ΗΠΑ. Τα ενεργειακά καύσιμα έρχονταν φθηνά στην πόρτα της από τη γειτονική Ρωσία, τα μεταλλεύματα, τα σιτηρά, τα λιπάσματα, ο άνθρακας, επίσης, άφθονα και φθηνά. Τίποτε δεν προμήνυε αυτά που θα ακολουθούσαν. Ώσπου, δύο συγκλονιστικά γεγονότα, έφεραν τα πάνω - κάτω.
Το 2019, ένας ιός που ξεκίνησε από την Κίνα, σάρωσε τον κόσμο. Οι συνέπειες είναι γνωστές: lockdown, εγκλεισμός των πολιτών για τον φόβο μετάδοσης του ιού, μείωση της παραγωγής και ελλείψεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, εκτόξευση τιμών σε πρώτες ύλες και αγαθά. Μετά από δύο και πλέον χρόνια, και ενώ οι κοινωνίες των ανθρώπων άρχισαν να αναθαρρούν, ξέσπασε ένα δεύτερο μεγάλο κακό στην πόρτα της Ευρώπης. Εισβολή της Ρωσίας, στην Ουκρανία. Ο μεγαλομανής, φιλόδοξος ηγέτης της Ρωσίας, δεν μπορούσε να δεχτεί την ύπαρξη ενός ανεξάρτητου κράτους της Ουκρανίας, εκφράζοντας την άποψη ότι τέτοιο κράτος δεν υπάρχει και ότι πρέπει να εξαφανιστεί και να ενσωματωθεί στη Ρωσία. Πίστευε, μάλιστα, ότι η εισβολή και η κατάκτηση της Ουκρανίας θα ήταν περίπατος και ότι θα τον δέχονταν ως ελευθερωτή. Οι Ουκρανοί, με τη στρατιωτική βοήθεια των ευρωπαϊκών χωρών και κυρίως των ΗΠΑ, αντιστέκονται σθεναρά και ο πόλεμος μετράει 11 μήνες και δεν ξέρουμε πόσο ακόμη θα διαρκέσει. Οι Ουκρανοί έδειξαν ότι θέλουν να είναι ανεξάρτητοι, οι Αμερικανοί θέλουν να κοντύνουν τη Ρωσία και εφοδιάζουν με όπλα τους Ουκρανούς, ο Πούτιν δεν μπορεί να δεχθεί ήττα, διότι αυτό θα σημάνει το πολιτικό του τέλος και άκρη σε αυτό το σκοτεινό τούνελ δεν φαίνεται επί του παρόντος. Μάλιστα, μερικοί από τους στενούς συνεργάτες του Πούτιν, ρίχνουν στο τραπέζι κάθε τόσο τη λέξη «πυρηνικά όπλα» και ο θεός να βάλει το χέρι του, από την τρέλα που δέρνει τους ανθρώπους.
Η πεπλανημένη κόρη, η Ευρώπη μας, ξύπνησε απότομα από τη μακαριότητά της, μη θέλοντας να δει τα γεγονότα που έρχονταν. Η κατάληψη της Κριμαίας, της Οσετίας και Αμχαζίας της Γεωργίας και η διά πυρός και σιδήρου καταστολή των αποσχιστικών τάσεων της Τσετσενίας, δεν αφύπνισαν τους Ευρωπαίους από τον βαθύ τους ύπνο, ώστε να οργανώσουν την άμυνά τους για κάποιο Plan B. Όπως προανέφερα, τα ενεργειακά καύσιμα, τα μεταλλεύματα, σιτηρά, λιπάσματα, έρχονταν άφθονα και φθηνά από τη γειτονική Ρωσία. Με τις κυρώσεις των Ευρωπαίων κατά της Ρωσίας λόγω του πολέμου, εκείνη απάντησε με διακοπή του εφοδιασμού των αγαθών αυτών. Η έλλειψη, δημιούργησε πανικό, άνοδο των τιμών στα ύψη και ως επακόλουθο, εκτόξευση του πληθωρισμού πάνω από 10%.
Τα χειμαζόμενα κράτη, θέλοντας να ρίξουν τον πληθωρισμό, ανεβάζουν τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών: Στο 4% οι ΗΠΑ, στο 2,5% η Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης και έπεται συνέχεια. Θέλουν, έτσι, να γίνει ακριβό το χρήμα, να υπάρχει στενότητα χρήματος στους πολίτες, άρα μειωμένη αγοραστική δύναμη και έτσι, πτώση των τιμών των προϊόντων, για τη μείωση του πληθωρισμού. Ποιος την πληρώνει από όλη αυτήν την κατάσταση, είναι κατανοητό: Οι μικρομεσαίοι πολίτες. Από ότι λένε μάλιστα οι οικονομικοί αναλυτές, η πολιτική αυτή θα οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό τις οικονομίες της Ε.Ε. Αν όλα αυτά επαληθευτούν, το μέλλον διαγράφεται ζοφερό. Τα κράτη, τα προηγούμενα 3-4 χρόνια του Covid-19 και του πολέμου, θέλοντας να βοηθήσουν τους πολίτες, διέθεσαν 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, υπό τύπον επιδομάτων και άλλων βοηθημάτων και γενικά ρευστότητας, και βέβαια το χρήμα αυτό δεν ήταν παραγωγικό, αλλά πληθωριστικό.
Ποια είναι λοιπόν σήμερα η θέση της Ευρώπης τον κόσμο;
Η Ευρώπη των 27 χωρών της Ε.Ε., αντιπροσωπεύει το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 2050 θα αντιπροσωπεύει το 4,5%, λόγω υπογεννητικότητας.
Σήμερα αντιπροσωπεύει το 16% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος και το 2050 το 9%. Το 2050 οι πρώτες οικονομίες θα είναι η Κίνα, Ινδία, τρίτη οι ΗΠΑ. Η Τουρκία θα είναι 12η το 2030 και 11η το 2050, μπροστά από τη 12η Γαλλία.
Η Ευρώπη δεν διαθέτει ενεργειακές πηγές (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), μεταλλεύματα και πολύτιμα μέταλλα που είναι απαραίτητα για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια (αιολική και ηλιακή). Να πούμε, πάντως, ότι η καθαρή ενέργεια δεν είναι σταθερή και εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες. Σήμερα, η αιολική και ηλιακή ενέργεια, παράγουν το 30% της εγκατεστημένης ισχύος της παραγόμενης ενέργειας. Το υπόλοιπο 70%, θα πρέπει να παραχθεί από ενεργειακά καύσιμα, που η Ευρώπη δεν διαθέτει.
Εξάλλου, η παραγωγή μπαταριών για την αποθήκευση καθαρής ενέργειας, απαιτεί την ύπαρξη αποθέματος κοβάλτιου, λιθίου, χαλκού, νικελίου, σιδήρου, που δεν υπάρχουν στην Ευρώπη. Τα μέταλλα αυτά υπάρχουν στη Ρωσία και στην Κίνα ή ελέγχονται από την Κίνα σε άλλες χώρες που τα διαθέτουν, σε ποσοστό 80% του συνόλου των γνωστών αποθεμάτων. Τέλος, η Ευρώπη είναι πολύ χαμηλά στις υψηλές τεχνολογίες (ηλεκτρονικούς υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα) και στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ποιο είναι λοιπόν το δυνατό χαρτί της Ευρώπης; Η βιομηχανία της και ο τουρισμός. Η βιομηχανία της όμως, δοκιμάζεται από τις υψηλές τιμές των ενεργειακών καυσίμων και υπάρχει ο κίνδυνος μεταφοράς εργοστασίων εκτός Ευρώπης ή να πέσουν οι διακόπτες λειτουργίας τους, σε περίπτωση έλλειψης καυσίμων. Πρόσφατα, μάλιστα, υπάρχει διαμάχη μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, επειδή ο προϋπολογισμός των ΗΠΑ, προβλέπει 369 δισ. δολ. για την ενίσχυση - επιδότηση των ενεργειακών βιομηχανιών της. Αυτό θεωρείται αθέμιτος ανταγωνισμός. Ήδη, από τον καγκελάριο της Γερμανίας, γίνεται έκκληση για ένωση των δυνάμεων των κρατών της Ε.Ε., για ενίσχυση των ενεργειακών βιομηχανιών. Τώρα η Γερμανία θυμήθηκε τα υπόλοιπα κράτη, ενώ στις καλές μέρες, χάραζε τις πολιτικές της μόνη της, χωρίς να υπολογίζει τα υπόλοιπα κράτη, που αναγκάζονταν να ακολουθούν, έστω και επί ζημία τους…
Το συμπέρασμα είναι, ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε δύσκολη θέση μέσα στον σύγχρονο κόσμο και η ισχύς της μειώνεται. Για να επιβιώσει, θα πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της σε συλλογικό επίπεδο και να μην ενεργεί το κάθε κράτος για λογαριασμό του. Να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπου χωλαίνει σοβαρά. Να κάνει σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Να αντιμετωπίσει το δημογραφικό της.
Στο σύνολο των κρατών του κόσμου, 33 είναι οι πραγματικές δημοκρατίες και οι περισσότερες βρίσκονται στην Ευρώπη. Σήμερα, η Ευρώπη αντιπροσωπεύει μία από τις πιο αναπτυγμένες περιφέρειες του πλανήτη. Με ώριμους θεσμούς, με δημοκρατικά δικαιώματα, κοινωνική προστασία, οικολογικές ευαισθησίες και ποιότητα ζωής. Η Ευρώπη χρηματοδοτεί τα 4/10 των παγκόσμιων κοινωνικών δαπανών.
Τέλος, είναι ο τόπος που θέλει κάποιος να ζει και όχι η αύξηση του Α.Ε.Π. Γι’ αυτό, άλλωστε και υπάρχει ισχυρό μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ευρώπη, όπως και στις ΗΠΑ και όχι στην Τουρκία ή την Κίνα.
Χρειάζονται πεφωτισμένες ηγεσίες, για να ωθήσουν τα πράγματα προς τη σωστή κατεύθυνση, ώστε να διατηρήσουμε τους θεσμούς της Δημοκρατίας μας και του τρόπου ζωής που μας αρέσει.
