Του Γιώργου Δελαστίκ
Πόλεμος από τους τζιχαντιστές στο Ιράκ. Πόλεμος και στη Συρία. Εμφύλιος πόλεμος μαίνεται στη Λιβύη. Πόλεμος στην Ανατολική Ουκρανία με εμπλοκή της Συρίας. Πόλεμοι δηλαδή με εμπλοκή πετρελαιοπαραγωγών χωρών και μάλιστα σε μαζική κλίμακα. Οι τζιχαντιστές έχουν μάλιστα καταλάβει επτά πετρελαιοπηγές και δύο διυλιστήρια στο Ιράκ, όπως και το 60% των πετρελαιοπηγών της Συρίας. Στη Λιβύη δεν υπάρχει ούτε τυπικά κυβέρνηση - έχουν... δύο κυβερνήσεις και πληθώρα φυλάρχων που δεν αναγνωρίζουν καμία απ' τις δύο και κυβερνούν αυτοί τα χωριά τους, όπως διακόσια ή πεντακόσια χρόνια πριν.
Όλοι θα περίμεναν, λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα αυτά, η τιμή του πετρελαίου να έχει απογειωθεί. Αντιθέτως, την περασμένη εβδομάδα, στην αγορά του Λονδίνου, το πετρέλαιο τύπου Μπρεντ, από 115 δολάρια το βαρέλι που είχε τον Ιούνιο, είχε κατρακυλήσει στα 91,40 δολάρια - η χαμηλότερη τιμή του εδώ και δύο χρόνια! Στις ΗΠΑ η τιμή είχε πέσει ακόμη χαμηλότερα, στα 88,18 δολάρια το βαρέλι - το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, περιέχει 159 λίτρα πετρελαίου.
Τι συμβαίνει; Γιατί πέφτει η τιμή του πετρελαίου;
Τα φερέφωνα των πετρελαϊκών συμφερόντων στα μέσα ενημέρωσης μας είχαν τρελάνει τα προηγούμενα χρόνια. Απέδιδαν κάθε κερδοσκοπική εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στο ότι είχε... πλημμύρες στη Νιγηρία ή καταιγίδες στον Κόλπο του Μεξικού και τώρα, με τέσσερις πολέμους, όπου εμπλέκονται πετρελαιοπαραγωγές χώρες, η τιμή του πετρελαίου... πέφτει!
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΠΟ ΣΧΙΣΤΟΛΙΘΟ
Την τελευταία πενταετία, η τιμή του αμερικανικού αργού πετρελαίου (τύπος WTI ονομάζεται αυτός) κυμαίνεται σταθερά ανάμεσα στα 80 και τα 110 δολάρια το βαρέλι. Είναι δηλαδή η υψηλότερη παρά ποτέ σε μια παρατεταμένη χρονική διάρκεια πενταετίας.
Αυτή η υψηλή τιμή είχε τεράστια σημασία για την ανάπτυξη στις ΗΠΑ και τον Καναδά πρωτίστως της εξόρυξης πετρελαίου από σχιστολιθικά και αμμώδη πετρώματα. Αυτή η διαδικασία είναι πολύ ακριβή, σε βαθμό που δεν έχει σήμερα νόημα, αν η τιμή του πετρελαίου στη διεθνή αγορά είναι κάτω από 70 περίπου δολάρια το βαρέλι, γιατί τότε είναι ασύμφορη οικονομικά.
Πριν από το 2011, στις ΗΠΑ υπήρχαν λιγότερες από 200 πετρελαιοπηγές σχιστολιθικού τύπου, εκτιμά ο ερευνητής του Χάρβαρντ Λεονάρντο Μάουτζερι. Με το που αυξήθηκε η τιμή του πετρελαίου, το 2012 κιόλας οι πετρελαιοπηγές αυτού του τύπου στις ΗΠΑ αυξήθηκαν σε... 4.000 (!), υπογραμμίζει. Μέσα σε έναν και μόνο χρόνο, οι ΗΠΑ άνοιξαν δηλαδή περισσότερες πετρελαιοπηγές από όσες όλες οι υπόλοιπες πετρελαιοπαραγωγές χώρες του πλανήτη!
ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Σε αυτά τα τρία-τέσσερα χρόνια, οι ΗΠΑ έκαναν άλματα στην παραγωγή πετρελαίου. Οι εξαγωγές πετρελαίου έφτασαν στα επίπεδα της δεκαετίας του... 1950! Από 100.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα που εξήγαγαν πέρυσι, τον Ιανουάριο του 2013, φέτος τον Ιούλιο έκαναν εξαγωγές ύψους 400.000 βαρελιών την ημέρα, αποκλειστικά προς τον Καναδά!
"Η χώρα, η οποία ήταν καθ' οδόν να εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις εισαγωγές πετρελαίου, μπορεί από καθαρά υπολογιστική σκοπιά να γίνει αυτάρκης και επιπλέον ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο, προφητεύει ο Μάουτζερι. Αυτή η έκρηξη παραγωγής κατέστη δυνατή εξαιτίας των υψηλών τιμών του πετρελαίου επί πολλά χρόνια, οι οποίες έκαναν ελκυστική την ανάπτυξη νέων μεθόδων εξόρυξης. Είναι η τιμή του πετρελαίου και όχι η γεωλογία που έβαζε όρια. Όταν το πετρέλαιο ήταν πολύ φτηνό, κάποια κοιτάσματα έχαναν τη δυνατότητα παραγωγής κερδών", έγραψε η γερμανική εφημερίδα "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε".
"Η εκρηκτική παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου ώθησε την παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ στο υψηλότερο σημείο της εδώ και 28 χρόνια εις βάρος των εισαγωγών, οι οποίες μειώνονται ταχύτατα", γράφουν σχετικά οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" του Λονδίνου και συνεχίζουν: "Ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν καθαρός εισαγωγέας πετρελαίου, είναι άφθονη πλέον η ροή ελαφρού, υψηλής ποιότητας πετρελαίου από τις σχιστολιθικές πετρελαιοπηγές και τμήμα του πετρελαίου αυτού εξάγεται".
ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΗ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Αυτή η απροσδόκητη αύξηση της παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ, όπως είναι ευνόητο, αναστάτωσε από πολλές απόψεις την παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Πρώτα - πρώτα κατέρριψε τη γενικά κρατούσα αντίληψη πως το πετρέλαιο σιγά-σιγά εξαντλείται και επομένως η τιμή του διαρκώς θα αυξάνεται.
Δεύτερον, άλλαξε αυτή καθαυτή η αγορά πετρελαίου, η οποία πρέπει τώρα να ξαναμοιραστεί, αφού οι Αμερικανοί θα εισάγουν όλο και λιγότερο πετρέλαιο. Τον Ιούλιο π.χ. η Νιγηρία, η οποία μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια συγκαταλεγόταν μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων προμηθευτών των ΗΠΑ, δεν πούλησε ούτε ένα βαρέλι πετρέλαιο στις ΗΠΑ! Αύξησε, λοιπόν, φέτος τις εξαγωγές πετρελαίου της προς την Κίνα, την Ιαπωνία, την Ινδία και τη Νότια Κορέα κατά 40% σε σχέση με το 2013. Πρόκειται για ριζικό αναπροσανατολισμό των εξαγωγών της.
Τρίτον, οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες του ΟΠΕΚ κατάλαβαν ότι πρέπει να αντιδράσουν. Ο ΟΠΕΚ παράγει κάθε μέρα 30,96 εκατομμύρια βαρέλια, βάσει των στοιχείων του πρακτορείου Ρόιτερς για τον περασμένο μήνα, τον Σεπτέμβριο. Από αυτά, τα 9,78 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σχεδόν το ένα τρίτο, τα παράγει η Σαουδική Αραβία.
Το κόστος παραγωγής του σαουδαραβικού πετρελαίου με τον συμβατικό τρόπο είναι ασύγκριτα μικρότερο από εκείνο του σχιστολιθικού - μόλις 2 περίπου δολάρια έναντι... 50 σχεδόν δολαρίων στις ΗΠΑ! Πρώτοι οι Σαουδάραβες αντέδρασαν.
"Λίγοι σχολιαστές εξεπλάγησαν όταν η Σαουδαραβία κατέβασε τις τιμές του πετρελαίου για τους πελάτες της στην Ασία", σημείωναν την Τρίτη σε ανάλυσή τους οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς". Το σοβαρότερο από όλα όμως ήταν η προειδοποίηση που απηύθυνε προς τους Αμερικανούς η βρετανική εφημερίδα: "Αν οι τιμές συνεχίσουν να πέφτουν, τότε οι σχιστολιθικές πετρελαιοπηγές των ΗΠΑ θα πλησιάσουν το σημείο όπου θα δίνουν μάχη για να βγάλουν κέρδος, λένε αναλυτές", υπογράμμιζαν με ιδιαίτερη έμφαση οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" του Λονδίνου.
ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Αν οι τιμές του πετρελαίου πέσουν κι άλλο, οι Αμερικανοί πρέπει να κλείσουν τις σχιστολιθικές πετρελαιοπηγές τους, λένε ουσιαστικά οι Βρετανοί.
Άρα οι Αμερικανοί πρέπει πάση θυσία να ελέγξουν τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες πολιτικά ώστε καμία κυβέρνηση τέτοιας χώρας να μην τολμήσει να αυξήσει σοβαρά την παραγωγή της και έτσι να ρίξει πολύ τις τιμές!
Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό συμπέρασμα στρατηγικού χαρακτήρα. Έχοντας αυτό κατά νου, οι ΗΠΑ συνειδητά δρώντας έχουν μέχρι στιγμής διαλύσει τις δύο πετρελαιοπαραγωγές χώρες εναντίον των οποίων επιτέθηκαν και τις οποίες κατέλαβαν - το Ιράκ και τη Λιβύη!
Τρία κομμάτια είναι πλέον το Ιράκ - σιιτικό, σουνιτικό και κουρδικό. Δύο κυβερνήσεις έχει η Λιβύη, μία στην Τρίπολη και μία στη Βεγγάζη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της χώρας έχει περιέλθει στην εξουσία φυλάρχων. Κατά παράδοξο όμως τρόπο και το πετρέλαιο όλων των περιοχών του Ιράκ και το πετρέλαιο όλων των περιοχών της Λιβύης και το πετρέλαιο από τις πετρελαιοπηγές που ελέγχουν οι συμμορίες των τζιχαντιστών στο Ιράκ και στη Συρία, ρέει κανονικότατα στην αγορά!
Ο λόγος είναι απλός και ισχύει χωρίς εξαίρεση. Όλοι αυτοί οι κατσαπλιάδες που σφάζονται μεταξύ τους, έχουν προωθηθεί στην εξουσία με την υποστήριξη ή την ανοχή των ΗΠΑ! Γνωρίζουν λοιπόν ότι μπορούν ελεύθερα να σφάξουν όσους συμπατριώτες τους θέλουν, να αρπάξουν όσες πετρελαιοπηγές θέλουν, να πλουτίσουν όσο μπορούν, υπό μία θεμελιώδη όμως προϋπόθεση: σε καμία, απολύτως καμία περίπτωση να μην στερήσουν το πετρέλαιο από την παγκόσμια αγορά, αλλιώς οι Αμερικανοί θα τους εξοντώσουν αμέσως!
ΕΚΒΙΑΣΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Τα ανδρείκελα των ΗΠΑ ή οι αιμοσταγείς συμμορίτες στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες γνωρίζουν άριστα την αρχή αυτή και υπακούουν τυφλά στη στρατηγική γραμμή των ΗΠΑ, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
Τα πράγματα ενδέχεται να γίνουν δυσκολότερα ως προς την πειθάρχηση αυτών των ληστών, αν οι Αμερικανοί αποφασίσουν στο μέλλον να τους χρησιμοποιήσουν για να... διακόψουν τη ροή πετρελαίου, σε περίπτωση που οι τιμές υποχωρούν πολύ και καθιστούν ασύμφορη την οικονομική εκμετάλλευση των σχιστολιθικών πετρελαιοπηγών! Έτσι κι αλλιώς όμως αυτά τα πιόνια της αμερικανικής πολιτικής, δεν έχουν δυνατότητες αντίδρασης, πέρα από το να αρπάζει η μια συμμορία ή ο ένας φύλαρχος τις πετρελαιοπηγές από τον άλλον, εκμεταλλευόμενοι τη δυσαρέσκεια που θα προκαλέσει στο τσούρμο των άπληστων μισθοφόρων η αδυναμία κάποιου φυλάρχου να πληρώσει, αν υπάρχει προσωρινή δυσκολία να πουλήσει πετρέλαιο λόγω γραμμής των Αμερικανών.
Όλα αυτά φυσικά είναι θεωρητικές υποθέσεις. Η ζωή θα δείξει τι πραγματικά θα γίνει στην πράξη. Για την ώρα, ο Λευκός Οίκος απαιτεί από όλα τα ανδρείκελα αυτά να πουλάνε το πετρέλαιο κανονικά - και αυτό κάνουν.
ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΩΝ ΗΠΑ
Οι Αμερικανοί έχουν ένα τεράστιο πλεονέκτημα στον σύγχρονο κόσμο. Είναι η μοναδική στρατιωτική υπερδύναμη. Μπορούν στρατιωτικά να αρπάξουν οτιδήποτε θελήσουν στην Ασία, στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική, ακόμη και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, ανεξαρτήτως του αν το πολιτικό κόστος γι' αυτό θα είναι βαρύ, μικρό ή μηδαμινό.
Ειδικά στη Μέση Ανατολή, αυτό μετράει πάρα πολύ σε σχέση με το πετρέλαιο. Η Σαουδική Αραβία, η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα του πλανήτη, είναι ένα εντελώς τεχνητό κράτος που αν έχανε ποτέ την αμερικανική στρατιωτική προστασία, θα διαλυόταν αμέσως από εσωτερικές αντιθέσεις και θα κατασπαρασσόταν από γειτονικά κράτη - το Ιράν, το Ιράκ, την Αίγυπτο.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν ποτέ οι Αμερικανοί αποφάσιζαν για οποιοδήποτε λόγο να διαλύσουν τη Σαουδική Αραβία γιατί αυτό επέβαλαν τα τρέχοντα συμφέροντά τους, αυτό θα ήταν πανεύκολο να υλοποιηθεί. Με άλλα λόγια, είναι αδύνατον η Σαουδαραβία να ρίξει τις τιμές του πετρελαίου πέρα από ένα όριο ανεκτό από τις ΗΠΑ!
Αστεία υπόθεση φυσικά είναι και η κυριολεκτικά εν μία νυκτί διάλυση των Εμιράτων του Κόλπου, αν ποτέ αποφάσιζε κάτι τέτοιο η Ουάσινγκτον. Η ίδια η επιβίωση των εμιράτων άλλωστε οφείλεται στο ότι πληρώνουν αδρά τους Αμερικανούς, άμεσα και έμμεσα με αγορές παντελώς άχρηστων και πανάκριβα υπερτιμημένων όπλων και πολεμικών αεροπλάνων.
Εν ολίγοις, η Σαουδαραβία και όλες οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής, με μοναδική εξαίρεση για την ώρα το Ιράν, θα κάνουν πάντα στο θέμα των τιμών του πετρελαίου αυτό που απαιτούν οι ΗΠΑ για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους. Τελεία και παύλα.-
