Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς προκάλεσε, την εβδομάδα που μας πέρασε, μια συζήτηση στη Βουλή με αντικείμενο την ανανέωση της εμπιστοσύνης στο δικομματικό σχήμα που σήμερα κυβερνά - και κέρδισε την ψηφοφορία που ακολούθησε. Η αιτία αυτής της ανανέωσης είναι προφανής: η κυβέρνηση χρειάζεται να κερδίσει χρόνο ως τη νέα χρονιά, προκειμένου να προχωρήσει στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, ενόψει μιας εξόδου από την επιτήρηση, όπως γινόταν ως τώρα.
Μια τέτοια επιλογή, έχει την εντύπωση ο πρωθυπουργός πως θα αφαιρέσει από την αξιωματική αντιπολίτευση το βασικό επιχείρημά της, ότι η χώρα οφείλει να πάψει να εξαρτάται από τους ξένους, ότι χρειάζεται να επανεύρει την ανεξαρτησία της και να απαλλαγεί από τα Μνημόνια. Πολύ ριψοκίνδυνη επιλογή. Ο Αντώνης Σαμαράς, βεβαίως, που μεθοδεύει διαπραγματεύσεις για την έξοδο του ΔΝΤ από το σχήμα της οικονομικής επιτήρησης και επιδιώκει ένα νέο πρόγραμμα στήριξης αποκλειστικά ευρωπαϊκό, προφανώς ανταποδοτικό, αλλά με λιγότερο εμφανή και λιγότερο αυστηρή επιτήρηση, μπορεί να επικαλεστεί μερικούς αξιοζήλευτους για την Ελλάδα οικονομικούς δείκτες της τελευταίας διετίας: το μηδενικό έλλειμμα και την ονομαστική μείωση χρέους. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θεωρεί ότι η ανάκαμψη είναι δεδομένη, ενώ πιστεύει ότι οι αγορές μπορούν, πλέον, να εμπιστευτούν την Ελλάδα, δανείζοντάς την τα περίπου 17 δισεκατομμύρια ευρώ της χρηματοδότησης, που θα χρειαστεί την επόμενη χρονιά. Πιστεύει, τέλος, ότι το μόνο που χρειάζεται είναι χρόνος, προκειμένου να ολοκληρωθεί η πολιτική διαπραγμάτευση για την έξοδο από το Μνημόνιο, ώστε η σταθερότητα και οι προοπτικές της χώρας να αλλάξουν τις δυσμενείς, γι' αυτόν, προβλέψεις των δημοσκοπήσεων που δημοσιοποιούνται.
Αυτή την εικόνα, η αντιπολίτευση προσπαθεί να την αποδομήσει, ει δυνατόν και να την γκρεμίσει. Πιστεύοντας ότι το διάστημα ως την εκλογή νέου Προέδρου είναι πολύ μικρό και στηριζόμενος στους αριθμούς των δημοσκοπήσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να συντηρήσει ένα οιονεί προεκλογικό κλίμα, εμμένοντας στην αντιμνημονιακή ρητορική (όποια κι αν είναι η έκβαση των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους εταίρους) και αντιπροτείνοντας τις δικές του προγραμματικές θέσεις - επιστροφή στους προ Μνημονίου κατώτερους μισθούς και εκ νέου διόγκωση του Δημοσίου με αποκατάσταση υπαλλήλων που απομακρύνθηκαν, και αδιάλλακτη στάση έναντι των δανειστών, με στόχο τη διαγραφή μεγάλου μέρους του μη βιώσιμου χρέους και εμμονή στη θέση ότι καμία κυβερνητική δέσμευση δεν θα δεσμεύσει πιθανή μελλοντική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Οι κριτικές που έχουν ασκηθεί, ότι μια πολιτική παροχών θα εξουθενώσει περισσότερο τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας κι ότι μια πολιτική σύγκρουσης μπορεί να οδηγήσει σε αβεβαιότητα και, τελικά, στην επιστροφή της πιθανότητας "ατυχήματος" με τους εταίρους, αυτή τη στιγμή, φαινομενικά, δεν λαμβάνονται υπόψη από την αντιπολίτευση.
Απασχολούν, όμως, πολλούς νουνεχείς στους κόλπους τους. "Θα φάμε ξύλο", μου έλεγε τις προάλλες ένα στέλεχός του, που ξέρει να διαβάζει και τους αριθμούς και τα ρεαλιστικά δεδομένα. Δεν είναι ο μόνος. Όσοι γνωρίζουν ότι δεν είμαστε μόνοι στον κόσμο, ότι το "ατύχημα" είναι πιθανό κι ότι ενδεχόμενη οπισθοδρόμηση θα πλήξει καίρια την αξιοπιστία της Αριστεράς, ως δημοκρατικής δύναμης, απεύχονται την αυτοδυναμία, ελπίζοντας ότι μια κυβέρνηση συνεργασίας θα είναι ευκολότερο να συμβάλει σε ρεαλιστικές επιλογές, που θα τις αποδεχθούν και οι κομμουνιστογενείς του ΣΥΡΙΖΑ (η ομάδα που επηρεάζεται από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη) - οι οποίοι δεν έχουν αποκλείσει, τουλάχιστον όπως προκύπτει από τα κείμενά τους, μια λύση εκτός Ευρώπης.
Στο μεταξύ, τον ερχόμενο Μάρτιο παρέρχεται το δεκαοκτάμηνο από την προφυλάκιση Μιχαλολιάκου, Παππά και λοιπών στελεχών της Χρυσής Αυγής. Αν ως τότε δεν έχουν οδηγηθεί σε δίκη (και ενδεχομένως καταδίκη), είναι πιθανή η αναζωπύρωση ακόμα μιας ακραίας έκφρασης στο πολιτικό προσκήνιο. Τα 'χαμε χύμα, μας ήρθανε και τσουβαλάτα.
***
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας αποβαίνει καθοριστική. Η κυβέρνηση χρειάζεται τη στήριξη τουλάχιστον 25 βουλευτών ακόμα. Αν το ΠΑΣΟΚ (που ήδη βλέπει ως εφιάλτη τυχόν εκλογές με έντονη πόλωση) αποφύγει τον κλυδωνισμό στη συνοχή του, θα αναζητηθούν κυρίως στους κόλπους των σημερινών ανεξάρτητων της Βουλής. Όλοι τους έχουν ένα (καιροσκοπικό) κίνητρο, την παράταση της κοινοβουλευτικής τους ζωής - αλλιώς θα εξαφανιστούν. Είναι αρκετό για να τους οδηγήσει στο στρατόπεδο της σταθερότητας;
Κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά. Πολλά θα εξαρτηθούν, ωστόσο, από τα αποτελέσματα που θα έχει ο Αντώνης Σαμαράς στο εξωτερικό και στο εσωτερικό μέτωπο το τρίμηνο που κέρδισε μετά την ψήφο εμπιστοσύνης. Αν το ρίσκο εξόδου από το Μνημόνιο του βγει, ίσως είναι κίνητρο για να μην αποδειχθούν οι ανεξάρτητοι της Βουλής σε ιδανικούς αυτόχειρες. Αν όχι - μετά τις γιορτές θα αρχίσουν ακόμα μια μια φορά τα χτυποκάρδια πάνω από τις κάλπες.
Με κεντρικό ερώτημα, ακόμα μια φορά, την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, τη διατήρηση της πολιτικής ομαλότητας που, σήμερα, έπειτα από χρόνια κλυδωνισμών, φαίνεται ότι έχει κερδηθεί.