Το σύνταγμα ανήκε στην 4η μηχανοκίνητη Μεραρχία των ΕΣ-ΕΣ (Γερμανική Αστυνομία), με έδρα τη Θεσσαλία, αλλά με ακτίνα δράσης τη Δυτική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα.
Επικεφαλής ήταν ταγματάρχης, ο διοικητής του τάγματος Werner Matzdorf (Βέρνερ Μάτζντορφ), έχοντας ως βοηθό Ιταλό λοχαγό που γνώριζε Ελληνικά και Γερμανικά.
Ο Μάτζντορφ θεωρείται ως ιδιαίτερα σκληρός, αφού τιμήθηκε με τον χρυσό γερμανικό σταυρό για επιχειρήσεις εκκαθάρισης στη Ρωσία, ενώ παραδόθηκε μετά από μάχη δίχως αύριο (αφού παρέδωσε τους 20 πιο πληγωμένους στρατιώτες του, δήλωσε πως η υπεράσπιση της θέσης του θα είναι μέχρι ανδρός) στους Αμερικανούς το 1944. Ο Ιταλός χρησιμοποιήθηκε ως διερμηνέας στις ανακρίσεις (τριμελής επιτροπή αποτελούμενη από δύο Γερμανούς και τον συγκεκριμένο Ιταλό, που σε δύο λίστες κατέγραφαν αυτούς που είχαν από τρία παιδιά και πάνω γλίτωναν την εκτέλεση, ενώ στην άλλη λίστα κατέγραφαν αυτούς που τελικά εκτέλεσαν) που διεξήχθησαν στο Δημοτικό Σχολείο.
Είχε προσχωρήσει στους Γερμανούς μετά την ιταλική συνθηκολόγηση της 8ης/9/1943. Πηγή: Ένορκη κατάθεση μάρτυρα (Δεν μπορεί να αναφερθεί το πλήρες όνομά του, γιατί υπάρχουν δεσμεύσεις από την πλευρά της Εισαγγελίας της γερμανικής πόλης Λούτβισμπουργκ), στην Εισαγγελία Πρωτοδικείου Βόλου της 11ης Μαΐου του 1946, που εργάστηκε ως διερμηνέας των Γερμανών στον Βόλο.
Η κατάθεση διενεργήθηκε κατόπιν εντολής της Επιτροπής Καταπολέμησης Εγκλημάτων Πολέμου, με έδρα την Αθήνα. Αντίγραφο της κατάθεσης, προερχόμενη από αρχεία της Εισαγγελίας της γερμανικής πόλης Λούτβισμπουργκ, βρίσκεται στην κατοχή του Βολιώτη ιστορικού ερευνητή Χαρ. Αλεξάνδρου, που πραγματοποιεί έρευνα για την περίοδο της Κατοχής ‘43-44 στους Νομούς της Λάρισας και Μαγνησίας.
Η έρευνα δεν είναι εύκολη, γιατί τα αρχεία της 4ης Μεραρχίας έχουν απολεσθεί. Σύντομα, θα έχουμε πλήρη στοιχεία του Ταγματάρχη, του Διοικητή του Συντάγματος, του Ιταλού λοχαγού, με φωτογραφίες και βιογραφικά. Ευελπιστούμε, όταν έχουμε στα χέρια μας όλο αυτό το υλικό, που αναφέρεται στη Ματωμένη Μέρα του ‘43, να το επεξεργαστούμε και να γίνει νέα έκδοση, εμπλουτισμένη των γεγονότων της ημέρας εκείνης, το οφείλουμε στους αδικοχαμένους χωριανούς μας.
Επιπλέον πληροφορίες είναι πολύτιμες, ειδικά από φίλους που ζουν στη Γερμανία και μπορούν ευκολότερα να έχουν πρόσβαση σε δημόσια, πλέον, αρχεία που αφορούν τον Β’ Π.Π. Ευχαριστούμε τη Νίκη Βλαΐδη για την άμεση παροχή επιπλέον πληροφοριών.
Ήδη έχουν γίνει ενέργειες σε ανώτατο επίπεδο προς χαρακτηρισμό του Μεγάλου Μοναστηρίου ως μαρτυρικό χωριό, όμως, με έκπληξη διαπιστώσαμε πως ο προσδιορισμός αυτός αποδίδεται από στατιστικά δεδομένα.
Ηλίας Καρναβάς,
στρατιωτικός ιατρός - μαιευτήρας χειρουργός γυναικολόγος, διευθυντής Γυναικολογικού Τμήματος 404 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Λάρισας
