην Περιφερειακή Οδό Τρικάλων. Σε πρόσφατη επίσκεψη στη Ζιρόνα της Καταλονίας, σε μια πόλη που μοιάζει με τη Λάρισα, διαπιστώσαμε ότι οι τοπικές αρχές έχουν επενδύσει πολύ στην ασφαλή μετάβαση των φοιτητών στους χώρους του Πανεπιστημίου, είτε με πεζοδρόμους είτε με ποδηλατοδρόμους, ενέργειες που δίδουν προστιθέμενη αξία στην πόλη για μια βιώσιμη ανάπτυξη.  Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι μια έννοια με ιδιαίτερα ευρύ φάσμα ορισμών και σημασιών. Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για μια έννοια που συνδυάζει την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία με την προστασία του περιβάλλοντος. Η βιώσιμη αστική ανάπτυξη, δηλαδή οι τρόποι ανάπτυξης και λειτουργίας μιας πόλης που της εξασφαλίζουν οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά την καθιστούν ταυτόχρονα περισσότερο φιλική προς το περιβάλλον, αποτελεί τη μεγαλύτερη ελπίδα για την επίτευξη ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος του πλανήτη. Η ασφαλής και πολυεπίπεδη πρόσβαση στους χώρους του Πανεπιστημίου είναι αυτονόητη στη σημερινή εποχή και σύμφωνη με τον ορισμό της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Οι μεταφορές και η ασφάλεια των φοιτητών αποτελούν αναπόσπαστο μέρος μακρόχρονου προγραμματισμού για την οικονομική ανάπτυξη, τον Πολιτισμό, την ευημερία της κοινωνίας.
Η Λάρισα ευτύχισε να έχει τη δεκαετία του ’80 Δήμαρχο με πρωτοποριακή σκέψη που αναβάθμισε σημαντικά την πόλη σε υποδομές (αποχετευτικό), αλλά και με την μεγαλύτερη αστική παρέμβαση της εποχής (πεζοδρόμηση κεντρικών οδών), πράγματα τα οποία άλλαξαν την ταυτότητά της. Η Λάρισα από τη δεκαετία του ‘80 και εντεύθεν μεταλλάχθηκε από μια «επαρχιούπολη» σε σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, κυρίως γιατί έγιναν επενδύσεις σε Δημόσιες υποδομές, αγκάλιασε όλους όσους ήρθαν είτε για σπουδές είτε για δουλειά. Όλοι αυτοί που ήρθαν και αργότερα είτε έφυγαν είτε παρέμειναν, προσέφεραν πολύτιμο πνευματικό και οικονομικό κεφάλαιο στην ιστορία της πόλης. Τις δεκαετίες που ακολούθησαν μέχρι και σήμερα, συνεχίστηκαν οι μεταρρυθμίσεις στον αστικό ιστό (Περιφερειακή Οδός, πεζοδρομήσεις, κυκλικοί κόμβοι), οι οποίες ενίσχυσαν την ταυτότητα της πόλης. Η πρόσβαση όμως και στα δύο Ιδρύματα παραμένει σταθερά η ίδια τα τελευταία 35 χρόνια.
Επιτακτική ανάγκη είναι να δημιουργηθεί, τουλάχιστον στο τμήμα της περιφερειακής οδού, σύγχρονη ασφαλής οδός διπλής κατεύθυνσης με ποδηλατοδρόμο και πεζοδρόμιο. Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε από την πλευρά του Πανεπιστημίου το καλύτερο ακαδημαϊκό περιβάλλον και από την πλευρά της Πολιτείας ένα «ασφαλές περιβάλλον πρόσβασης» στους ακαδημαϊκούς χώρους. Είναι δικαίωμα των πολιτών. Η νέα γενιά αποτελεί το μέλλον της πόλης, αλλά και της χώρας.
* Ο Δημήτρης Παπαγιάννης είναι αναπληρωτής καθηγητής Δημόσιας Υγείας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας