Από το Νίκο Λυμτσιούλη
Η κατάργηση-εξαφάνιση της ΑΤΕ δημιούργησε μεγάλο κενό στην άσκηση της Αγροτικής Πίστης με επακόλουθο να δημιουργηθούν τεράστια προβλήματα χρηματοδότησης σ΄όλους τους τομείς που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή.
Οι ανά τόπους συνεταιριστικές τράπεζες που δημιουργήθηκαν, αναπλήρωσαν εν μέρει αυτό το κενό, από τις οποίες όμως μερικές δεν ''άντεξαν'' στη λεγόμενη κρίση κι άλλες εξελίχτηκαν σε ''σοβαρά'' τραπεζικά ιδρύματα, με δυνατότητα μετεξέλιξης σε ισχυρές Συνεταιριστικές Τράπεζες, εφ, όσον γίνει κατανοητός ο σοβαρός ρόλος τους από την Τοπική Κοινωνία.
Σε τοπικό περιφερειακό επίπεδο κινείται με σοβαρότητα η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας με δυνατότητα να ''κυριαρχήσει'' στην περιφέρεια Θεσσαλίας, με την παροχή ρευστότητας και ανάπτυξης που προσφέρει.
Οι λεγόμενες συστημικές τράπεζες παρά τη στήριξη που δέχθηκαν από το κράτος, όχι μόνον απέτυχαν αλλά δημιούργησαν τεράστια και δυσεπίλυτα προβλήματα στην οικονομία, διότι δεν ανταποκρίθηκαν στον ρόλο τους. Συγκεκριμένα με τους Νόμους 3723/2008,3845/10, 3864/10,3872/10,3965/11,4031/12 και 4079/12 οι λεγόμενες συστημικές τράπεζες πήραν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου (με έκδοση ομολόγων) από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 233 δις ευρώ με σκοπό να δώσουν κεφάλαια κίνησης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στεγαστικά δάνεια για την τόνωση της Ελληνικής Οικονομίας, πράγμα που δεν έπραξαν.
Στη διάρκεια αυτής της περιόδου είχαμε και το ''ιστορικό έγκλημα'', το κλείσιμο της ΑΤΕ.
Όμως ας πάρουμε τα πράγματα απ την αρχή για να γίνει πιο κατανοητή η πρόταση μας.
* Ιστορική ανασκόπηση
Η ΑΤΕ δημιουργήθηκε το 1929 σαν αποτέλεσμα της διανομής των Εθνικών Γαιών, της κατάργησης των τσιφλικιών και της άφιξης των προσφύγων.
Οι ενδοαστικές διαμάχες της εποχής μεταξύ του λαϊκού κόμματος και του Βενιζελισμού, είχαν σαν αποτέλεσμα την ήττα των αγροτιστών-συνεταιριστών, την υποχώρηση του Παπαναστασίου (που υποστήριζε την από κάτω, από τη βάση, οργάνωση της αγροτικής πίστης) και την επιλογή από τον Βενιζέλο του κρατικού μοντέλου αγροτικής πίστης, εργαλείο παρέμβασης και άσκησης πολιτικής στον τεράστιο Αγροτικό Τομέα της εποχής.
Το 1985 ο διοικητής της ΑΤΕ Καφίρης δηλώνει: ''Το συνεταιριστικό κίνημα που θα μπορούσε να αμβλύνει η και να εξαλείψει τις αδυναμίες του Αγροτικού Τομέα, διατηρήθηκε συνειδητά και για καθαρά πολιτικούς λόγους στο περιθώριο. Στο βαθμό που η ανάπτυξη της οικονομίας περνάει μέσα από την συνεταιριστική αντίληψη, ο φορέας διαχείρισης του χρηματικού κεφαλαίου, δηλαδή η ΑΤΕ, πρέπει να ακολουθήσει τη συνεταιριστική λογική και πρέπει η ΑΤΕ να μετατραπεί σε Συνεταιριστική Τράπεζα''...
Όμως στη συνέχεια η ΑΤΕ ιδιωτικοποιήθηκε και τελικά εντελώς ξαφνικά, μπήκε σε εκκαθάριση, παίρνοντας το ''φιλέτο'' της η τράπεζα Πειραιώς.
* Η περίπτωση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Θεσσαλίας
Σήμερα προς την κατεύθυνση που έπρεπε να κινηθεί η ΑΤΕ, κινείται σε περιφερειακό επίπεδο η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας, που αποτελεί μοντέλο για τη συνέχεια.
Με κεντρικό παράγοντα διαφοροποίησης της αντίληψης της Τράπεζας από τις υπόλοιπες εμπορικές τράπεζες, εφαρμόζει στην πράξη το μοντέλο'' ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΣ-ΠΕΛΑΤΗΣ. Μέσω αυτής της διπλής ιδιότητας αποκτά νόημα το όραμα της συνεταιριστικής Πίστης και σ' αυτό το πλαίσιο λειτουργεί το κύκλωμα Εισφορά Κεφαλαίων από συνεταίρους-αξιοποίηση τους για προϊόντα που χρησιμοποιούνται από πελάτες-επιστροφή υψηλών αποδόσεων στους συνεταίρους.
* Πρώτο συμπέρασμα
Με όσα παραπάνω εκθέσαμε το πρώτο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, η ΑΤΕ έπρεπε να ακολουθήσει το παραπάνω αναφερόμενο μοντέλο λειτουργίας της Συνεταιριστικής Τράπεζας, προσθέτοντας και τη λέξη ΑΓΡΟΤΗΣ ήτοι'' ΑΓΡΟΤΗΣ-ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΣ-ΠΕΛΑΤΗΣ.
Η δημιουργία σε κάθε περιφέρεια μιας τέτοιας τράπεζας-μοντέλο-θα επέτρεπε στη συνέχεια τη συγχώνευση αυτών με τη δημιουργία μιας μεγάλης ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ με μετόχους-συνεταίρους-πελάτες-καταθέτες, τους ΑΓΡΟΤΕΣ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ-ΕΜΠΟΡΟΥΣ-ΙΔΙΩΤΕΣ και ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ.
Το νέο στοιχείο
Το νέο στοιχείο είναι ότι ο αγρότης ( ο κάτοχος αγροτικής γης), εισφέρει ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΕ ΕΙΔΟΣ και συγκεκριμένα τη Γη του, η μέρος αυτής και γίνεται ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΣ-ΜΕΤΟΧΟΣ. Τη Γη του την οποία εποφθαλμιούν οι Γερμανοί και οι Τούρκοι. Δεν είναι τυχαίο ότι η Τούρκικη Τράπεζα ΖΙΡΑΑΤ δίνει δάνεια με υποθήκη την ελληνική γη, όπως και οι Γερμανοί.
Συνεπώς με αυτό το μοντέλο ο Έλληνας λειτουργεί και αμυντικά, στην επίθεση που δέχεται και επιθετικά γιατί πολεμάει με τα ίδια όπλα.
* ΝΕΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Η Τράπεζα χρειάζεται υψηλά κεφάλαια, γιατί αυτά είναι τα θεμέλια του οικοδομήματος της. Από τα υψηλά κεφάλαια εξαρτάται η φερεγγυότητα της καθώς και το ύψος χορηγήσεων της.
Στην περίπτωση μας έχουμε τα παρακάτω δεδομένα:
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σ' όλη την Ελλάδα τα καλλιεργούμενα στρέμματα είναι 37.324.000 στρέμματα ήτοι μια αξία (με μέση αξια/στρέμμα 1500 ευρώ) 56 δις ευρώ. Δηλαδή με μια ΕΙΣΦΟΡΑ ΣΕ ΕΙΔΟΣ της τάξης του 10% επί του συνόλου, έχουμε διαθέσιμα κεφάλαια 6 δις, όσα είναι τα ίδια κεφάλαια της ΕΤΕ.
Στην περίπτωση της περιφέρειας Θεσσαλίας έχουμε συνολικά καλλιεργούμενα στρέμματα'' 4.999.353 χ 1500 = 7,5 δις αξια και με μια ΕΙΣΦΟΡΑ ΣΕ ΕΙΔΟΣ της τάξης του 20% επι του συνολου, προκύπτουν κεφάλαια 1,5 δις ευρώ. (4999353 είναι η συνολική καλλιεργούμενη έκταση της Θεσσαλίας. ήτοι'' Ν.Λάρισας 2.408.271 στρ., Ν Καρδίτσας 1.099.601,Ν. Μαγνησίας 884.112, Ν.Τρικάλων 607.369 )
Η εξακρίβωση της αξίας των ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΣΕ ΓΗ ( ΑΓΡΟΤΕΣ, ΓΕΩΡΓΟΙ, ΙΔΙΩΤΕΣ κλπ ΚΑΤΟΧΟΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΓΗΣ) γίνεται από 3/μελη Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που αποτελείται από έναν η δυο υπαλλήλους του Υπουργείου Ανάπτυξης (τομέας εμπορίου) και από έναν εμπειρογνώμονα του αρμοδίου επιμελητήριου.
Τα μέλη της ορίζονται με πράξη του υπουργού και η έκθεση τους πρέπει να περιέχει την περιγραφή των εισφορών, πράγμα στην περίπτωση μας εύκολο, αφού ήδη σύμφωνα με τον ΕΝΦΙΑ υπάρχουν οι τιμές ανά περιοχή.
* ΠΑΡΑ ΠΕΡΑ
Με τα ΝΕΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ να αποτυπώνονται στο Ενεργητικό (ASSETS) η Τράπεζα αποκτά ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ μ’ οποιονδήποτε τρόπο συναποφασιστεί στη Γ.Σ. (π.χ. Τιτλοποίηση με την έκδοση Ομολόγου) και θα μπορεί με τις διαδικασίες της Τραπεζικής πρακτικής να χρηματοδοτεί όλους τους κλάδους και ιδιαιτέρα του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα για την ανάπτυξη του τόπου μας.
Ετσι οι Αγροτες και οι λοιποι κατοχοι Αγροτικης Γης θα εχουν τη ν πραγματικα ΔΙΚΗ τους ΤΡΑΠΕΖΑ. Την ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ. Η αρχη μπορει να ξεκινησει τωρα με οδηγο την Τράπεζα μοντελλο την ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Μαλιστα η ευκαιρια είναι μοναδικη διοτι η συγκεκριμμενη Τράπεζα εχει αποφασισει να κανει αυξηση κεφαλαιου. Ας γινει η ΑΡΧΗ ΤΩΡΑ.
* ΩΦΕΛΕΙΕΣ
Οι ωφέλειες για τον μέτοχο-μεριδιούχο είναι πολλαπλές. α) παίρνει μέρισμα από τις αποδόσεις-κέρδη του κεφαλαίου στο οποίο και συμμετέχει β) ανά πασά στιγμή μπορεί να χρηματοδοτηθεί ως πελάτης με χαμηλά επιτόκια γ) απολαμβάνει ικανοποιητικά επιτόκια καταθέσεων δ) δημιουργούνται υψηλές υπεραξιες που αποτυπώνονται στην αξια μερίδας-μετοχής ε) θα μπορεί να έχει την εκμετάλλευση της γης που έχει εισφέρει (με ειδική νομική ρύθμιση) έναντι συμβολικού ενοικίου.
* ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Έχουμε τα ''' όπλα '' της ανάπτυξης στα χέρια μας. Κάνουμε άμυνα και επίθεση μαζι. Στηριζόμαστε στις δικες μας δυνάμεις. Κανένας δεν μπορεί μόνος του. Όλοι μαζι μπορούμε. Μαζι, με αλληλεγγύη ,με τα όπλα που διαθέτουμε. Μαζι μπορούμε να πετυχουμε την ανάπτυξη, εμείς με τις δυνάμεις μας. Για να είμαστε ελεύθεροι και να ζούμε με αξιοπρέπεια που αρμόζει στον Ελληνικό Λαό.
* Ο Νίκος Λυμτσιούλης είναι Οικονομολόγος ,Πτυχιούχος ΑΣΟΕΕ, Συνταξιούχος Διευθυντής Αγροτικής Τράπεζας, Email: nlimtsioulis@gmail.com